Morgunn - 01.12.1986, Blaðsíða 28

Hann var félagi í Breska sálarrannsóknafélaginu,1 og er
athyglisvert, að félagið sneri sér til hans, en ekki einhvers
úr Tilraunafélaginu, með beiðni um skýrslur um draum-
speki og fjarskyggni Jóhannesar nokkurs Jónssonar, er
kallaður var Drauma-Jói. Niðurstöður sínar og ályktanir
birti Ágúst síðan í bók, sem gefin var út árið 19152
Rannsóknir á duiarfullum fyrirbrigðum höfðu vakið at-
hygli sálfræðinga í sambandi við athuganir þeirra á dá-
leiðslu og undirmeðvitund eða dulvitund. Sálarrannsókna-
menn lögðu einnig mikla áherslu á þessi atriði; einkum
má nefna hér Myers þann, er skrifaði bók þá, er hratt
hreyfingu spíritista af stað á Islandi. Myers var upphaflega
málfræðingur, en aflaði sér mikillar þekkingar í sálarfræði,
og William James, sem telja má einn af upphafsmönnum
nútima sálarfræði, taldi bók hans (Human Personálity and
its Survival of BlocLily Death) tímamótaframlag til skiln-
ings á dulvitund mannsins. Myers varð fyrstur til að kynna
kenningar Freuds í hinum enskumálandi heimi.3
Ein af grundvallarspurningunum, sem Myers f jallaði um,
var, hvort persónuleiki mannsins (sálin) gæti yfirgefið iík-
amann og starfað utan hans, og taldi hann slíkt vera sann-
að. Næsta atriði var spurningin um, hvort sálin gæti lifað
af líkamsdauðann.
Grundvallaratriði í kenningum Myers var, að dulvitund-
in væri í sambandi við æðri heim, andlegan, og íbúar og
kraftar þess tilverustigs gerðu vart við sig í gegnum dul-
vitund manna.4 1 riti sínu fjallaði Myers einnig um náðar-
1. Brynleifur Tobíasson, Hver er maburinn? íslendingaœuir I, Rvík
1944, bls. 16.
2. Ágúst H. Bjarnason, Drauma-Jói. Sannar sagnir af Jóhannesi Jóns-
syni frá Arseli, Rvík 1915.
3. Pálliirlén, William Jnmes och parapsykologin. 1 William James dá och
nu, útg. O. Pettersson og H. Akerberg, Lund 1980, bls. 182.
4. F.W.H. Myers, Human Personaly ancl its Survival of Bodily Death I.
bls. 16. W. James virðist hafa haft svipaða tilgátu um samband hins
yfirmnnnlega (higher spiritual agencies) og dulvitundarinnar (suh-
consciousness). Það kemur fram í bók hans Varieties of Religious
Experience. A. Study in Human Nature, Longmans, London o. fl.
stöðum 1904, bls. 242.
26
MORGUNN