Morgunblaðið - 01.05.2009, Blaðsíða 12

12 FréttirINNLENT
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 1. MAÍ 2009
Eftir Ylfu Kristínu K. Árnadóttur
ylfa@mbl.is
ÞEIR sem fengu að kjósa í fyrsta sinn í al-
þingiskosningunum um liðna helgi voru ekki
aðeins ungmenni sem höfðu ekki náð 18 ára
aldri í kosningunum árið 2007, heldur einnig
fjöldi fólks sem síðan þá hefur verið veittur
íslenskur ríkisborgararéttur. Meðal þeirra
sem kusu í fyrsta sinn á Íslandi á laugar-
daginn, og reyndar í fyrsta sinn á ævinni, var
hin 28 ára Elham Tehrani frá Íran sem fékk
ríkisborgararéttinn í janúar.
Leið sem alvörumanneskju
Að hennar sögn var það stór stund þegar
hún gekk úr kjörklefanum og setti atkvæði
sitt í kjörkassann. „Mér leið eins og ég væri
orðin alvörumanneskja því ég hafði lengi
fylgst með fréttum og með ríkisstjórninni en
aldrei átt rétt á að taka ákvarðanir og vera
hluti af einhverju. Mér fannst ég ekki vera
hluti af íslenska þjóðfélaginu en eftir að ég
fékk ríkisborgararéttinn varð ég það loksins,“
segir Elham.
Lætur drauminn rætast
Hún fluttist ein til landsins fyrir átta árum
og útskrifaðist síðasta sumar sem matvæla-
fræðingur frá Háskóla Íslands. Hún og
frændi hennar vinna nú hörðum höndum að
því að láta draum hennar um að opna veit-
ingastað rætast en staðurinn, sem enn hefur
ekki hlotið nafn, mun bjóða upp á alþjóðlegan
mat.
Elham baðst undan myndbirtingu.
Loksins orðin hluti af þjóðfélaginu
 Elham Tehrani fluttist til Íslands fyrir átta árum og fékk íslenskan ríkisborgararétt í janúar
 „Mér leið eins og ég væri orðin alvörumanneskja,“ segir hún um að hafa fengið að kjósa
Í HNOTSKURN
»Árið 2007 fengu 473 ís-lenskan ríkisborgararétt
sem voru 16 ára og eldri og
gátu því kosið sl. helgi. Þar af
voru 185 karlar og 288 kon-
ur. Flestir komu frá Póllandi,
Filippseyjum og Taílandi.
»Árið 2008 fengu 658 ís-lenskan ríkisborgararétt
sem voru 17 ára og eldri. Þar
af voru 266 karlar og 392
konur. Ekki liggja fyrir tölur
frá árinu 2009.
Morgunblaðið/Sverrir
Eftir Guðna Einarsson
gudni@mbl.is
VARÐSKIPIÐ Þór verður vænt-
anlega afhent í mars 2010. Ný
Dash-8-flugvél Landhelgisgæslunnar
verður afhent 27. júní nk. Landhelg-
isgæslan hefur þurft að gæta mikils
aðhalds í rekstri. Dregið var úr út-
haldi varðskipanna og nýverið var
þremur þyrluflugmönnum sagt upp.
Georg Lárusson, forstjóri Landhelg-
isgæslunnar, var því spurður hvort
búið væri að tryggja rekstur nýja
varðskipsins.
„Fjárlög ársins 2010 eru ekki tilbú-
in þannig að við vitum ekki hvernig
því verður háttað. Við reiknum samt
fastlega með að skipið verði í
rekstri,“ sagði Georg. Samkvæmt
landhelgisgæsluáætlun, sem rík-
isstjórnin samþykkti 2007, er talið
nauðsynlegt að reka minnst þrjú
varðskip. Georg sagði að gengið hefði
verið út frá því að nýi Þór bættist við
flotann en fyrir eru varðskipin Ægir
og Týr.
„Það hefur ekkert breyst í þeim
efnum, nema í þá átt að við þurfum að
reka enn fleiri skip,“ sagði Georg.
„Hins vegar gerum við okkur grein
fyrir því að aðstæður á Íslandi eru
ákaflega sérstakar nú og við munum
sníða okkur stakk eftir því. Fjárveit-
ingar til Landhelgisgæslunnar vegna
2010 liggja ekki fyrir, ekki frekar en
til annarra stofnana. Þegar þær
liggja fyrir munum við laga rekst-
urinn að þeim.“
Reiknað er með að hægt verði að
reka varðskipið Þór með 18 manna
áhöfn líkt og er á varðskipunum Ægi
og Tý. Það er lágmarksáhöfn, að sögn
Georgs. Hann telur að reksturskostn-
aður nýja varðskipsins verði mjög
áþekkur og reksturskostnaður gömlu
skipanna. „Það er allt önnur og betri
orkunýting í þessu nýja skipi, enda er
þetta 40 árum yngri hönnun. Vél-
arnar eru miklu sparneytnari en þær
sem við notum í dag,“ sagði Georg.
Ekkert hefur verið ákveðið um að
leigja nýja Þór til Noregs. Georg
sagði að hugmyndir um það tengdust
viðræðum við norska sjóherinn um
samstarfssamning. Norska strand-
gæslan er innan sjóhersins. Um er að
ræða sambærilegan samning og
gerður var við danska sjóherinn sem
annast m.a. landhelgisgæslu við Fær-
eyjar og Grænland. Georg sagði að í
viðræðunum hefði m.a. verið rætt um
samnýtingu á skipum, mannskap og
öðrum tækjum. Einnig svæðaskipt-
ingu við leit og björgun. Þar hefði
m.a. komið upp að Norðmenn kynnu
að þurfa á skipi að halda á árunum
2009 og 2011.
Ekki nýtt að fullu hér heima
Georg sagði nokkuð ljóst að ekki
yrði mögulegt að nýta tæki Land-
helgisgæslunnar að fullu hér heima á
næstunni. Því væri talið skynsamlegt
að kanna möguleika á að leigja tækin
tímabundið til útlanda. Georg lagði
áherslu á að ekkert hefði verið ákveð-
ið um þetta.
Fokker-flugvél Landhelgisgæsl-
unnar, TF-SYN, er nú tímabundið í
geymslu á Akureyri. Georg sagði
ástæðu þess vera tvíþætta. Tveir
flugmenn vélarinnar væru að fara til
þjálfunar á nýju Dash-8-vélinni og
reiknað væri með að fleiri færu síðar.
Einnig þyrfti að gera breytingar á
flugskýli Gæslunnar vegna komu
nýju flugvélarinnar.
Ljósmynd/Landhelgisgæslan
Glæsifley Nýja varðskipið var sjósett í Chile í fyrradag og gefið nafnið Þór. Það er afar fullkomið og hefur smíðin vakið athygli víða um heim.
Reikna með rekstri Þórs
 Landhelgisgæslan fær nýja flugvél afhenta í júní og nýja varðskipið í mars 2010
 Forstjóri LHG segir ekkert ákveðið um leigu nýja varðskipsins til annarra landa
GEFIN hefur verið út reglugerð
um tvö hvalaskoðunarsvæði og eru
þau annars vegar í Faxaflóa og hins
vegar á milli Tröllaskaga og Mán-
áreyja norður af Tjörnesi. Á þeim
verður með öllu óheimilt að stunda
hvalveiðar.
Í fréttatilkynningu segir, að
Steingrímur J. Sigfússon, sjávar-
útvegs- og landbúnaðarráðherra,
hafi skrifað undir reglugerðina en
Hafrannsóknastofnun vann að til-
lögum um fyrrnefnd svæði eftir
samráð við hagsmunaaðila.
Fram kemur í fréttatilkynning-
unni, að í þessum efnum togist ólík-
ir hagsmunir á en tilgangurinn með
afmörkun svæðanna sé að draga úr
árekstrum af þeim sökum og hljóti
þeir, sem í hlut eiga, að virða það.
Lætur ráðherra þá ósk í ljós, að
ákvörðunin um svæðin verði til
þess, að þessar tvær atvinnugrein-
ar, hvaðaskoðun, og hvalveiðar,
geti eftirleiðis starfað í meiri sátt
og samlyndi en verið hefur.
Hvalaskoð-
unarsvæði
afmörkuð
SAMTÖK hollenskra sparifjáreig-
enda, sem áttu 100 þúsund kr.
inneign á Icesave-reikningum
Landsbankans í Hollandi, segjast
munu kæra Ísland til fram-
kvæmdastjórnar Evrópusam-
bandsins og Eftirlitsstofnunar
EFTA verði innistæðurnar ekki
greiddar út í næstu viku. Telja
Hollendingarnir að þar sem ís-
lensk stjórnvöld hafi ábyrgst
innistæður sparifjáreigenda á Ís-
landi felist í því mismunun og þar
með brot gegn reglum Evrópska
efnahagssvæðisins, ef reiknings-
eigendur íslensku bankanna í
öðrum EES-ríkjum njóti ekki
sama réttar.
Hópurinn, sem nefnir sig Ice-
saving, sendi bréf til Jóhönnu
Sigurðardóttur forsætisráðherra
um miðjan apríl þar sem segir að
kæran verði lögð fram 6. maí hafi
greiðslur ekki borist. Ekkert svar
hafi borist.
Kæra Ísland
vegna Icesave
KEPPT verður um Reykjavíkurbik-
arinn á morgun og þar með hefst
Sumarhátíð Kayakklúbbsins. Kepp-
endur verða ræstir klukkan 10 við
aðstöðu klúbbsins við Geldinganes í
Reykjavík. Að keppni lokinni,
klukkan 12, mun þyrla Landhelg-
isgæslunnar æfa björgun af sjó.
Nánari upplýsingar á vefnum
www.kayakklubburinn.is.
Sumarhátíð
Kayakklúbbsins
Hvert verður hlutverk Þórs?
Þór verður fullkomnasta varðskip
sinnar tegundar á Norður-
Atlantshafi. Auk hefðbundinnar land-
helgisgæslu verður nýja varðskipið
mikilvægur hlekkur í samstarfi Ís-
lendinga við nágrannaþjóðir sem
gerir ráð fyrir gagnkvæmri aðstoð
við öryggiseftirlit og björgun.
Hvaða búnaður verður í Þór?
Um borð verður búnaður til meng-
unarvarna, fjölgeislamælir og DPS-
kerfi sem gerir kleift að láta skipið
sjálft halda kyrru fyrir í ákveðinni
stöðu á sama stað með mikilli ná-
kvæmni. Einnig öflugur eftirlitsbún-
aður, t.d. innrauðar og næturmynda-
vélar. Skipið getur verið færanleg
stjórnstöð í neyðaraðgerðum.
Hvað gerir skipið fjölnota?
Auk þess að vera varðskip verður
það öflugt dráttarskip með 120
tonna toggetu. Snúningspunktur
dráttarvírs er fyrir framan stýri og
skrúfur og því auðvelt að breyta
stefnu þótt dregin séu stór skip.
S&S