SunnudagsMogginn - 29.05.2011, Page 28

28 29. maí 2011
únistaríki en hann ríkir því miður ekki heldur í ríkum
samfélögum.
Í heilbrigðu samfélagi eiga ekki einhverjir að vera of-
urríkir en aðrir bláfátækir. Algjör jöfnuður er sennilega
ekki mögulegur því sumir fá betri vinnu en aðrir og sum-
um gengur betur í skóla en öðrum. En mér finnst stétta-
skipting hræðileg. Samfélagið á að veita okkur öllum jafna
möguleika sama í hvaða umhverfi við fæðumst.“
Þú tókst þátt í að stofna Borgarahreyfinguna, af
hverju?
„Ég taldi að þetta væri góður tími til að stofna stjórn-
málaflokk sem gæti komið á breytingum.“
Svo fór þar allt í háa loft. Hvernig horfir það mál við
þér?
„Að mínu mati misskildu þremenningarnir sem síðar
stofnuðu Hreyfinguna, hugmyndina sem lá að baki stofn-
unar Borgarahreyfingarinnar. Þegar þeir voru kjörnir á
þing var þeim falin sú ábyrgð að fylgja eftir stefnu Borg-
arahreyfingarinnar. En þeir fóru ekki eftir stefnunni
heldur vísuðu í þá grein stjórnarskrárinnar þar sem segir
að þingmenn eigi að fylgja samvisku sinni. Þá setningu
má túlka á ýmsa vegu og ég túlka hana þannig að eigin
samviska sé skylda við þá sem kusu þingmanninn, ekki
bara skylda við það sem honum sjálfum finnst. Hags-
munir þingmanns geta verið allt aðrir en kjósenda hans.
Samviska þingmanns á að segja honum að gera það sem er
best fyrir kjósendur hans fremur en það sem er best fyrir
hagsmuni hans sjálfs. Þetta held ég að þingmennirnir hafi
ekki skilið fyllilega.“
Kemurðu úr vinstrisinnuðu umhverfi?
„Nei, ég varð sósíalisti í trássi við alla í kringum mig.
Afi minn, Skúli Pálsson á Laxalóni, var sjálfstæðismaður.
Pabbi minn Skafti Skúlason var skipstjóri og mamma mín
Margrét hefur unnið í rúm fimmtíu ár hjá Nóa Síríus. Ég
tók stúdentspróf frá Fjölbraut í Breiðholti og fór til Sví-
þjóðar að læra stærðfræði. Ég vann svo á hóteli í tvö og
hálft ár, var að stemma af kassa í næturvinnu. Þarna voru
gestir af öllum þjóðernum en ég hreifst af frönskunni og
fannst hún svo falleg að ég ákvað að fara til Frakklands í
sumarfrí. Ég féll gjörsamlega fyrir landinu og þegar ég
kom aftur til Svíþjóðar sagði ég upp vinnunni og flutti til
Frakklands þar sem ég ætlaði að læra frönsku og fara svo í
huga að við skiptum um húsnæði og þurftum að fjárfesta í
hugbúnaði og flutningnum. Fjölmiðlarekstur er sérstakur
bisness. Þeir sem kaupa fjölmiðla geta ekki búist við því
að græða. Ef fjölmiðill gengur vel og skilar hagnaði þá er
hann notaður til að stækka fjölmiðilinn. DV hefur farið í
gegnum hæðir og lægðir og ég treysti því að nú liggi leiðin
upp á við. Ég horfi til þriggja til fimm ára.“
Og á þeim tíma ertu tilbúin að leggja peninga í rekst-
urinn?
„Já, ég er það.“
Ertu ánægð með áherslurnar hjá DV, stundum er þar
vegið hart að fólki og fréttaflutningurinn getur verið
miskunnarlaus?
„DV var gul pressa. Síðan kom hrunið og DV var eina
blaðið sem miskunnarlaust fór að grafa ofan í hlutina og
fletta ofan af ýmiss konar spillingu. Innihald blaðsins
fjallar náið um þau mál, þótt forsíðan segi stundum aðra
sögu. Stærsti lesendahópurinn okkar er karlmenn milli 35
og 50 ára sem eru vel menntaðir, með há laun og í góðum
störfum. Við skuldum lesendahópi okkar að birta fréttir
um mál sem við höfum vitneskju um, og stundum eru
þetta mjög umdeild mál.“
Skiptir þú þér af ritstjórnarstefnunni?
„Ég skipti mér ekki af ritstjórninni og ritstjórar og
blaðamenn vinna án minna afskipta. Ritstjórar DV eru
svo heppnir að vera með eigendur sem treysta þeim til að
flytja fréttir til almennings.“
Fjórtán ára sósíalisti í kommúnistaríki
Ertu vinstrisinnuð?
„Já, ég varð vinstrisinnuð fjórtán ára gömul. Ég fór til
Noregs til vinafólks sem fór í frí til Póllands og ég var tek-
in með. Ég gekk um í Varsjá og fólkið sem ég sá var allt
dapurt, enginn brosti. Einn daginn skoðaði ég í búð-
arglugga þar sem alls kyns varningur var til sölu. Ég
hugsaði með mér: Ég fátæka stelpan frá Íslandi get keypt
allt þetta en venjuleg manneskja í Varsjá getur það ekki.
Þá varð ég sósíalisti í kommúnistaríkinu Póllandi. Margir
skilja ekki af hverju ég varð ekki hægrisinnuð á því
augnabliki. En ég held að það sé vegna þess að ég sá þarna
svo glöggt hversu mikilvægt það er að jöfnuður ríki í
samfélagi. Hann ríkti greinilega ekki í þessu komm-
L
ilja Skaftadóttir hefur látið til sín taka í íslensku
fjölmiðlaumhverfi. Hún á 30 prósent eignahlut í
DV og rúm 20 prósent í vefritinu Smugunni. Á
sínum tíma átti hún þátt í stofnun Borg-
arahreyfingarinnar og var framleiðandi heimildarmynd-
arinnar Maybe I Should Have.
Þegar Lilja er spurð af hverju hún hafi ákveðið að eiga
hlut í fjölmiðlum segir hún: „Ég er gríðarlegur fréttafíkill.
Ég lagði fé í Smuguna og DV vegna þess að mér finnst
mikilvægt að fólk sé vel upplýst. Fólk getur ekki myndað
sér skoðanir og tekið ákvarðanir nema fá upplýsingar og
það eru fjölmiðlar sem eiga að veita þeim þessar upplýs-
ingar. Þetta er meginástæðan fyrir því að ég ákvað að
styðja við þessa tvo fjölmiðla.
Rétt eftir hrun frétti ég að í bígerð væri að stofna nýjan
vinstrisinnaðan fjölmiðil, Smuguna. Mér líkaði það vel
því mér fannst vanta slíkan fjölmiðil. Ég bauð fram mitt
framlag. Ég lít alls ekki á það sem vandamál að til séu
vinstri- og hægrisinnaðir fjölmiðlar með ólíkar áherslur
og ólík sjónarhorn. Ég lít til dæmis á Morgunblaðið sem
hægrisinnað, en það er í góðu lagi meðan fólk veit af því.
Smugan er svo vinstrisinnaður fjölmiðill og fólk veit líka
af því.
Hvað varðar aðkomu mína að DV þá hafði Reynir
Traustason samband við mig á sínum tíma og ég var
tilbúin að leggja fé í þann rekstur. DV er að mínu mati
hlutlaust blað, hvorki hægri- né vinstrisinnað. Það er
engin pólitísk slagsíða á blaðinu. Hlutverk blaðamanna á
DV er að upplýsa um mál og þeir hafa staðið sig mjög vel.“
Horfi til þriggja til fimm ára
Það er erfitt að reka fjölmiðla á Íslandi, það var 50 millj-
ón króna tap á rekstri DV á síðasta ári. Ertu reiðubúin
að halda áfram að borga með blaðinu?
„DV er eina áskriftablaðið í Evrópu sem ég veit til að
hafi aukið við sig áskrifendum, fyrir utan Tyrkland. Þetta
sýna tölur frá OECD. Á Norðurlöndum er Noregur það
land þar sem blaðaútgáfa gengur best en eiginlega alls
staðar annars staðar hefur blaðalestur minnkað. DV hefur
nær tvöfaldað áskriftahóp sinn á einu ári, sem er gríð-
arlega góður árangur.
Fyrsta árið er vissulega tapár en þá verður að hafa í
Viðtal
Kolbrún Bergþórsdóttir
kolbrun@mbl.is
Lesandinn
skiptir mestu
Lilja Skaftadóttir varð sósíalisti fjórtán ára gömul
þegar hún var í heimsókn í kommúnistaríki.
Hún er einn aðaleigandi DV og á einnig hlut
í vefritinu Smugunni. Í viðtali ræðir hún um
hlutverk fjölmiðla, stjórnmálaskoðanir sínar og
mikilvægi þess að fólk sé vel upplýst.
Lilja Skaftadóttir: Fólk getur ekki myndað
sér skoðanir og tekið ákvarðanir nema
fá upplýsingar og það eru fjölmiðlar sem
eiga að veita þeim þessar upplýsingar.