Morgunblaðið - 24.05.2009, Blaðsíða 20

20 Kvikmyndir
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 24. MAÍ 2009
Eftir Sæbjörn Valdimarsson
saebjorn@heimsnet.is
Þ
au voru ung, falleg og
framtíðin virtist brosa
við þeim út að eyrum.
Minntu á Jack Dawson
(Leonardo Di Caprio),
þar sem hann stóð sperrtur með út-
breiddan faðminn í stafni Titanic
og hrópaði út yfir spegilsléttan haf-
flötinn: „Ég er konungur heims-
ins!“
Eins og flestir muna endaði sú
sjóferð illa, og sama má segja um
feril flestra ungu leikaranna sem
virtust – og töldu sig sjálf vera að
leggja undir sig heiminn á öndverð-
um 9. áratug síðustu aldar. Meðlim-
irnir í The Brat Pack (eða Rakk-
arapakkinu eins og það var
stundum kallað hér heima) voru
ekki aðeins áberandi, heldur kok-
hraustir og kenndu sig óbangnir
við útúrsnúning á nafni frægustu
leikaraklíku sem nokkru sinn hefur
vappað um Hollywood – The Rat
Pack, Rottugengið hans Franks Si-
natra, Deans Martins, Shirley Mac-
Lean o.fl. frægra stjarna. En vel að
merkja, sá hópur var að mestu leyti
skipaður óumdeildu hæfileikafólki,
langsjóuðu úr kvikmynda- og
skemmtanabransanum upp úr
miðri 20. öldinni og hafði margs-
annað tilverurétt sinn á toppnum.
Þegar litið er til baka virðist aug-
ljóst að það sem Rakkarapakkið
skorti til að festa sig í sessi er hæfi-
leikar og úthald, nokkuð sem fyrir-
myndir þeirra þurftu ekki að hafa
áhyggjur af. Þau urðu aldrei annað
og meira en dægurflugur og fæst
þeirra tórðu á toppnum fram að
aldamótum og aðeins einn eða tveir
meðlimir þess eru með umtals-
verðu lífsmarki í dag. Í dag eru þau
flest lítið meira en dæmi um fall-
valtleik frægðarinnar.
Í startholurnar hjá
Hughes og Coppola
Unglingamyndir ruddu sér til
rúms á 9. áratugnum og urðu að
mjög svo vinsælli og ábatasamri
kvikmyndagrein sem enn heldur
velli og vel það. Fram til þessa
höfðu vestrinn, stríðsmyndir og
lauflétt músíköl átt hug og hjörtu
yngri kvikmyndahúsgesta (að
ógleymdum Beach-myndum AIP),
en þessar greinar voru á und-
anhaldi þegar komið var fram á
þann 9. Unga fólkið vildi fá að sjá
ábúðarmeiri og alvarlegri myndir,
þroskasögur um þeirra kynslóð,
sem stóðu uppi í hárinu á þeim
eldri. Þá voru nokkrar rómantískar
gamanmyndir inn á milli.
Það má segja að tveir leikstjórar
hafi öðrum fremur veitt unglinga-
myndinni brautargengi, þeir
Francis Ford Coppola og enn frek-
ar John Hughes. Á þessum tíma-
mótum voru þeir bæði farsælir
leikstjórar og framleiðendur. Cop-
pola einn af framsæknustu leik-
stjórum 20. aldarinnar, en ung-
lingamyndirnar hans tvær, Rumble
Fish og The Outsiders (báðar gerð-
ar ’83), eru e.k. tilraunastarfsemi
manns sem langaði að fást við ný og
ögrandi verkefni eftir Godfather-
myndirnar tvær o.fl. sígild stór-
virki. Báðar eru myndirnar byggð-
ar á sögum eftir S.E. Hinton, sem
skrifaði nokkrar bækur um vand-
ræðaunglinga og félagslegar að-
stæður þeirra og bakgrunn. Mynd-
irnar eru forverar
Kolfallið gengi
Af og til myndast
leikaraklíkur sem setja
svip sinn á umhverfið,
The Brat Pack er sú
þekktasta frá ofanverðri
öldinni sem leið.
Horfin Molly Ring-
wald sést varla í
kvikmyndum lengur.
St. Elmo’s Fire Margar unglingastjörnur á einu bretti. Rob Lowe, Mare Winningham, Emilio Estevez, Demi Moore,
Judd Nelson, Ally Sheedy og Andrew McCarthy. Vinirnir í myndinni áttu erfitt með að fóta sig í heimi fullorðinna.
Engin stórstjarna Anthony Mich-
ael Hall leikur nú aðalhlutverkið í
sjónarpsþáttunum Dead Zone.
Þjálfarinn Emilio Estevez
verður minnst sem þjálfara
Mighty Ducks.
Vinsældir Demi Moore
naut mjög mikilla vin-
sælda á tímabili.
Fallinn Andrew
McCarthy hefur fallið
af stjörnufestingunni.
ALLY SHEEDY
Hin geðþekka Sheedy gerði garðinn
frægan í The Breakfast Club og St.
Elmo’s Fire, síðan hefur hún fengið
yfir 50 hlutverk, ekkert minnisstætt,
bjargar vonandi saltinu í grautinn.
EMILIO ESTEVEZ
Fæddur inn í Hollywood-settið, sonur
Martins Sheens, líkt og Charlie. Fékk
lítið hlutverk í Tex (’82), þar sem frá-
bær Matt Dillon fór fyrir hópnum,
ásamt Meg Tilly. Hann vakti meiri at-
hygli ári síðar í mynd Coppola, The
Outsiders. Tvær af höfuðmyndum
Rakkarapakksins, The Breakfast
Club og St. Elmos Fire, komu á
markaðinn ’85 og Estevez, sem er
metnaðarfullur strákur, voru flestir
vegir færi. Hann valdi sem næsta
verkefni Maximum Overdrive, hrika-
leg mistök frá hendi Stephens Kings,
á sínu niðurlægingarskeiði í áfengi
og öðrum heldur heilsuspillandi efn-
um. Síðar lék hann í hinum vinsælu
Young Guns, Stakeout og Stakeout
2; leikstýrði nokkrum B-myndum og
hinni ábúðarmiklu Bobby, sem sýnd
var í fyrra. Sjálfsagt verður leik-
arans helst minnst fyrir
þjálfarahlutverkið í
þremur myndum,
kenndum við íshokkílið
barna, The Mighty
Ducks, sem Disney
framleiddi á 10. ára-
tugnum.
ROB LOWE
Lowe vantaði nánast
ekki neitt annað en
slatta af hæfileikum
og dómgreind, því
hann rústaði nánast
eitt sinn blómlegum
ferli með því að láta
leiða sig í gildru og láta
filma sig í mökum við
„vafasama“ stúlku, sem
var um það bil lögaldra.
Coppola notaði Lowe í The
Outsiders og þaðan lá
leiðin í Rakkarapakkið í St.
Elmo’s Fire, þar sem hann
bar af hópnum ásamt
Winningham. Hann stóð
sig prýðilega í kvikmynda-
gerð The Hotel New Hampshire, eft-
ir John Irving, rétt fyrir hneykslið.
Vinur hans, Mike Myers, hefur verið
iðinn við að hressa upp á kvikmynda-
feril Lowes, sem komst í fréttirnar
fyrir skömmu þegar skógareldar
voru næstum búnir að teygja sig í
25 milljón dala búgarð hans í
Santa Barbara. Það væri allt í
lagi að þiggja smáskák af
honum (búgarðinum, á
ég við.) Lowe hefur nóg
að gera í sjónvarpi og
B-myndum.
JAMES SPADER
Lunkinn leikari sem vakti
heimsathygli þegar hann
vann gullverðlaunin á Can-
nes-kvikmyndahátíðinni
fyrir frammistöðu sína í
Sex, lies and videotape
(’89) eftir Soderbergh.
Bregður fyrir í ólíklegustu
myndum en tengsl hans við Rakk-
arapakkið eru í Pretty in Pink og
Less Than Zero.
Spader er kunnastur í dag fyrir
trausta túlkun á lögmanninum Alan
Shore í sjónvarpsþáttunum Boston
Legal, sem hefur fært honum tvenn
Emmy-verðlaun og eitt stk. Golden
Globe, auk fjölmargra annarra verð-
launa og tilnefninga. Næst sjáum við
Spader, ásamt William H. Macy, í
Shorts (’09), nýjustu mynd Roberts
Rodriguez. Spader er á grænni grein.
ANDREW McCARTHY
Einn sá slakasti í hópnum komst í
kastljósið í St. Elmo’s Fire og í
Hughes-myndinni Pretty in Pink ári
síðar. Less Than Zero (’87) var ein af
bitastæðri Rakkarapakksmyndunum
og sú síðasta áður en hann fékk
sparkið úr því einvalaliði. Við tóku
myndir þar sem McCarthy var ýmist
skelfilegur (Frankenheimer-myndin
Year of the Gun ’91) eða hreint út
sagt óþolandi (Mulholland Falls ’96):
McCarthy er löngu djúpt sokkinn í fen
B-mynda og aukahlutverka í sjón-
varpi.
MOLLY RINGWALD
Ótrúlegt en satt, hin rauðhærða
Ringwald komst á forsíðu Time og
var ókrýnd prinsessa Rakkarapakks-
ins á þessum velmegunartímum.
Hún sló í gegn í Sixteen Candles
(’84), myndinni sem hleypti dellunni
af stað þegar Hughes smalaði ung-
leikurum saman og úr varð umtals-
verð aðsóknarmynd. Hún kom við
sögu St. Elmo’s Fire og var aðal-
aðdráttaraflið í Pretty In Pink (’86).
Síðan má segja að leiðin hafi tekið
sveiflu niður á við og hin hárprúða
Rakkarapakkið
Pretty in Pink Molly
Ringwald var
stjarna mynd-
arinnar, studd m.a.
af Andrew McCarthy
og Jon Cryer.