SunnudagsMogginn - 19.12.2010, Blaðsíða 13

19. desember 2010 13
Kristnir menn trúa því að Jesús hafi
fæðst og verið á þessari jörð og að
hann hafi verið eins og hvert annað
barn en um leið alveg einstakt. Ekki
er hægt að sanna að hann hafi fæðst í
fjárhúsi og verið lagður í jötu því
ekki er til myndbandsupptaka af
fæðingunni og ekkert skjalfest um
hana.
Jafnvel þótt fæðingarvottorð Jesú
fyndist myndi það ekki sanna að
hann hafi verið frelsari mannanna en
það sem er mikilvægast í sögunni er
satt og það er ekki tilviljun að sagan
er sögð eins og raun ber vitni. Og
hún hefur mikla merkingu.
Kannski er erfitt að fullyrða um
atburð sem á að hafa gerst fyrir um
það bil 2.000 árum en hægt er að
færa sagnfræðilega góð rök fyrir því
að Jesús hafi verið til, en hvort hann
hafi verið eitthvað merkilegri en
aðrir menn er svo bara komið undir
mati hvers og eins.
Menn geta auðvitað haft sagn-
fræðilegan efa um að hann hafi verið
til og fólk efast líka trúarlega um að
hann hafi haft eitthvað merkilegt
fram að færa. Hins vegar geta menn
ekki efast um það að eftir fæðingu
hans gerðist eitthvað í mannkyns-
sögunni; til varð þessi hreyfing og
enn þann dag í dag hreyfir þessi
saga, jólaguðspjallið, við fólki. Þessi
saga hefur ofboðslega mikið aðdrátt-
arafl, burtséð frá allri sagnfræði.
Sumir halda því fram að jóla-
guðspjallið sé hin fullkomna saga.
Allir efast líklega einhvern tíma og
það er ekki nýtt; Jesús skammaði til
dæmis lærisveina sína fyrir trúleysi.
Svo eru líka til menn sem eru hrein-
lega jafn sannfærðir um að þetta sé
allt vitleysa og hörðustu trúmenn
eru sannfærðir um að þetta sé allt
rétt í öllum smæstu smástriðum. Það
eru til öfgar á báða bóga og þær eru
varhugaverðar í hvora áttina sem
þær liggja. Jafnvel andskotinn veit
að guð er til.
Það að trúa er að treysta guði fyrir
lífi sínu en það hefur í sjálfu sér ekk-
ert upp á sig að trúa því að jóla-
guðspjallið hafi gerst nákvæmlega
eins og sagt er að það hafi gerst. Og
maður getur trúað því að sagan sé
rétt, að Jesús hafi fæðst í fjárhúsinu,
án þess að trúa á Jesú krist. Spurn-
ingin er um afstöðu mannsins, hina
trúarlegu afstöðu.
MEÐ
Svavar Alfreð
Jónsson
sóknarprestur í
Akureyrarkirkju
Er sagan af Jesú og
Maríu örugglega sönn?
Þessi saga hefur ofboðslega
mikið aðdráttarafl, burtséð
frá allri sagnfræði.
Ég get svarað spurningunni afdrátt-
arlaust neitandi. Menn deila um það
hvort fyrstu heimildir um fæðingu Jesú
séu frá því árinu 70 eða 190 en það eru
a.m.k. engar staðfestar heimildir til.
Málið er eiginlega tvíþætt: annars
vegar hvort maður lítur á Jesú sem
mann, son guðs, guð eða hálfguð. Ég
tel hverfandi líkur á að um guðlega
veru í nokkrum skilningi hafi verið að
ræða, sögur af meyfæðingu og upprisu
eru auðvitað ekki trúlegar og enn frá-
leitari þegar horft er til hversu lengi
sögurnar hafa gengið á milli manna
áður en nokkuð var skráð og hversu
ólíkar þær eru. Skondnustu rökin fyrir
meyfæðingunni sem ég hef heyrt koma
frá núlifandi presti og er að sagan hljóti
að vera sönn vegna þess hversu
ósennilega hún er. Sem hlýtur þá að
þýða allar aðrar sögur af meyfæðingum
séu sannar.
Hins vegar er spurningin um það
hvort maður sem hét Jesú hafi predik-
að um þá hluti sem sagt er. Það getur
vel verið og svo er mögulegt að margar
sögur hafi safnast saman og séu eign-
aðar einum manni. Það er margt já-
kvætt í boðskapnum sem hægt er að
nýta sér en eitt og annað er ekki mjög
geðfellt og þá hafnar maður því. Það
þarf enga trú á yfirnáttúru til að greina
þarna á milli.
Við höldum jól, stöku sinnum þykir
það undarlegt vegna þess að við trúum
ekki á guð. En þessi hátíð er miklu
eldri en kristnin og það er gaman að
hitta gott fólk og gera vel við sig í mat
og drykk á þessum tíma. Enda held ég
að reyndar trúarinnihaldið sé ekki
mikið hjá mörgum, frekar að fólk hef-
ur gaman af því að hitta fjölskyldu og
vini og borða góðan mat, alveg eins og
við.
Ég var frekar ungur þegar ég áttaði
mig á því að ekki væru miklar líkur á
því að eitthvað væri til í þessum sög-
um. Þetta gerðist smám saman, það er
auðvelt að hugsa að eitthvað geti verið
til sem maður skilur ekki og til að vera
ekki með leiðindi sleppir maður að
taka afstöðu í einhvern tíma, eða að
tala mikið um hana. Svo kemur að því
að maður verður að vera heiðarlegur.
En það truflar mig alls ekki þótt aðrir
trúi, og þótt við hjónin séum bæði trú-
laus og höfum verið lengi er a.m.k.
einn sonur okkur frekar trúaður en
hitt. Við troðum skoðunum okkar ekki
upp á aðra.
MÓTI
Valgarður
Guðjónsson
kerfisfræðingur
og trúleysingi
Það truflar mig alls ekki
þótt aðrir trúi.
Erlent Viðskipti Íþróttir
- V I L T U V I T A M E I R A ?
ÍS
L
E
N
S
K
A
/S
IA
.I
S
/M
O
R
51
87
2
11
/1
0