Fréttablaðið - 25.11.2011, Blaðsíða 52
25. nóvember 2011 FÖSTUDAGUR36
krakkar@frettabladid.is
Krakkasíðan er í
helgarblaði Fréttablaðsins
Óliver Tumi er 6 ára
rithöfundur. Hann vill fá
súpervatnsbyssu og lest
sem fer alveg ógeðslega
hratt í jólagjöf.
36
menning@frettabladid.is
Bækur ★★★★
Tannbursti skíðafélagsins og fleiri ljóð
Anton Helgi Jónsson
Mál og menning 2011
Um klósettpappír frá Gucci og
fleira gott
Anton Helgi Jónsson kvað sér (h)ljóðs eftir nokkurt hlé í fyrra, þegar
ljóðabók hans Sögur af ættarmóti kom út. Annars hafði verið heldur hljótt
um skáldið sem vakti svo mikla athygli á áttunda áratug síðustu aldar með
bókum á borð við Undir regnboga (1974) og Dropa úr síðustu skúr (1979).
Anton Helgi hefur vissulega fengist við texta
við störf sín gegnum árin, en það telst til
tíðinda að hann sé aftur farinn að senda frá
sér nýstárlegar ljóðabækur.
Það sem fyrst vekur athygli þegar bókinni
er flett er kímnin í ljóðum Antons Helga. Tyrfni
í myndmáli er víðs fjarri, ljóðin bera með
sér hversdagslegan blæ og eru sannanlega
fyndin. Fræg flökkusaga verður skáldinu að
yrkisefni í titilljóðinu Tannbursti skíðafélagsins,
en sagan greinir frá tilsvari manns að vestan
sem í skíðaskála er vændur um þjófnað á
tannbursta:
„Svarið lét ekki á sér standa innan úr tann-
kremsfroðunni:
Fyrirgefðu!
Ég hélt þetta væri tannbursti skíðafélags-
ins.“ (7)
Anton Helgi yrkir sig til þeirrar niðurstöðu
að það sé ljóðið sem sé tannbursti skíðafélagsins og það er auðvelt að taka
undir það. Er ekki beinlínis til þess ætlast að menn deili ljóðum með öðrum
og að þau fari munn úr munni, mann fram af manni?
Á stöku stað fer skáldið út í hálfgerðan aulahúmor (eins og í ljóðinu um
manninn sem ætlaði að stunda göngur en kemst í ógöngur) en þó að ljóðin
séu fyndin og galgopaleg á köflum er oft lengi hægt að velta vöngum yfir
innihaldinu. Og þó að stíllinn sé leikandi og léttur kemur það ekki í veg fyrir
að efnið hafi dýpri undirtón. Þarna eru ljóð um kreppu og klósettpappír frá
Gucci, svipmyndir af ferðalögum og úr dýralífi, samræður við fjöll, myndir úr
hversdagslífinu.
Í raun eru óvenju fá ljóð í þessari bók sem ekki snerta mann á einhvern
máta. Nístandi fagurt er til að mynda ljóðið „Leikir barna og fullorðinna“ þar
sem stillt er upp feluleik barna sem eru „kölluð upp“ gegn því sem gerist
síðar á ævinni, þegar við erum eitt og eitt kölluð burt. Síðasta línan „Og enn
slær hjartað í brjósti mér“ minnir rækilega á að víst er okkur öllum skammt-
aður tími.
Anton Helgi er frábær performer og fór ekki leynt með það á Nýhilhátíð
hér í borg á síðasta ári. Sum ljóðin í þessari bók grunar mig að séu sniðin að
slíku ljóðauppistandi. Takturinn og hrynjandin í þeim gefa fyrirheit um það.
Má nefna „7 x ávarp fjallkonunnar eða I miss Iceland“ og „Einsöng án undir-
leiks“ í þessu tilliti.
Í bókinni eru prentaðar ljósmyndir útgefandans Jóhanns Páls Valdimars-
sonar. Þetta eru náttúrumyndir eða umhverfislýsingar, enda náttúran meðal
uppáhaldsyrkisefna Antons Helga. Myndirnar eru frumleg viðbót við ljóðin,
JPV er mjög lunkinn ljósmyndari og áferðin á myndasíðunum falleg.
Þórunn Hrefna Sigurjónsdóttir.
Niðurstaða: Einhver jafnskemmtilegasta ljóðabók síðari missera.
Málverk, skúlptúrar, ljós-
myndir og vídeóverk átján
listamanna má nú sjá í
gömlu Sanitas-verksmiðj-
unni á Köllunarklettsvegi
4. Internet-galleríið Muses
stendur fyrir sýningunni.
Átján listamenn úr ólíkum áttum
sýna verk sín á þriðju pop-up sýn-
ingu internetgallerísins Muses.
Nú skýtur galleríið upp kollinum
í Sanitas-verksmiðjunni að Köll-
unarklettsvegi 4.
Meðal þess sem þar er að sjá
eru málverk eftir Þránd Þórar-
insson, Bergþór Morthens og
Lindu Ólafsdóttur. Þar eru jafn-
framt nýjar teikningar eftir Hug-
leik Dagsson og teikningar sem
unnar voru fyrir plötuumslög
hljómsveitanna Bloodgroup og
Reykjavík! Listamennirnir Örn
Tönsberg og Ólafur Darri Guð-
mundsson vinna verk á veggi
rýmisins á meðan á sýningunni
stendur.
Muses er í grunninn inter-
netgallerí sem opnar sýningar
með verkum listamanna sinna
öðru hvoru. Rakel Sævarsdóttir
hefur rekið Muses frá því haust-
ið 2010. „Grunnhugmyndin á bak
við Muses er að safna grasrót
íslenskra myndlistarmanna saman
á einn stað. Ég fékk þessa hug-
mynd þegar ég var í framhalds-
námi í hagnýtri menningarmiðlun
og sá að það vantaði sameiginlegan
vettvang fyrir grasrótina. Mark-
miðið hjá mér er að halda áfram að
bæta við listamönnum. Þeir þurfa
ekki að vera menntaðir frá LHÍ til
að komast inn á síðuna. Eina kraf-
an sem ég geri til listamanna er
metnaður. Að þeir séu með eitt-
hvað spennandi og ögrandi.“
Fyrri sýningar Muses áttu sér
annars vegar stað í bátaskemmu
á Ísafirði, samhliða tónlistarhá-
tíðinni Aldrei fór ég suður. Hins
vegar var sýning opnuð í Bakka-
skemmu úti á Granda á Menning-
arnótt. Í báðum tilvikum komu
ýmsir listamenn úr öðrum grein-
um að sýningunum, með tónlist,
dansi og gjörningum. Rakel segir
þetta form, að reka gallerí á net-
inu og opna sýningar á sérstökum
stöðum í skamman tíma, bjóða upp
á mikla möguleika. „Þetta staðlaða
form, hvíti kassinn með góðri lýs-
ingu, er kannski ekki í anda gras-
rótarinnar og hentar henni ekki
endilega,“ segir hún.
Sýningin nú er í svipuðum anda
og fyrri sýningar, en á laugardag-
inn næstkomandi klukkan 16 verða
óvæntar uppákomur á Köllunar-
klettsveginum, þar sem dansar-
ar, tónlistarmenn og rithöfundar
munu koma við sögu.
Sýningin er opin frá klukkan 13
til 17 frá fimmtudögum til sunnu-
dags fram til 18. desember.
holmfridur@frettabladid.is
Átján grasrótarlistamenn
sýna á Köllunarklettsvegi
AF ÓLÍKU TAGI
Galleríisti í netheimum Rakel Sævars-
dóttir rekur netgalleríið Muses, sem
opnaði nýverið sýningu í gömlu Sanitas-
verksmiðjunni á Köllunarklettsvegi 4.
Þar sýna 18 listamenn verk af ólíku tagi.
Myndirnar hér að ofan eru eftir þær Erlu
Maríu Árnadóttur og Lindu Ólafsdóttur.
Leikritið Jesú litli snýr aftur á Litla svið Borgarleik-
hússins á morgun. Sýningin, sem frumsýnd var árið
2009, var valin besta sýning ársins á Grímuverðlaun-
unum ári síðar og höfundar hennar leikskáld ársins.
Hún hlaut menningarverðlaun DV árið 2009.
Jesú litli er nýkomin úr leikferð á Spáni þar sem
verkið var flutt við góðar undirtektir í Principal-leik-
húsinu í Vitoria á Spáni en þar fór fram samnefnd
leiklistarhátíð. Leikhúsið tekur þúsund manns í sæti
og var uppselt á sýninguna. Sýningin tókst einstaklega
vel og var leikhópnum fagnað ákaft í sýningarlok.
Margir stjórnendur leikhúsa og leiklistarhátíða
voru á sýningunni og lýstu nokkrir áhuga á að fá sýn-
inguna til sýninga og eru þegar hafnar viðræður um
sýningar í Madrid og í Bilbao.
Í verkinu segja trúðar söguna á bak við jólaguð-
spjallið með augum nútímans og með tilliti til tvö
þúsund ára sögutúlkunar. „Verkið er fyndið en um leið
mikil harmsaga móður sem er þvinguð til að ala barn
í stríðshrjáðu landi,“ eins og segir í fréttatilkynningu.
Höfundar sýningarinnar eru Benedikt Erlings-
son, Bergur Þór Ingólfsson, Halldóra Geirharðsdóttir,
Kristjana Stefánsdóttir og Snorri Freyr Hilmarsson.
Bergur, Halldóra og Kristjana leika trúðana og er tón-
listin einnig í höndum Kristjönu, Benedikt leikstýrir
og Snorri Freyr sér um leikmynd.
Spánverjar hrifust af leikritinu Jesú litla
JESÚ LITLI Bergur Þór Ingólfsson, Kristjana Stefánsdóttir og
Halldóra Geirharðsdóttr í hlutverkum sínum í leikritinu Jesú
litli.
Alla virka daga kl. 18.00
Disovery Channel er fáanleg í ALLT FRÆÐSLA TOPPUR LANDSBYGGÐ
ANNA GUNNARSDÓTTIR opnar sýninguna Breytingar í Mjólkurbúðinni í Listagili á Akureyri
á morgun klukkan tvö. Þar sýnir hún veggskúlptúra úr silki og ull, unna með japanskri sibori-tækni. Í
verkum sínum fjallar Anna um breytingar með tilvísun í bæði náttúruna og lífið sjálft.