Morgunblaðið - 09.02.2010, Qupperneq 4
4 FréttirINNLENT
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 9. FEBRÚAR 2010
Hvað borga foreldrar?
Samkvæmt viðmiðunarskrá Akureyrarbæjar
kostar vistun hjá dagforeldrum um 80 þúsund
krónur á mánuði. Þar af er niðurgreiðsla bæj-
arins 41 þúsund krónur, og hefst niðurgreiðsla
nú er barn er eins árs.
Hversu mikið sparast?
Kostnaður bæjarins vegna niðurgreiðslna dag-
gæslugjalda jókst mikið þegar reglum var breytt
árið 2006 á þann veg að greidd voru niður dag-
gæslugjöld fyrir börn frá níu mánaða aldri í stað
eins árs. Árið 2005 var heildarkostnaður vegna
slíkra niðurgreiðslna tæpar 20 milljónir, en árið
2008 var kostnaðurinn tæpar 77 milljónir.
Hversu mörg eru börnin?
Samkvæmt upplýsingum frá Akureyrarbæ eru
24 börn sem fædd eru á síðasta ári hjá dagfor-
eldrum, en ekki fengust upplýsingar um hversu
mörg eru undir eins árs.
S&S
börn séu sem lengst hjá sínum foreldrum,“
segir Elín.
Breytingin nær ekki til einstæðra foreldra
og heimila þar sem báðir foreldrar eru í námi.
Í slíkum tilfellum hefst niðurgreiðsla við sex
mánaða aldur.
Greiða meira á mánuði
„Þetta er bara eitt af því sem við höfum
þurft að gera til að bregðast við erfiðari fjár-
hagsstöðu,“ segir Hermann Jón Tómasson,
bæjarstjóri Akureyrar. Hann bendir á að þótt
niðurgreiðslutímabilið hjá Akureyrarbæ sé
styttra en víða annars staðar, sé heildarnið-
urgreiðsla vegna hvers barns á Akureyri svip-
uð og í öðrum sveitarfélögum, enda nið-
urgreiðslan í hverjum mánuði í hærra lagi hjá
bænum.
Hjá Akureyrarbæ er niðurgreiðsla á mánuði
um 41 þúsund krónur. Samkvæmt upplýsingum
frá Barnavistun, félagi dagforeldra í Reykja-
vík, er upphæð mánaðarlegra niðurgreiðslna
mjög misjöfn eftir sveitarfélögum. Í Reykjavík
eru greiddar niður 35 þúsund krónur á mánuði.
Í vanda vegna breytinga á
niðurgreiðslu daggæslugjalda
Segir erfitt að vera búin að skipuleggja orlofið Fékk mánaðar fyrirvara
Eftir Hlyn Orra Stefánsson
hlynurorri@mbl.is
ÞÆR breytingar hafa verið gerðar hjá Ak-
ureyrarbæ að niðurgreiðsla daggæslugjalda
hefst nú þegar barn er orðið árs gamalt í stað
níu mánaða. Þurfa foreldrar því nú að greiða
fullt gjald hjá dagforeldrum, um áttatíu þús-
und krónur á mánuði, þar til barn verður eins
árs, en greiða fjörutíu þúsund krónur á mánuði
með niðurgreiðslu.
Helga Sigurðardóttir býr á Akureyri og á
tæplega átta mánaða gamlan son, Daníel
Skjaldarson. Hún gagnrýnir að einungis skuli
hafa verið gefinn mánaðar fyrirvari áður en
breytingin gekk í garð þann 1. nóvember sl.
Sjálf var Helga í miðju orlofi þegar breytingin
var gerð, og því búin að semja við sinn vinnu-
veitanda um að taka níu mánaða fæðingarorlof.
„Mér fannst ég þá ekki vera í þeirri stöðu að
geta breytt mínu fæðingarorlofi,“ segir hún.
Stuttur fyrirvari
„Auðvitað skilur maður að skera þarf niður,“
segir Helga. Hins vegar hefði munað miklu ef
lengri fyrirvari hefði verið gefinn, þannig að
fólk gæti viðeigandi ráðstafanir. Hún bendir á
að í flestum tilfellum sé miðað við að pör taki
að hámarki níu mánuði í fæðingarorlof. Því sé
eðlilegt að niðurgreiðsla sveitarfélaga hefjist í
síðasta lagi þegar börn eru níu mánaða gömul.
Elín Margrét Hallgrímsdóttir, formaður
skólanefndar Akureyrarbæjar, segir skiljanlegt
að ekki séu allir sáttir þegar þjónusta er skert
með þessum hætti. Hins vegar telur hún breyt-
inguna ekki þurfa að skapa mikið vandamál.
Fram til ársins 2006 hafi daggæslugjöld ekki
verið niðurgreidd fyrr en börn urðu árs gömul,
og fram að því hafi foreldrar fundið leiðir til að
brúa bilið.
Hún segir bæjarfélagið ekki hafa verið búið
undir þann aukna fjölda sem ákvað að nýta sér
þjónustu dagforeldra þegar reglum var breytt
árið 2006 á þann veg að hafið var að greiða
niður daggæslugjöld þegar börn urðu níu mán-
aða.
Við breytinguna hafi heildarkostnaður sveit-
arfélagsins vegna niðurgreiðslu daggæslu-
gjalda farið úr 20 milljónum króna á ári í um
77 milljónir á ári.
„En við erum nú líka að hugsa um börnin og
fjölskylduna. Það er ekkert sérstaklega barn-
vænt og fjölskylduvænt að börn séu drifin
snemma í einhverja gæslu. Auðvitað er best að
„ÞESSU miðar ágætlega áfram,“
segir Vilhjálmur Birgisson, for-
maður Verkalýðsfélags Akraness,
um kjaraviðræðurnar sem standa
yfir um nýjan kjarasamning fyrir
starfsmenn Norðuráls.
Samninganefndirnar eru þó enn
ekki farnar að takast á við launalið
samninga og meginkröfu verka-
lýðsfélagsins um leiðréttingu á
launakjörum starfsmanna Norður-
áls til samræmis við launakjör í
öðrum verksmiðjum sem félagið
vill taka mið af, þ.e. í járnblendi-
verksmiðjunni og álveri Alcan. Vil-
hjálmur segir að frá þeirri kröfu
muni félagið ekki hvika. Fara
samningafundir fram hjá ríkis-
sáttasemjara og var seinasti fund-
ur haldinn í gær. Kjaradeilunni
hefur þó ekki verið vísað til sátta-
meðferðar hjá ríkissáttasemjara.
Að undanförnu hefur aðallega
verið unnið að textabreytingum í
væntanlegum kjarasamningi að
sögn Vilhjálms. Fljótlega verður
væntanlega farið að ræða launalið-
inn. „Það eru uppi töluverðar
væntingar. Álverð er hátt og af-
koma fyrirtækisins hefur verið góð
í gegnum tíðina,“ segir Vilhjálmur.
Hann segir að ekki verði gengið
frá neinu í væntanlegum samn-
ingum fyrr en samkomulag liggur
fyrir um launaleiðréttingu og boða
forsvarsmenn félagsins fulla hörku
ef þörf krefur við að knýja fram
sömu kjör og gilda í öðrum verk-
smiðjum.
„Það eru allar forsendur fyrir
því að það sé hægt að ganga frá
ágætum samningi núna að mínu
mati,“ segir hann. Við ríkjandi að-
stæður er að hans mati eðlilegt að
sýna fyrirtækjum sem eiga í erf-
iðleikum skilning „en á móti ger-
um við þá kröfu að fyrirtæki sem
hafa hagnast á gengishruni krón-
unnar komi með hækkanir til
handa fólkinu“. omfr@mbl.is
Standa fast á kröfunni
um leiðréttingu launa
Í HNOTSKURN
»Samningar vegna um 530starfsmanna í álveri Norð-
uráls á Grundartanga runnu
út um áramótin.
»Haldnir hafa verið fast aðtíu samningafundir um
endurnýjun kjarasamningsins.
Töluverðar vænt-
ingar uppi um
hækkanir launa
SKIPULEGGJENDUR fundarins
Virkjum karla og konur – fjöl-
breytni í forystu sem fram fer milli
kl. 8 og 10 í fyrramálið á Hótel
Nordica brugðu á það ráð að bjóða
tvö fyrir eitt skráningargjald fyrir
karl og konu sem mæta saman til
fundarins til þess að freista þess að
jafna kynjahlutfall þátttakenda.
Að sögn Harðar Vilbergs, verk-
efnastjóra hjá Samtökum atvinnu-
lífsins, sem er meðal þeirra sem
standa að fundinum, hefur átakið
nú þegar skilað sér í því að kynja-
hlutfall skráðra þátttakenda er
45% karlar og 55% konur. Bendir
hann á að á fyrri fundum skipu-
leggjenda Virkjum kraft kvenna
sem haldinn var árið 2007 og
Virkjum fjármagn kvenna haldinn
2008, hafi hátt í 90% þátttakenda
verið konur.
Hörður segir mjög jákvætt að
fleiri karlmenn sæki fundinn á
morgun, enda mikilvægt að fá
karla til þess að taka þátt í um-
ræðunni til jafns við konur. Skrán-
ing fer fram á vef SA (www.sa.is)
og er þátttökugjaldið 3.900 krónur
fyrir staka þátttakendur en sama
verð fyrir karl og konu sem mæta
saman til fundar. silja@mbl.is
Tvö fyrir eitt tilboð
skilar fleiri körlum
Morgunblaðið/G.Rúnar
Konur Um fjögur hundruð manns
tóku þátt í Virkjum kraft kvenna.
LÖGREGLU höf-
uðborgarsvæð-
isins voru til-
kynntar átta
líkamsárásir um
liðna helgi, allar
minniháttar.
Sem fyrr áttu
flestar þeirra sér
stað í miðborg
Reykjavíkur eða
sjö talsins, ýmist
á eða við skemmtistaði.
Í einu tilviki var hins vegar ráðist
á gest í samkvæmi í heimahúsi.
Báru aðrir samkvæmisgestir því
við að fórnarlambið hefði verið til
mikilla leiðinda og þar af leiðandi
átt kjaftshögg skilið.
Átta líkamsárásir til-
kynntar um helgina
Sæbraut við
Kirkjusand
einfalt & ódýrt!
Ódýrt!
Fiskibollur
og borgarar
forsteiktir
799kr.kg
„Ég fór í fæðingarorlof í júní á
síðasta ári, og var þá búin að
semja um það við minn vinnu-
veitanda að taka níu mánaða
fæðingarorlof. Þegar ég var
hálfnuð í fæðingarorlofinu
breytti Akureyrarbær reglum
um niðurgreiðslu daggæslu-
gjalda með eins mánaðar fyr-
irvara. Mér fannst ég þá ekki
vera í þeirri stöðu að geta
breytt mínu fæðingarorlofi.
Það er hins vegar líklegt að ég
hefði tekið aðeins lengra orlof
ef ég hefði vitað af þessari
breytingu fyrr,“ segir Helga
Sigurðardóttir, viðskiptafræð-
ingur. Með henni á myndinni er
sonur hennar Daniel Skjald-
arson, tæplega átta mánaða
gamall.
Morgunblaðið/Skapti
Breyttar reglur í miðju orlofi