SunnudagsMogginn - 29.05.2011, Side 32

32 29. maí 2011
F
erðin var viðburðarík sem Íslenskir fjallaleið-
sögumenn fóru á tindana sex á Öræfajökli með
frækinn gönguhóp af Seltjarnarnesi. Þegar
gengið hafði verið á fjóra tinda byrjaði að gjósa
í Grímsvötnum. Þau létu það ekki á sig fá, heldur luku
við þá tvo tinda sem eftir voru, og fylgdust með stór-
kostlegu sjónarspili á fyrstu klukkutímum eldgossins.
33 km vegalengd
„Þetta er hópur af áhugasömu göngufólki úr Trimm-
klúbbnum á Seltjarnarnesi, sem árlega hefur farið í bak-
pokaferð og erfiðar fjallgöngur með Íslenskum fjalla-
leiðsögumönnum, þar af margar okkar erfiðustu ferðir,
segir Jón Gauti Jónsson, sem var leiðsögumaður í ferð-
inni ásamt Leifi Erni Svavarssyni og Guðjóni Marteins-
syni.
„Ferðin hófst með göngu á Hvannadalshnjúk, eftir
svonefndri Virkisjökulsleið, leið sem var mikið farin áð-
ur fyrr, en verður nú ófær seinnipart sumars þegar stór-
ar sprungur loka leiðinni. Við héldum síðan norður af
Hvannadalshnúk og gengum á Snæbreið, þá Sveinstind,
Sveinsgnípu, Vestari-Hnapp og loks á Rótarfjallshnjúk.
Það er gríðarlega magnað að ganga svona á alla tindana
sem kringja öskjubrún þessa hæsta eldfjalls landsins.“
Ekki þarf að orðlengja að gangan er nokkur þrekraun,
enda tekur um tuttugu tíma að ganga alla þessa leið,
sem samtals er um 33 km á lengd með um 2.700 metra
hækkun. „Þetta er því ekki nema fyrir fólk sem er í
þokkalegu formi og hefur að ég held ekki verið gert
nema tvisvar eða þrisvar áður,“ segir Jón Gauti.
Skyggnið var nánast ekkert á fyrstu tindunum,
Hvannadalshnjúki, Snæbreið og Sveinstindi, en á
Sveinsgnípu fór að rofa til og gafst fallegt útsýni yfir
Öræfi til austurs og Suðursveitina. „Svo þegar við vor-
um komin áleiðis á Hnappinn hreinsaðist skýjaslæðan af
Öræfajökli og Hvannadalshnjúkur var alveg að koma í
ljós,“ segir Jón Gauti.
Ský með sveppalögun
„Fólk nam staðar og vildi auðvitað taka
myndir með hann í baksýn en á innan
við tveim mínútum reis á bak við
hnjúkinn eitthvað sem þá leit út fyrir
að vera mikið bólstraský. Við undr-
uðumst þetta en ég þóttist ansi drjúgur
með mig og fullyrti fljótt að hafið væri
gos í Grímsvötnum. Það renndi stoðum
undir þann grun minn þegar áttavitinn sýndi að stefnan
var beint í þá átt. Og Leifur tók ansi skemmtilegt mynd-
band þar sem hann spyr mig og ég svara því fullum fet-
um að byrjað sé að gjósa í Grímsvötnum.“
Jón Gauti segist ekki hafa séð neinar myndir teknar
fyrr af gosinu, þær séu yfirleitt teknar nokkrum mín-
útum síðar, enda stóð hópurinn efst á Vatnajökli þegar
byrjaði að gjósa og horfði yfir jökulinn. „Við héldum
samt okkar striki, áttum tvo tinda eftir, og fylgdumst
um leið með skýinu stækka með ógnarhraða og taka á
sig sveppalögun,“ segir hann.
„Svo fer dökkt öskuský að breiðast yfir jökulinn. Það
ógnar okkur ekkert strax, en þokast nær og þegar við
erum á leið af Vestari-Hnappi, þá hverfur sólin um
stundarsakir á bak við öskuskýið. Það var magnað sól-
arlag, ekki síst í ljósi þess að úlfur og gíll fylgdu sólu og
gíllinn birtist mjög sterkur framan við öskugrátt skýið.
Það var stórkostlegt að ganga þarna á hæsta fjalli
landsins og fylgjast með þessu magnaða sjónarspili sólar
og svartnættisins sem hvolfdist yfir okkur. Í kjölfarið
varð mjög kalt, eins og fimbulvetur hellist yfir. Til að
halda á okkur hita á rösklegri göngunni þurftum við að
fara í öll okkar föt og gengum rösklega í átt að Rót-
arfjallshnúki. Ég var til dæmis í tveimur ullarnærbolum,
góðri lopapeysu, vindheldri flíspeysu og hlýrri fíber-
úlpu yfir allt saman og á höfðinu með höfuðklút (buff),
flís-lambhúshettu, þykka vindhelda húfu og hettu. Á
höndunum með þykkar ullar-grifflur, ullarvettlinga og
vind- og vatnshelda utanyfirvettlinga þar yfir. Og allan
tímann sem við gengum á Rótarfjallshnjúk var sjón-
arspilið stórkostlegt, öskuskýið að vaxa og færast nær.“
Fundum fyrir öskunni
Eftir síðasta tindinn gekk hópurinn rösklega niður og
inn á hefðbundnu gönguleiðina, Sandfellsleið. „Og þar í
1.600 metra hæð förum við að finna fyrir ösku í fyrsta
skipti, en birtan var gríðarlega falleg og breyttist ört,“
segir Jón Gauti.
Skömmu eftir að eldgossins varð vart. Þarna er orðið mjög kalt, tveir tindar eftir og fólk hafði því ekki tök á að stoppa lengi.
Ljósmynd/Jón Gauti Jónsson
Úr öskunni
í snjóinn
Hópurinn á hæsta tindi lands-
ins grunlaus um hvað verða
vildi um 6 tímum síðar.
Hópur fjallgöngumanna var á
Vatnajökli þegar eldgosið hófst í
Grímsvötnum, hélt áfram för
sinni á sex tinda Öræfajökuls og
fylgdist með stórkostlegu sjón-
arspili.
Pétur Blöndal pebl@mbl.is
Jón Gauti Jónsson