Sindri - 01.10.1922, Blaðsíða 5

SlNDRl
Fituherðsla.
EFTIR TRAUSTA ÓlAFSSON, EFNAFRÆDING.
Yfirlit. Höfundur lýsir ýmsum aðferðum til fituherðslu og skýrir nokkuð
frá tilraunum sfnum í þá átt. Af fljótandi fituefnum er til gnægð, og er
ávinningur að gera þau föst með því að þrýsta vatnsefni gegnum feitina,
sem verður að vera vel hreinsuð og blönduð „katalysator“ og hæfilega
heit. Þannig verkaða feiti má nota m. a. til sápugerðar og, sje hún vel
hreinsuð, til smjörlíkisgerðar. Ennfremur má vinna úr henni sterin og
glycerin. RITST].
Fituherðsla er í því fólgin að breyta fljótandi fituefnum í
föst. Er ekki að undra, þó menn hafi viljað reyna það, þar
sem svo mikið er hægt að framleiða af fljótandi fituefnum,
bæði úr dýra- og jurtaríkinu, að tæplega er markaður fyrir
það alt, en á hinn bóginn tálsverður markaður fyrir fasta feiti,
sem jafnframt er í svo háu verði, að kostnaður sá, sem er
við þessa ummyndun, fyllilega vinst upp. Efnafræðingarnir hafa
hjer lagt grundvöllinn, því þeir hafa, með því að rannsaka
samsetningu og byggingu fituefnanna, getað sagt, hvaða sam-
band var á milli hinna fljótandi og föstu, og ennfremur að
teoretiskt var mögulegt að gera fljótandi feiti fasta á efna-
fræðilegan hátt. En ekki var Iátið þar við sitja. Það var tekið
til að rannsaka, hvernig þetta reyndist í veruleikanum, og ár-
angurinn varð sá, að nú er þetta gert víða um heim í stórum
stíl, þótt örðugleikarnir að sönnu væru margir.
Það virðist í fljótu bragði eðlilegt, að þau fituefni, sem eru
bráðin við venjulegan hita, sjeu öðruvísi að samsetningu en
þau, sem föst eru, en eigi þarf svo að vera, þó það sje að
Erindi flutt í IðnfræDafjelagi íslands 28. apríl 1922.