Sjómaðurinn - 01.12.1943, Blaðsíða 29

SJÓMAÐURINN
11
Saga hraðsnekkjunnar Dreadnought er hrífandi
ævintýri um siglinga-afrek á Atlantshafinu.

■Sll

■ i
HRAÐSNEKKJAN Dreadnought, sem smíðuð var
árið 1853, er ef lil vill fullkomnasla skip sinn-
ar tegundar, sem siglt hefir um Atlantshaf. Saga
liennar er einn ævintýralegasti kaflinn í siglinga-
sögu aldanna. Á margan hátt kemur liún lieim
við hugmyndir skóladrengja um, livernig lirað-
snekkja eigi að vera, með státnum stýrimönnum,
sem létu sér fáll fyrir hrjósti brenna, uppreisnum,
hardögum og fífldjörfuin siglingum, hvernig sem
viðraði. Á hinn hóginn er hún imvnd hugprúðrar
varnar málstaðar, sem, þegar var tapaður.
Þegar hún var smíðuð, höfðu gufuskip farið
regluhundnar ferðir yfir Atlantshaf í fimmtán
ár, en allan þann tima höfðu seglskip verið á
stöðugu undanlialdi. Fram lil 1850 hafði þcim tek-
izt að halda liinum áhatasama flutningi útflytj-
enda frá Norðurálfu. En eftir að Inman-gufu-
skipafélagið var stofnað, höfðu seglskipin jafnvel
misst þau forréttindi, og aðstaða þeirra varð von-
laus. Síðasta áratuginn fyrir miðja öldina kepptust
hlöðin um að hirta frásagnir af hrvllilegri aðhúð
útflytjenda í seglskipum. Þegar William Inman,
hálfþrítugur stórhuga athafnamaður, gæddur tak-
markalausu sjálfstrausti, ákvað að setja á stofn
gufuskiþafélag, sigldi hann ásamt lconu sinni
vfir Atlantshafið á útflytjendaskipi til þess að
kynna sér af eiginni reynd kjör farþeganna og
ráða hót á þeim. Hjólaeimskip úr timhri, sem
urðu að flytja nægilegar kolabirgðir fyrir liinar
eldiviðarfreku vélar, gátu ekki keppt um hinn ó-
dýra útflytjendaflutning. En Inman, sem gerði út
sparneytnari járngufuskip, sá ekki aðeins, að hér
var hagnaðarvon, heldur og, að unnt væri að hæta
aðhúð útflytjendanna, svo að um munaði.