Morgunblaðið - 25.05.2009, Blaðsíða 21

Umræðan 21
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 25. MAÍ 2009
www.live.is Sími: 580 4000 | Myndsendir: 580 4099 | skrifstofa@live.is
ÁrsfundurLífeyrissjóðsverzlunarmannaverðurhaldinn
mánudaginn 25. maí 2009 kl. 18.15 á Grand Hótel.
Dagskrá fundarins:
• Staða Lífeyrissjóðs verzlunarmanna í breyttu umhverfi -
kynning á niðurstöðum úttektar Capacent á starfsemi
og árangri sjóðsins.
• Venjuleg ársfundarstörf.
Sjóðfélagar og lífeyrisþegar sjóðsins eiga rétt til setu á
ársfundinum. Fundargögn verða afhent á fundarstað.
Reykjavík 20. apríl 2009
Stjórn Lífeyrissjóðs verzlunarmanna
Í GREIN Rafns
Gíslasonar húsasmiðs
um ASÍ – Samfylk-
inguna og ESB sl.
sunnudag veltir hann
vöngum yfir því,
„hvað það er sem rek-
ur áfram forystu ASÍ
með Gylfa Arnbjörns-
son í broddi fylkingar
í að tala fyrir aðild Ís-
lands að ESB‘‘. Mér
eru auðvitað bæði
ljúft og skylt að svara þessum
vangaveltum.
Á ársfundi ASÍ í október 2008
var fjallað um aðgerðir til að end-
urheimta fjármálastöðugleika og
verja kjör launafólks og stöðu
heimilanna í landinu. Í nið-
urstöðum ársfundarins sagði m.a.:
„Það er skoðun ASÍ að yfirlýsing
um að sótt verði um aðild Íslands
að ESB og upptöku evru sé eina
færa leiðin. Þannig verði látið á
það reyna í aðildarviðræðum hvaða
samningur Íslandi standi til boða
og hann lagður fyrir þjóðina í at-
kvæðagreiðslu.“ Um þessa ályktun
var víðtæk samstaða á ársfund-
inum. Alþýðusambandið hefur í
starfi sínu lagt ríka áherslu á virka
þátttöku í samstarfi Evrópuríkja á
vettvangi Evrópska efnahagssvæð-
isins. Þar sem markmiðið hefur
verið að bæta og treysta réttindi
og möguleika íslensks launafólks á
sem flestum sviðum í samstarfi við
norræna og evrópska verkalýðs-
hreyfingu. Niðurstaða ársfundar
ASÍ 2008 var þannig í beinu fram-
haldi af fyrri umræðu og stefnu-
mótun sambandsins um Evrópu-
samvinnuna og stöðu Íslands.
Árið 2000 fjallaði þing ASÍ ít-
arlega um stöðu og þróun EES-
samningsins og þá strax var bent á
að mikilvægt væri að styrkja stöðu
Íslands í Evrópusamvinnunni í
ljósi þróunarinnar innan ESB og
veikingar EES samningsins. Um
þetta sagði m.a. í samþykktum
þingsins: „ASÍ telur því nauðsyn-
legt að styrkja þátttöku Íslands í
Evrópusamstarfinu. Það getur að-
eins gerst með tvennum hætti;
annaðhvort með því að styrkja
þátttöku okkar í gegnum EES-
samninginn eða með beinni aðild
að ESB. Styrking EES virðist
vera fjarlægur pólitískur mögu-
leiki. Að mati ASÍ verður því að
taka umræðuna um aðild að ESB á
dagskrá. Þjóðin verður að fá að
svara því hvort hún vill taka þetta
skref eða ekki.“
Ég hygg að gagnrýni Rafns á að
ég kynni stefnu ASÍ hljóti að
byggjast á að hann þekki ekki
fyrrgreinda umfjöllun innan ASÍ
og hvet ég hann til að kynna sér
það m.a. í sérstökum bæklingi sem
var gefinn út nýlega og er á
heimasíðu ASÍ, www.asi.is og heit-
ir „Sýn ASÍ á Evrópusamvinnuna
og samningsmarkmið í aðild-
arviðræðum við ESB‘‘. Hvað varð-
ar fullyrðingar Rafns um að það sé
„draumur ýmissa verkalýðs-
leiðtoga og Samfylkingarinnar‘‘ að
tengja aftur saman flokk og hreyf-
ingu, en honum og öðrum til upp-
rifjunar var Alþýðuflokkurinn hluti
af Alþýðusambandi Íslands frá
1916 til 1940, þegar formlega var
slitið á þessi bönd. Ekki ætla ég að
svara fyrir hvað aðra dreymir um,
og vafalaust eru þeir ófáir sem
telja að verkalýðshreyfingin eigi
að tengjast þeim flokkum sem
berjast fyrir hugsjónum og mark-
miðum hennar traustari böndum,
en ég er ekki einn þeirra.
Á vettvangi Alþýðusambands Ís-
lands hefur til margra áratuga
verið samstaða um að samtökin
taki ekki afstöðu til málefna á
flokkspólitískum forsendum. Það
útilokar hins vegar ekki að sam-
fella sé í málflutningi ASÍ og ein-
stakra flokka í ein-
staka málum, hvað
annað. Þetta gerist
æði oft, enda hefur
Alþýðusambandið lagt
ríka áherslu á að móta
samfélagið út frá
grunngildum sínum
um jafnrétti, jöfnuð
og bræðralag bæði
með stefnumótun og
tillögugerð sem og
beinum samningum
við ríkjandi stjórnvöld
hverju sinni um að
hrinda þeim í framkvæmd. Afstaða
okkar til ESB er þar engin und-
antekning.
Í grein Rafns furðar hann sig á
því að ASÍ hafi ekki varað fé-
lagsmenn við þeim hættum sem
stafa af aðild að ESB gagnvart fé-
lagslegum undirboðum og vitnar
þar til baráttu bæði sænsku og
evrópsku verkalýðshreyfing-
arinnar vegna mála sem tengjast
Vaxhólm, Laval, Rüffert. Nú er
það svo, að hugsanleg áhrif þess-
ara mála á íslenskan vinnumarkað
hafa ekkert með aðild að ESB að
gera, því við erum þegar búin að
innleiða meginhluta reglna ESB
um vinnumarkaðinn í gegnum
EES-samninginn. Hitt er mik-
ilvægara að það hefur verið sam-
eiginlegt mat ASÍ og SA að ekkert
þessara mála hefur áhrif á rétt-
arstöðu launafólks hér á landi. Hér
á landi gildir sú meginregla að
enginn atvinnurekandi má greiða
laun eða starfskjör sem eru lakari
en samkvæmt kjarasamningi í við-
komandi grein, hvort sem hann er
í samtökum atvinnurekenda eða
ekki.
ASÍ gerði sérstakan kjarasamn-
ing við SA 2004 um málefni er-
lendra starfsmanna sem auðvelda
okkur að koma í veg fyrir und-
irboð. Einnig höfum við í samstarfi
við SA og félagsmálaráðherra
staðið fyrir innleiðingu ýmissa
reglna sem er ætlað að koma í veg
fyrir að fyrirtæki geti misnotað að-
stöðu sína til að ná samkeppn-
isforskoti með því að grafa undan
lögum og kjarasamningum. Að
okkar mati hefur skipulag íslensks
vinnumarkaðar, þar sem saman fer
mikil þátttaka í verkalýðsfélögum,
samstarf við samtök atvinnurek-
enda um trausta kjarasamninga
sem eru studdir nauðsynlegri lög-
gjöf, reynst skila bestum árangri í
að tryggja hagsmuni bæði launa-
fólks og fyrirtækjanna. Aðild að
ESB ógnar þessu fyrirkomulagi
ekki á nokkurn hátt nema síður sé.
Því eru áhyggjur okkar minni en
félaga okkar í nágrannalöndunum.
Afstaða ASÍ til
aðildar að ESB
Eftir Gylfa
Arnbjörnsson
» Það er skoðun
ASÍ að yfirlýsing
um að sótt verði um
aðild Íslands að ESB
og upptöku evru sé
eina færa leiðin
Gylfi
Arnbjörnsson
Höfundur er forseti ASÍ.
NÚ UM áramótin
gengu í gegn ný út-
varpslög hvað varðar
innheimtu. Hin illa
liðnu afnotagjöld voru
numin úr gildi og í
staðinn settur á nef-
skattur. Með því voru
allir Íslendingar eldri
en 16 ára með lág-
marks-árstekjur
skikkaðir til að borga
þennan 17.200 króna
nefskatt árlega við skattauppgjör.
Athygli var dregin að þessu í sér-
deilis góðri grein eftir Silju Björk
Huldudóttur í Morgunblaðinu um
daginn, og var þá reiknaður kostn-
aður á vísitölufjölskylduna og regl-
urnar lítillega útlistaðar (t.d. fyrir
hjón með þrjá unglinga eldri en 16
ára reiknast um 86 þúsund krónur
árlega í RÚV-skatt).
Nú er ég ekki að draga úr mik-
ilvægi ríkisfjölmiðla né heldur
þeim kostnaði sem slíkum miðli
fylgir sem eðlilega er greiddur af
skattgreiðendum. Það sem mér
finnst hins vegar athugavert er að
það sé afmarkaður hópur skatt-
greiðenda sem ekki fær sambæri-
lega útvarpsþjónustu fyrir sinn
aur og aðrir hópar. Nú er ég að
tala um aldursbilið 16-30 ára, en í
dag sinnir enginn opinber útvarps-
fjölmiðill þessum hópi sem skyldi.
Þótt einstaka sérþætti sé troðið í
tvö til þrjú pláss á viku fullnægir
það ekki á nokkurn hátt þeirri
þjónustuþörf sem þessi hópur
skattgreiðenda á rétt á. Í upphafi
var Ríkisútvarpið Rás 1 það eina
sem heyrðist á öldum ljósvakans
að undanskildu Kanaútvarpinu.
Með tímanum jókst hlustun og
brátt var komin þörf fyrir aukið
efni handa yngri kynslóðum hlust-
enda og loks varð sú þörf það mik-
il að stofnuð var Rás 2. Hún full-
nægði þörfum stórs hóps og
skapaði nýjan markað í útvarpi.
Innan fárra ára var svo komin
samkeppni frá einkaaðila í fyrsta
sinn með Bylgjunni og þá lifnaði
útvarpsheimurinn fyrir alvöru.
Nokkur ár liðu og loks spruttu upp
stöðvar fyrir enn
yngri hlustendur, þar
hafa X-ið og FM957
staðið lengst. Margir
minni spámenn hafa
ræst út tíðni og herj-
að á ýmis ný mið
hlustenda með mis-
jöfnum árangri.
Útvarpsumhverfið
á Íslandi
Með tímanum hefur
umhverfi útvarps-
stöðva aðlagast ýms-
um markaðslögmálum
og vissum stefnum. Sú slæma þró-
un hefur aftur á móti átt sér stað
að þekking, menningarleg gildi og
fræðsla er í miklu undanhaldi í út-
varpi og þá sérstaklega þegar
kemur að stöðvum yngri hlustenda
sem allar eru reknar af fyr-
irtækjum í einkarekstri.
Síðastliðin ár hefur einhæfni og
útþynning einkennt flestar út-
varpsstöðvar sem lýsir sér í mun
metnaðarminni dagskrárgerð,
stuttum spilunarlistum, einfeldni í
lagavali og skerpulausum ímynd-
um. Með yfirstandandi efnahags-
kreppu í íslensku þjóðfélagi á sér
mikill niðurskurður stað í útvarpi
og í byrjun ársins 2009 lítur út fyr-
ir að rödd yngri kynslóða verði út-
máð og eftir standi miðjumoðaðar
og bitlausar dægurlagastöðvar í
bland við þjóðreknar stöðvar fyrir
eldri hópa hlustenda.
Í dag er því mikil þörf fyrir mál-
efnalega og vandaða útvarpsstöð
sem sækir á mið yngri hlustenda. Í
dag er þörf á þriðju rás Rík-
isútvarpsins, sem fullnægir þörfum
viðskiptavina sinna frá 16 til u.þ.b.
30 ára. Útvarpsstöð sem er fram-
sækin, menningarleg og metn-
aðarfull.
Uppbygging á RÁS 3
RÁS 3 væri útvarpsstöð byggð á
fenginni reynslu af útvarpsmark-
aðinum á Íslandi með viðmið af
nýrri tækni, mótun samfélagsins
og framsýni til lengri tíma. RÁS 3
tæki mið af mótun tónlistariðn-
aðarins í kjölfar netvæðingar,
nýrra viðskiptahátta og áherslu-
breytinga í markaðssetningu. RÁS
3 væri málefnaleg útvarpsstöð með
því besta og helsta sem einkennir
samfélagið hverju sinni. BBC Ra-
dio 1 og BBC 1Xtra væru ákjósan-
legar fyrirmyndir þegar kemur að
dagskrárgerð og uppbyggingu.
Er grundvöllur til staðar?
En svo má auðvitað spyrja sig
hvort útvarp sé ekki deyjandi mið-
ill. En ég tel að útvarpsstöð sem
byggð er upp með mikilli netvirkni
sé klárlega móðins í nokkur ár í
viðbót, eða þar til búnaður eins og
3G bílaútvörp eða önnur stafræn
móttökutækni ryður sér rúms.
Fyrir nokkrum árum var lagt í
mjög kostnaðarsamar aðgerðir til
að RÚV gæti sent út stafrænt,
sem lækkar allan kostnað við út-
sendingar og gerir þeim kleift að
senda út mun fleiri útvarpsstöðvar
án nokkurs aukakostnaðar, auk
þess sem stúdíó Útvarpshússins
eru hvergi nærri fullnýtt og gætu
auðveldlega rúmað eina stöð til
viðbótar. Rekstrarkostnaður Rásar
3 væri lægri en á hinum miðlunum
þar sem virkni hlustenda er mun
meiri auk þess sem markhópur
stöðvarinnar er auðveldasti auglýs-
ingahópurinn. Viðburðahald, út-
gáfur, auglýsingar með netmiðlum
og margt fleira gæti haldið rekstr-
inum mjög hagstæðum auk þess
sem stöðin myndi létta mikilli
byrði af Rás 2 sem gæti enn betur
skorðað sig fyrir sinn markhóp, ca.
30-55 ára.
Látum verkin tala, leggjum
strax grunn að útvarpsstöð sem
óhjákvæmilega verður stofnuð,
fyrr frekar en síðar. Núna er rétti
tíminn!
Tími fyrir RÁS 3
Eftir Ómar
Ágústsson »Með nýtilkomnum
nefskatti sem nær
niður í 16 ára aldur, hef-
ur krafa á hendur RÚV
ohf. myndast til að veita
landsmönnum undir
þrítugu sína þjónustu.
Ómar
Ágústsson
Höfundur er framkvæmdastjóri
TFA ehf.
@
Fréttir
á SMS