Morgunblaðið - 03.08.2010, Blaðsíða 2

FRÉTTASKÝRING
Skúli Á. Sigurðsson
skulias@mbl.is
Þó svo að stofnun Magma Energy
Corp á dótturfyrirtæki í Svíþjóð
verði talin hafa verið í þeim tilgangi
einum að komast fyrir íslensk lög
um fjárfestingu erlendra lögaðila er
óvíst að hægt sé að varna því að fyr-
irtækið eignist umsaminn hlut í HS
Orku. Þetta kemur fram í lögfræði-
álitum sem unnin voru fyrir nefnd
um erlenda fjárfestingu og öðrum
gögnum málsins sem Morgunblaðið
hefur undir höndum.
Leiðir þetta, að því er kemur fram
í álitunum, af því að reglur um laga-
sniðgöngu í íslenskum rétti eru
óljósar og jafnvel er ekki hægt að slá
fastri neinni meginreglu um hana. Á
sviði Evrópuréttar eru reglurnar
taldar álíka óljósar og ómótaðar. Í
lagasniðgöngu felst það að komist er
hjá því að hlíta lögum eða laga-
ákvæði með því að finna löglega leið
framhjá þeim.
Skýr fordæmi um þetta er ekki að
finna í dómaframkvæmd Evr-
ópudómstólsins að því er kemur
fram í álitsgerðunum. Í einni þeirra
kemur þó fram að dómstóllinn hafi
sjaldan talið að um sniðgöngu væri
að ræða.
Lokaorðið er dómstólanna
Verði dótturfyrirtækið talið hafa
verið stofnað alfarið til málamynda
til að tryggja rétt Magma á við fyr-
irtæki í EES-löndunum er þó ekki
talið útilokað að hægt væri að synja
samningsaðilum leyfis til kaupanna.
Endanlegt úrskurðarvald um slíkt
hlýtur samkvæmt álitunum að vera
hjá dómstólum. Í að minnsta kosti
einu álitinu kemur fram að sá sem
heldur fram að lög séu sniðgengin
með fyrrgreindum hætti beri um
það sönnunarbyrðina. Færi málið
fyrir dóm yrði nefndin eða við-
skiptaráðuneytið því að sýna fram á
ólögmæta lagasniðgöngu. Í tölvu-
bréfi frá lögfræðingi til nefnd-
armanns segir þó að samningsað-
ilum hljóti að bera að leiða
skynsamlegar líkur að því að ekki sé
um lagasniðgöngu að ræða. Þá fyrst
muni sönnunarbyrðin færast til
nefndarinnar eða ráðuneytisins.
Þjóðerni eigenda aukaatriði
Eru álitin samhljóða efnislega um
að þar sem hið sænska dótturfyr-
irtæki Magma var stofnað með lög-
legum hætti sé ólíklegt að það verði
talið annað en lögaðili á EES-
svæðinu. Lög um fjárfestingu er-
lendra aðila í atvinnurekstri heimila
mönnum og lögaðilum frá EES-
löndum að fjárfesta í orkugeiranum.
Mönnum og lögaðilum utan svæð-
isins er það hins vegar óheimilt.
Þjóðerni eiganda lögaðilans virðist
því ekki hafa úrslitaáhrif. Meg-
inreglan er í einu álitanna sögð sú að
uppfylli lögaðili skráningarreglur
viðkomandi lands teljist hann þar-
lendur lögaðili.
Sniðganga laga mögulega heimil
 Kaup Magma gætu staðið þrátt fyrir
að dótturfyrirtæki þess sé til málamynda
Morgunblaðið/Ómar
Bitbein Kaup Magma á HS-Orku
eru umdeild um þessar mundir.
2 FréttirINNLENT
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 3. ÁGÚST 2010
Morgunblaðið Hádegismóum 2, 110 Reykjavík. Sími 5691100 Fréttir ritstjorn@mbl.is Fréttastjórar Sunna Ósk Logadóttir, sunna@mbl.is Sigtryggur Sigtryggsson, sisi@mbl.is Viðskipti
vidsk@mbl.is Ívar Páll Jónsson, fréttastjóri, ivarpall@mbl.is Menning menning@mbl.is Umræðan | Bréf til blaðsins | Minningar mbl.is/sendagrein, Arnór Ragnarsson Íþróttir sport@mbl.is
Sigurður Elvar Þórólfsson, seth@mbl.is Víðir Sigurðsson, vs@mbl.is mbl.is netfrett@mbl.is Guðmundur Sv. Hermannsson fréttastjóri gummi@mbl.is Prentun Landsprent ehf.
Önundur Páll Ragnarsson
onundur@mbl.is
„Fáum við afsökunarbeiðni, endur-
greiðslu eða skaðabætur? Finnst
Iceland Express kannski nóg að hafa
sett okkur á hótel og að við eigum að
prísa okkur sæl með það?“ spyr
Guðný Einarsdóttir, sem segist ekki
vita hvort hún eigi að gráta eða hlæja
yfir þjónustu flugfélagsins.
Hún átti bókað kvöldflug frá Stan-
stead-flugvelli til Keflavíkur á laug-
ardag. Eftir að hún hafði fundið inn-
ritunarborðið, sem var ómerkt, tjáðu
flugvallarstarfsmenn henni, að fugl
hefði farið í hreyfil vélarinnar og
fluginu verið aflýst. Var farþegum
tjáð að þeim yrði komið frítt á hótel
og svo yrði flogið frá Gatwick. Svo
kom í ljós að þeir voru rukkaðir fyrir
ferðina á hótelið, eftir þriggja tíma
bið eftir rútunni.
Áttatíu punda kostnaðarauki
Á hótelinu fékk fólk 15 punda inn-
eignarnótur fyrir mat svo Guðný,
sem var með tvö börn, þurfti að
leggja út fyrir mat frá sunnudags-
morgni. Í heildina varð kostnaðar-
auki hennar vegna þessa um 80
pund. Eftir að hafa fundið rúturnar,
sem einnig voru ómerktar við hót-
elið, án nokkurra leiðbeininga frá
flugfélaginu, var farið til Gatwick.
Við innritunarborð þar var þeim tjáð
að þau væru alls ekki á farþegalist-
anum og þyrftu að fara í miðasöluna.
Í miðasölunni tók við þeim ágætur
flugvallarstarfsmaður sem sagðist
ætla að fara langt út fyrir valdsvið
sitt, með því að bóka fólkið á annað
hótel. Svo skyldi það mæta fyrir
klukkan níu á mánudagsmorgni og
hann setja það í sæti hjá Iceland Ex-
press sem annað fólk væri búið að
bóka, því þau væru búin að tefjast
nóg. Kveðst Guðný afar þakklát
þeim manni, sem hafi þó ekki verið
starfsmaður Iceland Express. Þetta
gerði fólkið en þrátt fyrir þessa
lausn varð aftur seinkun á vélinni og
hún fór ekki í loftið fyrr en klukkan
hálfþrjú í gær. Þá hafði staðið á
skjánum í flugstöðinni að seinkun
yrði til klukkan tvö. Stóð sú tilkynn-
ing til kortér yfir tvö. Þá komu nýjar
upplýsingar svo fólk þurfti að hlaupa
til að ná vélinni. Fólkið var því komið
heim í gærkvöldi.
Guðný segir skömm að því að fé-
lagið fái að kenna sig við Ísland.
Aldrei hafi komið afsökunarbeiðni,
samskipti og upplýsingamiðlun til
farþega hafi verið nánast engin og
fólk sé mjög reitt.
Ekki náðist í fulltrúa Iceland Ex-
press við gerð fréttarinnar í gær.
Á hrakhólum í tvo sólarhringa
 Kvöldflug Iceland Express frá London á laugardag varð að síðdegisflugi á mánudegi vegna bilunar
 Engar upplýsingar, engin afsökunarbeiðni og mikill kostnaðarauki fyrir farþega, sem eru ekki sáttir
Raskanir Flug Iceland Express fór
víða úr skorðum um helgina.
Vilja ljúka
samningum
MAGMA-MÖNNUM ÓRÓTT
„Magma vill fyrst og fremst
klára samninginn,“ segir Ásgeir
Margeirsson, forstjóri Magma á
Íslandi. Hann segir að framvinda
mála og hugsanlegar lagabreyt-
ingar sem talað hefur verið um
valdi óróa hjá Magma. Fyrir-
tækið vilji þó helst
ekki hætta við
samningana.
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Umferðin á vegum landsins gekk sérlega vel um verslunarmannahelgina
Sú róleg-
asta í
tuttugu ár
Umferðin gekk vel um helgina, að
sögn Sigurðar Helgasonar hjá Um-
ferðarstofu, sem lengi hefur fylgst
með umferðinni þessa helgi. „Eftir
rúmlega 20 ára viðveru er þetta með
rólegri verslunarmannahelgum sem
ég hef upplifað,“ segir hann. Bæði sé
minni umferð og minna um slys og
óhöpp. Þá dreifist umferðin líka bet-
ur en oft áður. Seinni partinn í gær
voru um 120 bílar á leiðinni til
Reykjavíkur eftir Suðurlandsvegi á
hverjum tíu mínútum, þar sem með-
fylgjandi mynd var tekin.
Á sama tíma á sama degi í fyrra
voru um 200 bílar á sömu leið á
hverjum 10 mínútum. Umferðin var
því talsvert minni í ár en sveiflaðist
eftir ferðum Herjólfs til og frá Eyj-
um. Lögreglan á Hvolsvelli hafði
viðbúnað í Landeyjahöfn í gær til að
kanna ástand ökumanna sem voru
að koma af Þjóðhátíð. Mörg hundr-
uð manns blésu í áfengismæla og
margir urðu að bíða þar til þeir töld-
ust ökufærir. Lögregluembættin við
fjölförnustu þjóðvegina fylgdust síð-
an vel með umferðinni, sem í gær-
kvöldi hafði að langmestu leyti
gengið vel.