Morgunblaðið - 10.02.2009, Blaðsíða 15

Fréttir 15ERLENT
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 10. FEBRÚAR 2009
FRÉTTASKÝRING
Eftir Kristján Jónsson
kjon@mbl.is
ÞINGKOSNINGAR verða í Ísrael í
dag en heimildarmenn segja að
áhuginn virðist lítill; kjósendur virð-
ist ekki hafa mikla trú á að stjórn-
málaleiðtogarnir lumi á snjöllum
ráðum. Það sem helst veldur öldu-
gangi er vaxandi stuðningur við
harðlínumanninn Avigdor Lieber-
man og flokk hans, Yisrael Beitenu.
Lieberman, sem er fimmtugur og
fæddur í Moldóvu, vill m.a. að ísr-
aelskir borgarar af arabískum
stofni, 1,5 milljónir manna, sem
hann tortryggir mjög, sverji ríki
gyðinga hollustu. Höfðar hann mjög
til hræðslu gyðinga við „fimmtu
herdeild araba“ innan landamær-
anna, Ísraela sem oft eru í klemmu
vegna átakanna á hernumdu svæð-
unum. Hins vegar styður hann til-
lögur um að Palestínumenn fái sitt
eigið ríki. Hann vill að Ísraelar fái
að halda vissum svæðum á Vest-
urbakkanum með stórum byggðum
landtökumanna. Í staðinn fái Palest-
ínumenn önnur svæði í núverandi
Ísrael, þar sem arabar eru fjöl-
mennir.
Flokkurinn er nú sá þriðji stærsti
í könnunum, mörgum þykir hann
vera málsvari þeirra sem berjist
gegn gamla valdakerfinu. Hann
sækir mikið fylgi til innflytjenda frá
Rússlandi sem
eru yfir ein millj-
ón. Einnig nýtur
hann mestrar
hylli allra flokka
meðal yngstu
kjósendanna.
Óvissa um fram-
tíðina þjakar
marga Ísraela,
meirihlutinn telur
að árásunum mannskæðu á Gaza
hafi ekki lokið með eiginlegum sigri
á Hamas, niðurstaðan sé óljós.
Benjamin Netanyahu, leiðtogi
hægriflokksins Likud, þykir líkleg-
astur til að sigra og mynda næstu
stjórn. Netanyahu hefur forðast að
ráðast beinlínis á Lieberman, sem
var áður Likud-maður og pólitískur
uppeldissonur hans. En Netanyahu
hefur gerst æ herskárri að und-
anförnu, sagt að ráða verði nið-
urlögum Hamas og einnig að stöðva
beri Írana áður en þeir komi sér
upp kjarnorkusprengjum. Hvernig
hann hyggst ná seinna markmiðinu
veit enginn, ef til vill með loft-
árásum.
Nú er við völd samsteypustjórn
miðjuflokksins Kadima, Verka-
mannaflokks Ehuds Baraks varn-
armálaráðherra og nokkurra smá-
flokka. Tzipi Livni
utanríkisráðherra tók við Kadima
þegar Ehud Olmert forsætisráð-
herra vék vegna spillingarmála.
Karlremba er áberandi í stjórn-
málum Ísraela og andstæðingar
Livni gefa óspart í skyn að hún sé
alls ekki fær um að taka að sér
embætti forsætisráðherra, sé of
óreynd.
Ísraelar horfa til hægri
 Mikil sókn pópúlistans Avigdors Liebermans gæti tryggt honum lykilstöðu
 Líklegast að Benjamin Netanyahu sigri og myndi næstu ríkisstjórn
Avigdor
Lieberman
STJÓRN Baracks Obama Banda-
ríkjaforseta kynnti um helgina nýja
áætlun um breytta stefnu í Afgan-
istan og er lögð áhersla á að Vest-
urveldin setji sér raunhæf mark-
mið. Bandaríkjamenn urðu nýlega
fyrir áfalli þegar ráðamenn í Kirg-
ísistan ákváðu að segja upp samn-
ingi um afnot Bandaríkjanna af
flugvelli í landinu en hann er afar
mikilvægur vegna aðdrátta fyrir al-
þjóðaliðið í grannríkinu Afganist-
an.
Þeir Joe Biden varaforseti og
James Jones, öryggismálaráðgjafi
Obama, kynntu nýju stefnuna á
fundi í München. Athygli vakti að
sögn The Guardian að hvorugur
þeirra minntist nokkurn tíma á það
markmið að tryggja lýðræði í Afg-
anistan. Segja heimildarmenn hjá
Atlantshafsbandalaginu að Obama
láti sér nægja að öryggi verði
tryggt í Afganistan.
Afganar vondaufir
Obama íhugar að senda aukið
herlið til Afganistans til að aðstoða
stjórnvöld þar í baráttunni gegn
talíbönum og öðrum uppreisn-
arflokkum. Ný könnun í landinu
bendir til þess að álit fólks á Hamid
Karzai forseta fari hratt minnk-
andi, hann hefur nú stuðning 52%
aðspurðra. Bandaríkjamenn njóta
nú velvildar 47% Afgana en hlut-
fallið var 83% árið 2005.
Ekki virðast miklar vonir vera
bundnar við Obama, um 20% segj-
ast halda að kjör hans muni verða
Afgönum til góðs, álíka hátt hlutfall
að aðstæður muni enn versna.
kjon@mbl.is
Reuters
Burtrækir Bandaríkjamenn á verði
við flugbækistöð í Kirgístan.
Ný stefna í
Afganistan
ALGENGT er að stolið sé ýmsum
tækjum og vélum á byggingalóðum
en sænskir þjófar eru orðnir bí-
ræfnari en áður. Þeir stela nú risa-
stórum, 50-70 tonna kranabílum,
segir í Dagens Nyheter.
Tækin kosta sum tugmilljónir ís-
lenskra króna. Lýst var eftir alls 82
stórum vinnuvélum í landinu í fyrra
og fundust aðeins fjórar aftur. „Við
vitum ekki hvað verður um þau
tæki sem við finnum ekki en það er
vaxandi vandamál hvað mikið er
um að vinnuvélar hverfi,“ segir
Torbjörn Serrander hjá eftirlitsfyr-
irtækinu Larmtjänsten.
Serrander er viss um að oft sé um
að ræða aðgerðir af hálfu skipu-
lagðra þjófasamtaka sem notfæri
sér alþjóðlegt samstarf. kjon@mbl.is
Stela þung-
um krönum
VANDLEGA málaðar stúlkur bíða eftir að fara á
svið á sýningu sem haldin var í Putrajaya,
skammt frá Kuala Lumpur í Malasíu, í gær við
upphaf mikillar hjólreiðakeppni, Le Tour de
Langkawi. Kappar frá fjölmörgum löndum taka
þátt í keppninni, sumir eru frægir fyrir mikla
spretti en aðrir fyrir ótrúlegt þol á þeim hluta
leiðarinnar sem liggur upp í móti. Sigurvegarinn
í fyrra var frá Moldóvu.
Allir regnbogans litir leyfðir
Reuters
Ekki furðuverur frá Mars, heldur Malasíu
YFIRVÖLD í Ástralíu sögðu í gær
að minnst 173 hefðu látið lífið í skóg-
ar- og kjarreldum sem geisað hafa í
Viktoríuríki í suðaustanverðu land-
inu. Óttast er að tala látinna hækki í
230 þegar leitað hefur verið í öllum
brunarústunum.
Um þrjátíu eldar geisuðu enn í
Viktoríu í gær. „Lagt hefur verið
gríðarlegt kapp á að hefta útbreiðslu
eldanna en því miður á tala látinna
eftir að hækka síðar í vikunni,“ sagði
John Brumby, forsætisráðherra
Viktoríu.
Lögreglustjóri Viktoríu sagði að
öll brunasvæðin yrðu rannsökuð sem
hugsanlegur vettvangur glæps
vegna gruns um að brennuvargar
hefðu kveikt suma eldana. Kevin
Rudd, forsætisráðherra Ástralíu,
lýsti brennuvörgunum sem „fjölda-
morðingjum“.
Skógareldar eru mjög algengir í
Ástralíu en þeir hafa aldrei verið
eins skæðir og nú vegna mestu
þurrka á þessum slóðum í eina öld,
methita, lítils loftraka og hvassviðr-
is. bogi@mbl.is
Óttast að 230 manns
hafi farist í eldunum
Leitað að vísbendingum um íkveikjur á brunasvæðunum
Í HNOTSKURN
» Forsætisráðherra Viktor-íu fyrirskipaði rannsókn á
viðbúnaði yfirvalda við eld-
unum og sagði að ráðlegg-
ingum þeirra væri ábótavant.
» Yfirvöld höfðu ráðlagtfólki að flýja heimili sín
strax eða vera um kyrrt og
reyna að slökkva eldana.
RÁÐHERRA varnarmála á Mada-
gaskar, Cecile Manorohanta,
sagði af sér í gær en 28 mótmæl-
endur féllu um helgina þegar lög-
reglan beitti byssum gegn þeim.
Sagðist Manorohanta ekki vilja
sitja í stjórn sem legði blessun
sína yfir slíkt ofbeldi gegn
óbreyttum borgurum.
Mikil ókyrrð hefur verið í
stjórnmálum landsins und-
anfarnar vikur og mótmælin hafa
smám saman þróast yfir í óeirðir
og afbrotaöldu sem hefur orðið
68 manns að bana. Leiðtogi
stjórnarandstöðunnar, Andry
Rajoelina, hefur reglulega ávarp-
að stuðningsmenn sína á úti-
fundum. Hann er fyrrverandi
plötusnúður og sakar Marc Rava-
lomanana forseta um einræð-
istilburði. Forsetinn rak nýlega
Rajoelina úr embætti borg-
arstjóra í höfuðborginni, Ant-
ananarivo.
Um 20 þúsund manns voru á
fundinum sl. laugardag. Nokkur
hundruð manns héldu að forseta-
höllinni en öryggisverðir hall-
arinnar skutu að mannfjöldanum
og drápu a.m.k. 28 manns og
særðu 212 að auki. kjon@mbl.is
Átök á
Madagaskar
Hverjir eru líklegir sigurvegarar?
Skoðanakannanir hafa verið misvís-
andi og 15-20% aðspurðra sögðust
fram á síðasta dag ekki hafa gert
upp hug sinn. Stóru flokkarnir, Likud,
Kadima og Verkamannaflokkurinn
eru aðþrengdir, svör þeirra við Li-
berman og vaxandi fylgi við hann
hafa einkum verið að reyna að bjóða
enn betur, vera enn herskárri. En
hægrimenn hafa færst í aukana.
Hafa smáflokkar mikil áhrif?
Löng hefð er fyrir því að mynda
flóknar samsteypustjórnir. Þröskuld-
urinn er 2% til að koma manni á þing
og enginn stóru flokkanna er nálægt
því að geta fengið hreinan meiri-
hluta, 61 sæti. Stundum gera litlir
flokkar með sér kosningabandalag.
Smáflokkur trúarofstækis og flokkur
sem vill heimila hassreykingar hafa
t.d. myndað kosningabandalag núna.
S&S