Sjómaðurinn - 01.12.1943, Blaðsíða 32
14
S JÓMAÐURINN
ferð mína á Dreadnought. Við slepptum hafnsögu-
manninum kl. 3 eftir hádegi 27. febrúar 1859 úti
fyrir Sandhöfða. Við vorum úti fyrir Queenstown
eflir níu sólarliringa og sautján klukkustundir,
þar sem við skiluðum pjóstinum i liafnsögubát-
inn frá Cork. Þá gerði misvindi og síðan stillilogn.
Eftir þrettán daga og átta klukkustundir vorum
við á móts við norðvestur-vitaskipið úti fyrir Liv-
erpool, og klukkustundu síðar vörpuðum við akk-
erum í Mersey, hinn 12. marz á liádegi. Af með-
fylgjandi skilríkjum sjáið þér allt um gerð skips-
ins og ferðir þess, þar á meðal framangreinda ferð.
Árið 1854 fór hún sömu leið á þrettán sólarliring-
um og sex klukkustundum og sex sinnum liverja
ferðina eftir aðra á minna en sextán sólarhringum,
þar á meðal eina á fjórtán og aðra á fimmtán sól-
arhringum. — Yðar S. S.“
Opinberar lieimildir herma að Dreadnought liefði
haft nær lállausan vestanbyr alla leiðina til Queens-
town, og liún var þannig gerð, að liún hefur haft
af því hin fyllslu not. Samuels sjálfur þakkaði
kunnáttu skipshafnar sinnar mikið, hve vel hon-
um farnaðist, og svo hvert far hann gerði sér um
að hafa skrið á skútunni, jafnt á nóttu sem degi.
Um það leyti, sem það var að verða almenn venja,
að lækka selgin undir nótlina, setti Samuels fram
þessa skoðun sina:
„Nóttin er bezt til þess fallin að reyna á taug-
arnar og láta skipin skríða. Beztu skipstjórar, sem
ég hefi siglt með, voru þeir, sem mest voru ofan
þilja, eftir að dimma tók, og reiddu sig á enga
nema sjálfa sig við að aka seglunum. Fullfær sjó-
maður veit nákvæmlega, hvað segl, rár og rengur
þola. Qvaningurinn veit það ekki og tapar öllu.“
Til allrar ógæfu varðveitlu eigendurnir ekki
afrit sitt af skrifmælisskránni, og afrit skipstjór-
ans tapaðist, er þeir atburðir gerðust, sem hundu
enda á frægðarferil hans við siglingar á Atlants-
hafinu. En raunar er engin ástæða til að efast um,
að rétt sé hermt frá ferðinni, sem svo lengi hefur
verið viðurkennd af kunnáttumönnum.
Annar athurður ársins 1859 var það, er bæld
var niður uppreisn sú, sem vel gat orðið hin óvirðu-
legasta, er getur í siglingasögunni. Hraðsnekkjur
voru venjulega skipaðar skipshöfnum sérstakrar
tegundar, er sjómenn kalla „skipsrottur“.. Yoru
það aðallega Irar frá Liverpool, listasjómenn, en
mjög óstýi'ilátir. Sérhver undanlátssemi yfir-
manna leiddi til vandræða, og aðferðir stýrimanna
þeirra tíma, sem nú virðast hrottalegar, voru nauð-
synlegar. Mikið af seglskipum þeim, sem enn voru
á floti, mátli lieita á valdi þessara sjómanna, og
þeim var ekki um það gefið að sjá Dreadnought
sigla regluhundnar ferðir, fullkominn agi ríkjandi
um horð og snekkjan i þvi áliti, að skuggi félli á
flesta aðra.
Samsærið var ráðgert og ákveðið i einu verst
ræmda matsöluhúsi sjómanna i Liverpool. Pott-
urinn og pannan i ráðagerðunum var óaldarflokk-
ur, „Blóðhundarnir fjörutíu“ svonefndir. Nokkrir
náungar úr flokki þessum höfðu myrt Bryer skip-
ctjóra i lúkarnum á Columbia fyrir það, að hann
hafði misboðið virðingu þeirra, og það var fast-
mælum hundið að gera Samuels skipstjóra sömu
skil. Leynilögreglan í Liverpool og verzlunarráðið
höfðu fengið vitneskju um ráðahruggið og réðu
Samuels eindregið frá að ráða skipshöfn aðallega
úr þessum óaldarflokki. En liann taldi skipstjóra-
virðingu sinni mishoðið, ef hann lét þetta nokkuð
á sig fá, og kvaðst mundu liafa náð tökum á körl-
unum, áður en hann kæmi til New York. En þó var
hann svo varkár, að draga úr þeim hvössustu víg-
tennurnar, áður en látið var úr höfn i Liverpool,
og meðan embættismenn hafnarinnar voru enn um
horð. Hann lét hrjóta oddana af öllum hnífum
skipshafnarinnar í smíðahúsi timburmannsins.
Þvi næst ávarpaði hann þá og sagði, að sér væri
kunnugt um eiðinn, sem þeir hefðu unnið í mat-
stofunni í Liveriiool, að þvi að „slýfa vængi
„Gammsins“ og væta kollinn á skipstjóranum.“
Siðan sagði hann þeim að snaula að störfum. Á
meðan á þessu stóð, leituðu yfirmennirnir í lúk-
arnuin að vopnum, sem ef til vill kynnu að vera
falin þar.
Ekki leið á löngu, að óveðrið dyndi yfir. Maður-
inn, sem, stóð við slýrið, gerðist svo ósvífinn, að
hann reyndi að leggja skipstjórann lmífi, en
Samuels hrá við liart, barði liann í rot, lét setja
hann í járn og fól þriðja stýrimanni að taka við
stýrinu. Skipshöfnin neitaði nú að vinna, nema
maðurinn yrði lálinn laus og liafði i hótunum. En
útflytjendurnir, sem í skipinu voru, héldu hópinn
eins nálægt bátapallinum og þeim var leyft. Samuel
tók skammbyssur sína í hvora hönd og fór fram
á ásamt tryggum hundi sínum, Wallace, feikna
mikilli skepnu, og rak samsærismennian öfuga
niður í lúkarinn, þó að hann mætti vita, að allir
hnífarnir hefðu verið yddir að nýju.
Sumir af farþcgunum vildu, að skipinu yrði siglt
aftur til Queenstown. Aðrir, og þeirra á meðal
nokkrir þýzkir uppgjafahermenn, huðu sig fram
til að hjálpa skipstjóra. Fyrsti stýrimaður var hníg-
inn á efra aklur, annar stýrimaður enginn hugmað-
ur og hinn þriðji var bundinn við stýrið, svo að