SunnudagsMogginn - 12.06.2011, Side 45

12. júní 2011 45
LISTASAFN ÍSLANDS
Söfn • Setur • Sýningar
KONA / FEMME, LOUISE BOURGEOIS 27.5. -11.9. 2011
KJARVAL, Úr fórum Jóns Þorsteinssonar
og Eyrúnar Guðmundsdóttur 27.5. -11.9. 2011
SUNNUDAGSLEIÐSÖGN KL. 14,
í fylgd Jóns Guðmundssonar tónlistarmanns og kennara
SAFNBÚÐ Listaverkabækur, kort, plaköt,
íslenskir listmunir og gjafavara.
Fríkirkjuvegi 7, 101 Reykjavík, sími 515 9600
OPIÐ daglega kl. 11-17, lokað mánudaga
Allir velkomnir! www.listasafn.is
ÞJÓÐMENNINGARHÚSIÐ
„Óskabarn – Æskan og Jón Sigurðsson“
Sýning um æsku og lífsstarf þjóðhetjunnar,
undirbúin í samvinnu við Afmælisnefnd Jóns Sigurðssonar.
Sýningin höfðar sérstaklega til barna og ungs fólks á skólaaldri.
Áhugaverður viðburður fyrir alla fjölskylduna.
Handritin – Saga þeirra og hlutverk um aldir.
ÞJÓÐMENNINGARHÚSIÐ, Hverfisgötu 15, Reykjavík
Opið daglega kl. 11.00-17.00. www.thjodmenning.is
Listasafn Reykjanesbæjar
Eitthvað í þá áttina,
sýning um kortagerð, skrásetningu
og staðsetningu.
14. maí - 21. ágúst
Byggðasafn Reykjanesbæjar:
Bátasafn Gríms Karlssonar:
Opið virka daga 12.00-17.00
helgar 13.00-17.00
Aðgangur ókeypis
reykjanesbaer.is/listasafn
Ný sýning
HLUTIRNAR OKKAR
– úr safneign safnsins
(9.6. – 16.10. 2011)
Opið alla daga nema mánudaga
kl. 12-17. KRAUM og kaffi.
Garðatorgi 1, Garðabær
www.honnunarsafn.is
ÞJÓÐMINJASAFN ÍSLANDS
LISTASAFN ASÍ
21. maí til 26. júní
Harpa Árnadóttir
MÝRARLJÓS
Sýningin er hluti af Listahátíð
Opið 13-17, nema mánudaga.
Aðgangur ókeypis.
Freyjugötu 41, 101 Rvk
www.listasafnasi.is
Þjóð verður til – Menning og samfélag í 1200 ár
Farandsýningin: Ekki snerta jörðina! Leikir 10 ára barna
Guðvelkomnir, góðir vinir! Útskorin íslensk horn
Stoppað í fat – Útskornir kistlar
Glæsileg safnbúð og Kaffitár.
Þjóðminjasafn Íslands, Suðurgötu 41, s. 530 2200,
www.thjodminjasafn.is, thjodminjasafn@thjodminjasafn.is
Opið alla daga kl. 10-17
Myndin af Þingvöllum
Verk frá 1782-2011
eftir 50 höfunda
Laugard. 11. júní kl. 14
Einar Garibaldi Eiríksson
ræðir við gesti um sýninguna
OPIÐ: alla daga. kl. 12-18
AÐGANGUR ÓKEYPIS
www.listasafnarnesinga.is
Hveragerði
Hugvit
Einar Þorsteinn Ásgeirsson
List án landamæra - Abstrakt
Jón B.K. Ransu og Guðrún Bergsd.
Sunnudag 12. júní
Vinnustofa fyrir fjölskylduna – kl. 14
Á vinnustofunni verður unnið út frá
sýningunni Hugvit
Sýningastjóraspjall – kl. 15
Pétur H. Ármannsson ræðir við gesti
um sýninguna Hugvit
Opið 12-17, fim. 12-21, lokað þri.
www.hafnarborg.is
sími 585 5790
- Aðgangur ókeypis
15. maí – 15. sept.
Sumarsýningin
Fundað í Fjölni
Fjölbreyttar sýningar í báðum
söfnum
Opið alla daga kl. 11-18
www.husid.com
Sími 483 1504
É
g las nýlega að eitt
skilyrðanna fyrir góð-
um svefni væri að
nýta svefnherbergið
aðeins til þess að sofa. Það væri
leyfilegt að vera náinn mak-
anum í nokkrar mínútur áður
en augum væri lokað en
stranglega bannað að lesa. Mér
finnst það mesta vitleysa. Lest-
ur fyrir svefn skiptir mig svo
miklu máli að ég hef eytt
ómældum tíma í að finna hið
fullkomna bókaljós sem veitir
hæfilega birtu, ekki of mikla til
að vekja lítið barn sem sefur í
herberginu en nægilega til að
ég sjái stafina á síðunum. Ég
hef fundið út þægilegustu les-
stellinguna í rúminu, liggjandi
á bakinu
með tvo
kodda
undir
höfðinu, og
velt fyrir
mér stærð
og þyngd
bóka,
gundvell-
inum fyrir
þeirri
gæðastund
sem kvöld-
lesturinn er mér. Harð-
spjaldabækur eru kvöl og pína.
Þær eru oft of stórar og þungar
og eftir stutta stund fara hand-
leggirnir sem halda bókinni
uppi að titra. Það getur kostað
átak að halda bókinni opinni
með þumlinum og síðurnar
jafnvel það stórar að bókaljósið
þarf að játa sig sigrað og lýsa
aðeins á helming þeirra. Litlar,
mjúkar, dásamlegar kiljur eru
mitt uppáhald. Það má brjóta
þær og beygja að vild, skinið
frá bókaljósinu er nægilegt til
þess að lýsa allt upp sem til
þarf og að lestri loknum má
koma kiljunni, lítilli og nettri,
fyrir ofan á fatastafla eða milli
síma, vekjaraklukku og snuða á
sameiginlega náttborðinu. Ég
geri alltaf ráð fyrir lestri áður
en ég fer að sofa nema ég sé
eitthvað alvarlega lasin! Hversu
auðvelt ég á með að láta frá
mér bókina eftir þann tíma sem
ég skammta mér í lestur henn-
ar er jafnframt mælikvarði á
hana. Ef klukkutími er skyndi-
lega liðinn hefur sagan náð að
heilla mig og það kann ég vel
að meta. Stundum gefst ég upp
eftir nokkrar síður, vonsvikin
og sár. Áður en ég loka aug-
unum veg ég og met bækurnar
og gef þeim stjörnur í hug-
anum. Þetta er minn persónu-
legi bókaklúbbur og hann lengi
lifi.
Kvöld-
stund
með bók
’
Rétta
birtan
og
umbrot
bóka skiptir
höfuðmáli
þegar kem-
ur að kvöld-
lestri
Orðanna
hljóðan
Díana Rós A. Rivera
diana@mbl.is
H
öfundur tekur lesand-
ann með sér í ferðalag
aftur í tímann í Mela-
hverfið í Vesturbæ
Reykjavíkur; sagan hefst í stræt-
isvagni þar sem hún situr og
horfir á sögusviðið. Konan er
komin á sjötugsaldur og horfir
aftur á heim bernskunnar, hún
er „snjáðari en áður. Samt sú
sama sem lék sér hér forðum.
Melastelpan.“
Melastelpan, minningabók
byggist á minningum Normu E.
Samúelsdóttur rithöfundar og
ljóðskálds, frá árunum 1951 til
1971. Þetta er þroska- og upp-
vaxtarsaga, sögð í þriðju per-
sónu. Melastelpan fæddist í Glas-
gow í Skotlandi árið 1945, dóttir
skosks sjóliða og íslenskrar eig-
inkonu hans. Hún elst upp í
blokk á Melunum, hjá for-
eldrum, systkinum og afa, og
lesendinn kynnist smám saman
heimi barnsins, fjölskyldunni,
nágrönnum, vinum. Bernskunni
er lýst af hlýju og fallegum smá-
myndum er brugðið upp af
heimili og úr skólanum, af stelp-
um í ljósum, börnum sem lýsi er
hellt uppí, þarna eru svipmyndir
úr Tívolí og úr sumarvinnu í Bæj-
arútgerðinni sem hún svindlaði
sér í, of ung.
Sagt er frá strákum sem fengu í
sakleysi bernskunnar að kíkja á
stelpurnar í hitakompu blokk-
arinnar en líka segir höfund-
urinn frá alvarlegri minningu um
fullorðinn mann sem misnotar
traust barnsins þegar hún fer
með afa sínum í heimsókn. Eftir
áreitni mannsins var ung stelpan
„dofin og döpur“ og fannst eins
og „blár himinninn væri kominn
með svarta bletti á sig“.
Inn í frásögnina koma dagbók-
arbrot frá því höfundur var sex-
tán ára, í öðrum kafla er sjónum
beint að fólki í blokkinni, í einum
eru minningabrot úr gagnfræða-
skóla og aftur er lesandinn kom-
inn í áhugaverða dagbókarupp-
rifjun þegar Melastelpan fer í
verslunarskóla í Glasgow og
dveldur í þrengslum hjá ætt-
ingjum þar í borg. Þaðan er
stokkið í frásagnir af vinnu í Par-
ísarborg rétt fyrir tvítugt og síð-
an ferðalagi um Korsíku og Róm
árið eftir. Undir lokin er sjónum
beint að fullorðinni konu, þar
koma við sögu brostin ást, fóst-
urmissir og sjálfstæðisbarátta, og
loks er hún með barni: „Nýtt líf!
Splunkunýr tilgangur.“
Í Melastelpunni, minningabók
er víða sleginn fínn og einlægur
tónn; frásagnargleðin er mikil og
margar minningarnar áhuga-
verðar í endurlitinu. Sagan líður
hinsvegar fyrir losaralega bygg-
ingu og þegar líður á verður frá-
sagnarhátturinn of laus í reip-
unum; til að mynda tengjast
sendibréf og dagbækur ekki vel
upprifjunarforminu sem gengur
vel upp í fyrri hluta bókarinnar.
Þá er prófarkalestri og frágangi
textans nokkuð ábótavant.
Engu að síður eru endurminn-
ingar Melastelpunnar áhuga-
verðar, einlægar og frásögnin
býsna lífleg á köflum.
Minningar stelpu úr Melahverfinu
Bækur
Melastelpan,
minningabók I
bbmnn
Eftir Normu E. Samúelsdóttir.
Útgáfa höfundar, 2010. 142 bls.
Norma Samúelsdóttir
Einar Falur Ingólfsson