Morgunblaðið - 30.06.2010, Qupperneq 1
M I Ð V I K U D A G U R 3 0. J Ú N Í 2 0 1 0
Stofnað 1913 150. tölublað 98. árgangur
ÆRINGI Í
SALTHÚSINU Á
STÖÐVARFIRÐI
GÓÐRI SKEMMTUN
HEITIÐ Á FUNK
Í REYKJAVÍK
HEFUR STUNDAÐ HUG-
LEIÐSLU FRÁ 8 ÁRA ALDRI
MEIRA EN BARA FÖNK 28 HUGLEITT Í LÓTUSHÚSI 10MYNDLISTARHÁTÍÐ 27
Fólk leitar að svörum um
hvaða skref skuli stíga næst
Hlynur Orri Stefánsson
hlynurorri@mbl.is
Íslensku olíufélögin hafa mörg hver offjárfest í
eldsneytisstöðvum og segja viðmælendur Morg-
unblaðsins að kostnaðurinn við að reisa og reka
fleiri stöðvar en þörf er á lendi á neytendum. „Það
eru margir sem halda að samkeppni kosti ekki
neitt. En samkeppnin kostar helling,“ segir Her-
mann Guðmundsson, forstjóri N1.
Styttra er á milli eldsneytisstöðva á höfuðborg-
arsvæðinu en í flestum ef ekki öllum borgum í
Evrópu, samkvæmt úttekt sem stýrihópur á veg-
um Reykjavíkurborgar vann fyrir borgaryfirvöld.
Ein bensínstöð er á hverja 2.700 íbúa Reykjavík-
Runólfur Ólafsson, framkvæmdastjóri FÍB,
segir að þéttni eldsneytisstöðva á höfuðborgar-
svæðinu sé mun meiri en þörf er fyrir og bendir á
að það sé ekki fyrir neytendur gert að staðsetja
hlið við hlið stöðvar frá mismunandi félögum, sem
veita svipaða þjónustu á nánast sama verði.
Fram kemur í skýrslu sem unnin var fyrir
Reykjavíkurborg að árið 2003 hafi markaður fyrir
bensínstöðvar í borginni verið orðinn mettaður, en
þá voru bensínstöðvar í borginni 36 og ein stöð á
hverja 3.300 íbúa. Í dag eru þær 44 og 2.700 Reyk-
víkingar um hverja stöð.
„Samkeppnin kostar helling“
Fleiri bensínstöðvar eru á höfuðborgarsvæðinu en þörf er fyrir Veldur hærra
verði til neytenda Tíu sinnum færri eru um hverja stöð í Reykjavík en í Evrópu
MHvergi færri um hverja bensínstöð | 13
ur, en í Evrópu eru að jafnaði um 25.000 íbúar um
hverja stöð.
Vegna smæðar landsins dugar að hafa hér eitt
olíufélag, rétt eins og okkur dugar einn banki og
eitt tryggingafélag, segir Hermann. „Við Íslend-
ingar höfum hins vegar ákveðið að við viljum hafa
samkeppni og fjölbreytileika. En því fylgir inn-
byggt óhagræði sem felur í sér aukinn kostnað.“
„Við Íslendingar […] viljum
hafa samkeppni og fjöl-
breytileika. En því fylgir
innbyggt óhagræði,“ segir
Hermann Guðmundsson.
Gangi mestu bjartsýnisspár eftir
gæti útflutningsverðmæti hugverka-
iðnaðarins á Íslandi aukist um ríf-
lega 54 milljarða króna í ár og sam-
anlögð greinin því farið fram úr
matvælaiðnaði, að sjávarútvegi og
landbúnaði meðtöldum, hvað snertir
verðmæti útfluttra afurða.
Mikil bjartsýni er í röðum hug-
verkafyrirtækja enda er litið svo á að
Ísland sé á margan hátt vel í stakk
búið til að tryggja sér mikilvæga
hlutdeild í hinum ört vaxandi mark-
aði upplýsingatækninnar.
Sá böggull fylgir hins vegar
skammrifi að stærstu háskólarnir,
Háskóli Íslands og Háskólinn í
Reykjavík, horfa fram á niðurskurð,
á sama tíma og eftirspurnin eftir
vinnuafli í greininni er að aukast.
Flestir fá vinnu strax
Björn Þór Jónsson, forseti tölvun-
arfræðideildar Háskólans í Reykja-
vík, og Ólafur Pétur Pálsson, forseti
iðnaðarverkfræði-, vélaverkfræði-
og tölvunarfræðideildar HÍ, eru
sammála um að útlitið sé bjart fyrir
nemendur á þessu sviði, enda séu at-
vinnuhorfurnar með ágætum.
Jón Ágúst Þorsteinsson, fram-
kvæmdastjóri Marorku, fer fyrir
einu af mörgum hugverkafyrirtækj-
um landsins en hann óttast að skort-
ur á vinnuafli og óhagstætt rekstrar-
umhverfi kunni að hrekja fyrirtæki í
greininni úr landi.
AGR, fyrirtæki sem hannar hug-
búnað við birgðastýringu, er annað
dæmi um góðan árangur við hug-
verkagerð hér á landi en þar á bæ
horfa menn til sóknar á nýja markaði
erlendis. baldura@mbl.is »12
Spá miklum
vexti út árið
Útflutningsverðmæti hugverka-
geirans gæti aukist um tugi milljarða
Sköpun CCP er hugverkafyrirtæki.
Svo kann að fara að þeir sem
gerðu upp gengistryggð lán við
bankana fyrir fall þeira eigi þess
kost að lýsa kröfu í þrotabú þeirra,
hafi gengistengingin verið þeim
óhagstæð. Formlegur frestur til að
lýsa kröfum í búin er runninn út
fyrir nokkru, en heimild er fyrir því
í lögum um gjaldþrotaskipti að lýsa
kröfu í þrotabú, sé hún til komin
eftir að fresturinn rennur út.
Enn er uppi ágreiningur um það
með hvaða hætti endurgreiðslu
gengistryggðra lána skuli háttað,
en ætla má að niðurstaðan verði sú
að margir hafi ofgreitt af sínum
lánum. Steinunn Guðbjartsdóttir,
formaður slitastjórnar Glitnis, seg-
ir það mögulegt að hægt sé að lýsa
kröfu skv. áðurnefndri lagaheimild.
Slitastjórn muni taka afstöðu til
slíkra krafna þegar, og ef, þær ber-
ist. »14
Uppgerð lán dregin
fram á nýjan leik?
Ísland verður í efsta styrk-
leikaflokki þegar dregið verður í
riðla fyrir lokakeppni heimsmeist-
aramótsins í handknattleik karla
sem fram fer í Svíþjóð frá 13.-30.
janúar á næsta ári.
Ásamt Íslandi verða heims- og
Evrópumeistarar Frakka í efsta
styrkleikaflokki, einnig Króatar og
Pólverjar. Semsagt þjóðirnar sem
höfnuðu í fjórum efstu sætunum á
Evrópumeistaramótinu í Austurríki
í upphafi þessa árs. Þetta þýðir að
íslenska landsliðið hafnar ekki í
riðli með Frökkum, Króötum né
Pólverjum, en getur mætt öllum
öðrum í riðlakeppninni. » Íþróttir
Ísland í efsta styrk-
leikaflokki fyrir HM
Barátta Fyrirliðinn Ólafur Stefánsson.
Fyrstu hvalir þessarar vertíðar voru dregnir á land í Hvalstöðinni í Hval-
firði í gærkvöldi, við mikinn fögnuð áhorfenda sem safnast höfðu saman.
Um var að ræða þrjár langreyðar og virtust öll dýrin nokkuð vel á sig kom-
in. Hvalur hf. hefur leyfi til að veiða 175 dýr á þessari vertíð og hafa að
sögn Kristjáns Loftssonar, forstjóra Hvals, kaupendur verið fundnir.
Fyrstu hvalirnir flensaðir
Morgunblaðið/Ómar
44
bensínstöðvar eru í Reykjavík og er
markaðurinn fyrir löngu mettaður.
2.700 íbúar
eru um hverja stöð í Reykjavík, sam-
anborið við 25.000 í Evrópu.
‹ MARGAR STÖÐVAR ›
»
Jón Sigurðsson, fyrrverandi for-
maður Framsóknarflokksins og
fyrrverandi seðlabankastjóri, seg-
ist hafa frétt af því eftir Alþing-
iskosningarnar árið 2007 að for-
ystumenn Sjálfstæðisflokks væru
í viðræðum við Samfylkinguna.
„Ég spurði Geir hvort sjálfstæð-
ismenn væru byrjaðir á viðræðum
við aðra. Hann neitaði því, en
sagðist ekki geta stöðvað aðra
flokksmenn sína.“
Þetta kemur fram í grein sem
Jón ritaði í veftímaritið Stjórn-
mál og stjórnsýslu. Þar segir, að
fimm dögum eftir kosningar hafi
framsóknarmenn slitið viðræðum
við Sjálfstæðisflokk, þó í mála-
myndasátt við Geir. „Hálftíma
síðar hófust viðræður sjálfstæð-
ismanna og Samfylkingar. Og
innan annars hálftíma gátu þau
ákveðið að hefja formlegar við-
ræður um stjórnarmyndun.“ »8
„Málamyndasátt“