Morgunn - 01.12.1986, Page 20

hindrað fylgi manna við aðalstefnumál flokksins — sjálf-
stæðismálið. Hafa ber í huga, að meðal sterkustu stuðn-
ingsmanna Landvarnar, bæði utan þings og innan, voru
prestar.
Ingólfur beitti sér fyrir þeirri stefnu í sjálfstæðismálinu,
sem gekk lengst í kröfum á hendur Dönum. I blaðinu voru
heimastjórnarmenn taldir hafa svikið málstað íslands og
draga tók saman með Ingólfi og aðalflokki stjórnarandstöð-
unnar. Var Einar H. Kvaran einmitt aðalforkólfur þess
samdráttar,31 sem kom fram í Blaðamannaávarpinu og
undirbúningi og framkvæmd Þingvallafundar 1907 og stofn-
un Sjálfstæðisflokksins gamla 1908, er Þjóðræðisflokkur
þeirra Björns Jónssonar og Skúla Thoroddsens sameinaðist
Landvarnarflokknum og myndaði stjórn eftir kosningasig-
urinn haustið 1908.
Sennilegt er, að stjórnmálaástandið hafi ráðið miklu um
þá stefnu blaðsins að halda sér algerlega utan við deilurn-
ar. Auk þess gæti verið, að einhverjir úr þeim hópi, sem
að blaðinu stóð, hafi verið hlynntir því, að sálarrannsóknir
fengju að þróast óáreittar. Einstaklingar úr þessum hópi
blönduðu sér þó í þær almennu umræður, sem um spíritis-
mann urðu, og skal þar nefna Bjarna Jónsson frá Vogi, en
hann hélt fyrirlestur um Andatrú og dularöfl. Þar afneit-
aði hann kenningum spíritista. Þessi fyrirlestur kom út í
bókarformi 1905.
1 nóvember 1906 undirrituðu flestir íslenskir ritstjórar
hið svokallaða Blaðamannaávarp um nauðsyn þess, að
landsmenn stæðu saman um réttindi sin sem sjálfstæð þjóð.
Voru þar á meðai bæði Björn Jónsson og Einar H. Kvaran,
ásamt ritstjórum Ingólfs og Þjóöólfs. Ritstjóri Lögréttu,
Þorsteinn Gíslason, ritaði undir með fyrirvara, en Jón
Ölafsson, ritstjóri Reykjavikur, ritaði ekki undir, en það
var einmitt hann, sem hélt áfram árásum á spíritismann.
Hin blöðin skrifuðu nánast ekkert um málið frá því um
11. Ari Arnalds, Minningar, Rvik, 1949, bls. 117.
18
MORGUNN