Morgunblaðið - 01.05.2009, Blaðsíða 23

Umræðan 23
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 1. MAÍ 2009
BRÉF TIL BLAÐSINS
EIGNARHLUTUR húseigenda er
að brenna upp. Í dag er mikið
eignabál í gangi á eignum lands-
manna og er fólk
að sjá eignarhlut
sinn hverfa
vegna okurvaxta
og verðbólgu-
báls. Það liggur
fyrir að ef ekkert
verður að gert er
mikil hætta á því
að fólk gefist upp
og hætti að
borga og munu
þá lánastofnanir
sem eiga þessi lán verða af miklu
fjárstreymi vegna þessa og eignast
hús í bunkum sem er raunveruleg
ógn við alla. Þessi leið er mannlegri
en skuldaaðlögunarleið rík-
isstjórnar þar sem forsenda hennar
er sú að viðkomandi fjölskylda
verður að vera komin í þrot en það
vill Framsókn koma í veg fyrir með
öðruvísi leiðum. Það tapa allir á
hruni. Því vill Framsókn skoða all-
ar leiðir með opnum hug því við vit-
um að það duga engar venjulegar
aðgerðir gegn núverandi ástandi.
Dæmi: Jón Jónsson á hús, sem
metið er á 40 milljónir. Jón skuldar
í þessu húsi 30 milljónir sem þýðir
að eignarhlutur hans sem er 10
milljónir mun smám saman hverfa
vegna lækkandi fasteignaverðs og
hækkandi áhvílandi láns, þannig að
það vinnur allt gegn Jóni með hans
eignarhlut, og á endanum mun Jón
sjá sér hag í því að hætta að borga
og afhenda lykla að húsinu.
Hvað er til ráða?
Skoðum þann möguleika að húseig-
andi og lánasjóður taki saman
höndum og geri með sér tímabund-
inn búsetusamning.
Lausn Jóns felst í því að hann
gerir samning við lánasjóðinn um
innlausn á veðhluta sem lánasjóð-
urinn á í húsinu til t.d. tveggja ára
og mun þá lánasjóðurinn eiga eign-
arhlut upp á 30.000.000 í húsinu
sem metið er á 40.000.000 en þetta
gæti verið ca. 75% af eign-
arverðmæti á þessu húsi. Það sem
gerist við þennan gjörning er að
Jón losnar undan láninu þennan
tíma, 2 ár og eignarhlutur Jóns
verður tryggður á sama hátt og
eignarhlutur lánasjóðsins. Þessi 2
ár greiðir svo Jón leigu til lána-
sjóðsins á ákveðnu gengi fyrir nýt-
ingu hans á 75% eign sjóðsins í
húsinu og Jón mun áfram sjá um að
halda við eigninni og einnig halda
áfram að búa í húsinu. Samningur
þessi yrði svo endurskoðaður að 2
árum liðnum og þar með kaup Jóns
á hlut sjóðsins að öllu leyti eða
hluta og þá á því markaðsverði sem
þá er í gangi á eign eins og Jóns.
Hver er svo ávinningurinn?
Hann er sá að í stað þess að lána-
sjóðurinn missi mögulega greiðslur
frá Jóni þá býr hann til hvata fyrir
Jón að halda áfram að borga af
húsinu, núna tímabundið með leigu-
greiðslum, og búa áfram í því, en
hvatinn fellst í verndun eign-
arhlutar Jóns í þessum samningi.
Með þessu höldum við greiðslu-
flæði í gangi en það er gríðarlega
mikilvægt í því ástandi sem er í
dag.
Örvun
fasteignamarkaðar
Einnig má sjá fyrir sér að ef Jón
vill selja þá gæti hann selt samning
sinn til þriðja aðila og sé ég fyrir
mér að hús með svona samning
gætu verið eftirsótt vara og myndi
þá þriðji aðili borga Jóni fyrir sinn
hlut og taka við leigusamningi sem
gerður var og gætum við mögulega
séð hreyfingu fara af stað á hús-
næðismarkaði samhliða þessari að-
gerð.
Báðir græða á endanum
Með þessari leið græða báðir að-
ilar, þar sem tap sjóðsins á greiðslu
verðtryggingar af láninu þessi 2 ár
er í raun léttvægt í samanburði við
það tjón ef Jón gefst upp og hættir
að borga. Það liggur fyrir að þetta
er mjög sértæk leið en við að-
stæður sem þessar þá duga ekki
venjuleg úrræði
GUNNAR ÞÓR
SIGBJÖRNSSON,
Egilsstöðum.
Fjölskyldur og lánasjóðir
taki höndum saman
Frá Gunnari Þór Sigurbjörnssyni
Gunnar Þór
Sigbjörnsson
Á SAMA tíma og
Samfylkingin og
skyldulið hennar
reyna að þrýsta Ís-
lendingum inn í ESB
blasir við sambandinu
djúp kreppa sem ógn-
ar undirstöðum þess
og framtíð. Við
ríkjandi aðstæður af-
hjúpast gífurlegar
mótsagnir innan ESB
sem varða ekki síst evru-mynt-
bandalagið og stöðu ríkjanna innan
þess. Í fyrsta sinn eftir að stefnan
var tekin á sameiginlega mynt
heyrast nú efasemdir um að sjálft
ESB-kerfið fái staðist átökin. Ný-
legt dæmi um slíkar áhyggjur eru
orð eins af postulum samrunans,
Joschka Fischer, fyrrum utanrík-
isráðherra Þýskalands sem í viðtali
við BBC sagðist nú í fyrsta sinn
óttast um framtíð ESB. Í svipaðan
streng taka fleiri eins og Helmut
Schmidt fyrrum kanslari Þýska-
lands og Jaques Delors lengi for-
seti framkvæmdastjórnar ESB.
Kreppan alvarlegust í ESB
Um það leyti sem íslensku bank-
arnir hrundu sl. haust kepptust
leiðtogar helstu ESB-ríkja við að
telja fólki trú um að sambandið
stæði styrkum fótum með heil-
brigðara fjármálakerfi og minni
skuldsetningu en Bandaríkin og
Bretland. Nú er annað komið á
daginn. Evrópusambandið stendur
frammi fyrir fjármála- og efna-
hagskreppu sem reynist dýpri og
enn erfiðari viðfangs en í Banda-
ríkjunum til þessa. Verg þjóð-
arframleiðsla í Bandaríkjunum er
nú talin munu dragast saman um
2% á þessu ári en um 3-4% í ESB
á heildina litið. Viðbrögðin við sam-
drættinum hafa verið afar ólík hjá
þessum risum, Bandaríkin hafa
dælt opinberu fjármagni út í efna-
hagskerfið í stórum stíl en ESB
farið hægar í sak-
irnar. Þar ráða mestu
hagsmunir þýsku auð-
hringanna sem halda
utan um sitt með
stuðningi þýskra
stjórnvalda en á
kostnað annarra aðild-
arríkja. Framleiðni er
afar misjöfn í ein-
stökum ESB-ríkjum,
hæst í þýskum iðnaði
en langtum lakari í
Miðjarðarhafslöndum
ESB sem af þeim sök-
um búa m.a. við langtum óhag-
stæðari lánskjör. Þannig engjast
einstök ESB-ríki nú í spennitreyju
sameiginlegs gjaldmiðils og æ fleiri
rekast nú á Maastricht-skilyrðin og
eiga yfir höfði sér refsiaðgerðir. Ír-
land og Lettland eru verst stödd
en önnur lönd fylgja fast á eftir.
Þessi staða ætti að vera þeim Ís-
lendingum umhugsunarefni sem
láta sig dreyma um ESB-aðild og
evru sem gjaldmiðil.
Lýðskrum og veruleiki
Daginn fyrir kjördag auglýsti
Jóhanna Sigurðardóttir í öllum
fjölmiðlum: „ESB snýst um vinnu
og velferð.“ Hver er raunveruleik-
inn hvað þetta varðar? Atvinnu-
leysisstig innan ESB hefur um
langt skeið verið á allt öðru og lak-
ara róli en hérlendis. Um skeið
tókst að ná atvinnuleysi niður í
6-7% að meðaltali en síðustu tvö
árin hefur það vaxið til muna og er
nú að meðaltali 8% í aðildarríkj-
unum. Verst er ástandið á Spáni
með 17,5% án vinnu og yfir 4 millj-
ónir atvinnuleysingja, í Lettlandi
og Litháen um og yfir 14% og á Ír-
landi 10%. Í Þýskalandi er atvinnu-
leysi nú 8,6%, tvöfalt meira í land-
inu austanverðu en í
vesturhlutanum. Alvarlegast er at-
vinnuleysið í ESB hjá ungu fólki á
aldrinum 15-24 ára og nemur nú að
meðaltali 17,5%. Á Spáni er at-
vinnuleysið hjá þessum aldurshópi
um 32%, í Svíþjóð 24%, í Ung-
verjalandi 22% og í Finnlandi 17%.
Þetta eru meðaltöl en víða á lands-
byggð í ESB er atvinnuleysið
langtum meira.
Ekki er að undra þótt for-
ystumenn í ESB-ríkjunum hafi
vaxandi áhyggjur af félagslegum
óróa vegna atvinnuleysisins, nið-
urfærslu launa og annarri skerð-
ingu á réttindum almennings.
Þannig hafa Michael Sommer for-
seti þýska verkalýðssambandsins
DGB og Gesine Schwan forseta-
frambjóðandi þýskra sósíal-
demókrata nýlega varað við að til
óeirða kunni að draga síðar á árinu
og í Frakkandi gerast svipaðar
raddir háværar.
Eins og sjá má af þessu getur
málflutningur oddvita Samfylking-
arinnar um ESB sem kjölfestu
„vinnu og velferðar“ ekki flokkast
undir annað en ómerkilegasta lýð-
skrum.
Ólýðræðislegar valdastofnanir
Ólýðræðislegt stjórnkerfi hangir
sem myllusteinn um háls Evrópu-
sambandsins. Framkvæmdastjórn-
in í Brussel, skipuð embætt-
ismönnum, er eina stofnun
sambandsins sem lagt getur fram
lagafrumvörp með tillögum um
væntanlegar tilskipanir. Evr-
ópuþingið svonefnda hefur aðeins
umsagnarrétt um slík frumvörp,
þarf hins vegar að samþykkja fjár-
lög sambandsins og getur beitt
stöðvunarvaldi í vissum tilvikum.
Fjarlægar valdastofnanir ESB í
Brussel (framkvæmdastjórnin),
Strassburg (þingið) og Lúxemburg
(dómstóllinn) hafa ýtt undir póli-
tískt sinnuleysi og gefa lítið sem
ekkert færi á lýðræðislegu aðhaldi.
Að stofnunum þessum safnast hins
vegar herskarar launaðra lobby-
ista, flestir á vegum stórfyrirtækja
og hagsmunasamtaka. Nýkomin er
út skýrsla á vegum ESB sem leiðir
í ljós að ríkin 10 í austanverðri álf-
unni sem gengu í sambandið árið
2004 telja sig fá litla sem enga
áheyrn í Brussel og hafa gefist upp
við að reyna að hafa áhrif á
ákvarðanir sem meirihluti þeirra
aðildarríkja sem fyrir voru mótar
hverju sinni. Ekki er seinna vænna
að almenningur fái hlutlægar upp-
lýsingar um eðli og innviði Evrópu-
sambandsins þannig að fólk sjái í
gegnum þann áróður sem óskamm-
feilnir stjórnmálamenn og sjálf-
skipuð „elíta“ hafa látið frá sér
fara að undanförnu.
Eftir Hjörleif
Guttormsson »Daginn fyrir kjördag
auglýsti Jóhanna
Sigurðardóttir í öllum
fjölmiðlum: „ESB snýst
um vinnu og velferð.“
Hver er raunveruleik-
inn hvað þetta varðar?
Hjörleifur Guttormsson
Höfundur er fv. þingmaður
og ráðherra.
Blekkingarnar um Evrópusambandið
og lýðskrum Samfylkingar



 
 
 




  




!"
#

$ % 
! 
&
' 



&()
 )
* +(
)
# 
,   )
-
"



























$..

$. 

/ +. 
".
!

/)
 

0 
)' 
12 ' 
#) )
$ 
)
3
.
#
$.

























4"
4 
5%"
!'
.
1
 

6 )












* "
7
!  + 


8 ))+.
* +.












 

 






7   )
9



:9
;
) )

9
;

 )
:9
;