Morgunblaðið - 24.05.2009, Blaðsíða 25

mig sjálfur til náms. Fríið er orðið
býsna langt. Ég reyndi fyrst fyrir
mér í smíðanámi, seinna tók ég
skíðakennarapróf í Geilo í Noregi.
Þegar heim kom stofnaði ég skíða-
skólann í Skálafelli og sá um skíða-
kennslu fyrir KR.“
Einhverjir muna eflaust eftir
Thor, þá Þorgeiri Daníel, í sjón-
varpsþáttunum Skíðastjörnur á
Stöð 2 kringum 1991. „Ég átti
frumkvæði að gerð þessara þátta
og var í hlutverki skíðakennara,
sem kenndi m.a. Lindu Péturs-
dóttur, Hermanni Gunnarssyni,
Ómari Ragnarssyni og Rósu Ing-
ólfsdóttur. Ég vann þættina með
Maríönnu Friðjónsdóttur og mér
fannst það algert kraftaverk að fá
allar þessar frægu manneskjur til
að vera með,“ segir Thor.
Ef Thor er „gúgglaður“ kemur í
ljós að hann er höfundur lags og
texta Sumarástar, ásamt Iðunni
Steinsdóttur, en lagið söng Jó-
hanna Linnet í undankeppni Evr-
óvisjón 1987.
En nóg um það. Thor hverfur
enn lengra aftur í fortíðina, eða til
ársins 1980. „Ég er maðurinn sem
breytti brauð- og samlokukúlt-
úrnum á Íslandi …“ upplýsir hann.
„Ég stofnaði Trölla, sem fram-
leiddi samnefndar „gourmet“-
samlokur. Við einfaldlega stækk-
uðum brauðin og jukum gæðin, en
ég fékk hugmyndina þegar Brauð-
bær fyllti rækjusamlokur sínar
með makkarónum og eggjum.“
Hann er á því að fátæktin forð-
um daga og frelsið, sem hann fékk
í uppeldinu, ásamt víðáttumiklu at-
hafnasvæðinu, sem var leikvöllur
hans í æsku, hafi mótað sig öðru
fremur sem frumkvöðul og eflt
sjálfsbjargarviðleitnina. „Ég og
Kristinn bróðir minn ólumst upp
hjá móður okkar, Þórunni Júl-
íusdóttur, sem var einstæð móðir
og vann hörðum höndum fyrir fjöl-
skyldunni sem verkakona. Hálf-
systkini okkar, sammæðra, þau
Kristín og Róbert, ólust upp hjá
afa og ömmu. Mömmu var mjög
annt um að við bræðurnir borð-
uðum hollan mat, værum heið-
arlegir, segðum sannleikann og
hjálpuðum þeim sem minna máttu
sín. Aðeins fjögurra ára var ég oft
kominn út og niður í fjöru klukkan
sex á morgnana, enginn á ferli
nema ég,“ rifjar Thor upp. „Við
strákarnir lékum okkur í fjörunni,
veiddum kola við höfnina og „teik-
uðum“ stundum strætó frá Skerja-
firði, alla Hringbrautina austur og
upp í Ártúnsbrekku. Við lifðum á
rifsberjum, rabarbara, hundasúr-
um, grænmeti úr kálgörðum
Reykjavíkur og eplum, sem við
og fékk einkaleyfi á og hefur æ síð-
an verið notuð í auglýsingaskilti
um allan heim.
Hann fluttist til Svíþjóðar og
þaðan til Noregs og Danmerkur til
að þróa hugmyndina, sem fékk
nafnið Zignlite og Neox, og stofn-
aði samnefnd fyrirtæki með Guðna
Erlendssyni. Norska fyrirtækið,
sem var stofnað með norskum fjár-
festum, komst, að sögn Thors, á
lista yfir mestu uppgangsfyrirtæki
í Noregi. Fyrirtæki á borð við
IKEA, Hennes & Mauritz, Carls-
berg og fleiri notfærðu sér
tæknina.
Viðkomustaðir í öllu þessu brölti
Thors í hönnun og þróun upplýstra
auglýsingaskilta, markaðssetningu
og löndun einkaleyfis voru m.a.
Danmörk, Þýskaland og Bretland.
Hann segir fyrrnefnda Artlite-
prentaðferð mikilvægustu uppfinn-
ingu sína og vísar í að ekki hafi lið-
ið á löngu þar til mörg stærstu
vörumerki heims; Coca Cola, Sony,
Lancome, Miller, Philip Morris,
hófu að nota tæknina í auglýs-
ingaskiltum sínum og sölu-
herferðum. Fyrsta Artlite®-
einkaleyfið var veitt í Bandaríkj-
unum 1995, en síðan fengu
fyrirtæki víðsvegar leyfi til að nota
aðferðina. Thor stofnaði Artlite-
fyrirtækin í London með Ásgeiri
Bjarnasyni og síðan stofnuðu þeir,
ásamt fjárfestum, Novamedia LP í
Dallas, og hófu framleiðslu og sölu
á Artlite um allan heim.
Novamedia LP hefur nú verið
selt til AVATAR-fjárfesta í Dallas
og sameinað fyrirtækinu May Ad-
vertising. Þar vinnur Thor sem
ráðgjafi í markaðssetningu og
hönnun á Artlite-vörum. „Sala fyr-
irtækjanna samanlagt er í ár áætl-
uð um 23 milljónir dollara, eða um
þrír milljarðar króna. Artlite hefur
selst í milljónavís um allan heim og
gefin hafa verið út einkaleyfi á
uppfinningunni í 35 löndum,“ segir
hann.
Verðlaun og viðurkenningar
Framangreind samantekt úr
símtalinu við Thor um tilurð og
uppgang Artlite er langt frá því að
vera tæmandi, en alltént ákvað
hann að flytjast vestur um haf
1995. Spurður hvort hann hafi farið
með ameríska drauminn í fartesk-
inu og dollaraglimt í augum svarar
hann neitandi. „Ég sá einfaldlega
meiri markaðsmöguleika í Banda-
ríkjunum en Evrópu, því þar þyrfti
ég ekki að vera með skrifstofur út
um allar trissur og starfsfólk sem
talaði mörg tungumál.“
Í Bandaríkjunum varð honum
kannski ekki strax allt að gulli, en
þar átti hann auðveldara upp-
dráttar og hönnun hans og hugvit
fékk fljótlega töluverða athygli í
fjölmiðlum og annars staðar. Upp-
finningar hans á sviði ljósatækni
hafa til að mynda tvisvar ratað á
forsíðu tímaritsins POP Design
Times og hann og fyrirtæki hans
hafa hampað allmörgum verðlaun-
um og viðurkenningum í áranna
rás.
Peningar og
ríkidæmi …
Og þá er komið að síðustu spurn-
ingunni, sem er að vísu hálfhallær-
isleg … en samt: Er hann orðinn
ríkur?
„Vel stæður,“ svarar hann. Innt-
ur nánar eftir hversu vel stæður:
„Að kallast ríkur í Bandaríkjunum
er meira en svo á íslenskan mæli-
kvarða, þá er maður virkilega auð-
ugur. Á Íslandi eða Norðurlönd-
unum teldist ég milljónamæringur
þar sem húseignir okkar hjóna eru
metnar samanlagt á hálfa milljón
dollara. Síðustu árin hef ég fjárfest
hundruð þúsunda dollara í fjöl-
mörgum fyrirtækjum og nýjum
einkaleyfum, t.d. á ég 10% í mu-
nax.com, sem býður upp á vef-
lausnir, og margmiðlunarleitarvél-
inni playaudiovideo.com, sem
metin er á 25 milljónir dollara og
keyrir leit.is. Ég hef fjárfest í
frumkvöðlum og tekið að mér að
stýra markaðssetningu og aðstoða
við einkaleyfi. Hins vegar hef ég
passað mig á að fjárfesta ekki í
hlutabréfamarkaðnum eins og allir
mínir vinir, sem töpuðu öllu. Þótt
ég eigi ekki milljónir dollara á
bankareikningi eru peningar mínir
og hagnaður af fyrirtækjum
bundnir í fyrirtækjum og fast-
eignum. Allt erfiðið hefur því síður
en svo verið til einskis,“ svarar
Thor spurningunni samvisku-
samlega.
Hann segist alltaf sakna Íslands,
fjallanna, útsýnisins, sjávarins,
kalda loftsins og meira að segja
rigningarinnar. „Ég stefni að því
að koma til Íslands í næsta mánuði
og vera viðstaddur þegar börnin
mín útskrifast, Þórunn sem stúd-
ent og Tómas úr Listaháskól-
anum,“ segir Thor.
Upp úr dúrnum kemur að þrátt
fyrir umsvif og athafnasemi á ní-
unda áratugnum átti hann sér líka
einkalíf. Um það vitna þrjú upp-
komin börn á Íslandi. Auk Þór-
unnar og Tómasar á hann Kolbein,
sem er elstur og í flugnámi.
listrænu ljósi
Fjölskyldan í Texas Thor, Laura og Thorina fyrir framan heimili sitt í Dallas í Texas.
‘‘HUGMYNDIN BYGGIST ÁGRÆNU HUGVITI, SEMEKKI AÐ ÓSEKJU ER SVOVINSÆLT UM ÞESSAR
MUNDIR.
stálum úr búðum,“ heldur hann
áfram.
Símasamtalið hefur farið út um
víðan völl og dregur að því leytinu
dám af viðmælandanum. Þótt svo-
lítið erfitt sé að henda reiður á í
hvaða röð Thor fékkst við þetta
eða hitt blasir við að níundi áratug-
urinn markaði þáttaskil í lífi hans.
Hann framkvæmdi hugmyndir sín-
ar, sem sumar báru hann um lönd
og strönd og færðu hann sífellt
fjær heimalandinu, þótt framan af
hafi hann verið hér með annan fót-
inn.
Frumkvöðull sér ljósið
Árið 1982 sá hann ljósið. Hann
fann upp sérstaka aðferð til að lýsa
upp auglýsingaskilti með út-
fjólubláum flúorljósum. Uppfinn-
ingin var undanfari Artlite, prent-
ljósatækni, sem hann síðar þróaði
25
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 24. MAÍ 2009
Fix Töframassinn
Hreinsar, fægir og verndar samtímis
Húsasmiðjan - Byko - Fjarðarkaup - Tengi - Melabúðin - Verkfæralagerinn - Eyjatölvur
Miðstöðin Vestmannaeyjum - Pottar og prik Akureyri - Rafsjá Sauðárkróki - Áfangar Keflavík
Skipavík Stykkishólmi - Nesbakki Neskaupsstað - Vélaleiga Húsavíkur - Verslanir Rönning
Litabúðin Ólafsvík - Tengi - Byggt og búið - SR byggingavörur Siglufirði - Núpur Ísafirði
Heildsöludreifing: Ræstivörur ehf.
Hentar vel til þrifa á blöndunartækjum, vöskum, ryðfríu stáli, áli, kopar,
messing, gleri, plasti, lökkuðum flötum, kristal, keramiki, postulíni o.fl.
Svampur
fylgir með
- Fitu- og kýsilleysandi
- Húðvænt
- Náttúrulegt
- Mjög drjúgt
AUSTURSÍÐA 2 – LAGER/VERSLUNARHÚSNÆÐI
Um er að ræða 5400 fm húsnæði að Austursíðu 2 á Akureyri. Húsnæðið er gott lager- og
iðnaðarhúsnæði, en hefur mikla möguleika sem verslunarhúsnæði. Á húsinu eru innkeyrsluhurðir
og næg bílastæði eru við húsið. Mögulegt að leigja hluta af húsnæðinu eða allt frá um 1000 fm.
Húsnæðið er laust til afhendingar í sumar.
TIL LEIGU Á AKUREYRI
Nánari upplýsingar fást hjá Erni Kjartanssyni, ovk@landicproperty.is,
í síma 825-9000 eða hjá Ingu Rut Jónsdóttur, irj@landicproperty.is,
í síma 660-6828.
Kringlunni 4–12 103 Reykjavík www.landic.is