Morgunblaðið - 04.11.2010, Blaðsíða 33

Árstíðirnar
Þórarinn Eldjárn og Sigrún Eldjárn
Vaka-Helgafell
bbbbb
Samstarf þeirra systkina
Þórarins og Sigrúnar hefur
varið farsælt og ekki að
ástæðulausu. Þau hafa tekið
fyrir ýmis málefni og komið
þeim til skila í bundnu máli
Þórarins, fagurlega skreyttu
teikningum Sigrúnar.
Í þetta sinn eru það árstíð-
irnar sem eru teknar til um-
fjöllunar. Þarna koma fyrir
árstíðabundnir gjörningar;
sláturgerð, rigningar og far-
fuglar á haustin, ísát, ferða-
lög og skriðkvikindi á sumrin, jólin og myrkrið á veturna
og leysingar og kríukoma á vori. Allt er þetta snilldarlega
framsett í bundnu máli Þórarins, sem hefur þetta feikna-
góða vald á íslenskri tungu. Í mestu uppáhaldi hjá mér
voru ljóðin um hann Sumarliða sem hræddist skordýr,
vangavelturnar um farfuglana, Villa sem tók slátur, blóð-
ugur uppfyrir haus, og draugana sem vældu eftir Grýlu.
Jafnt ungir sem aldnir skemmta sér við lestur bók-
arinnar; það verður ekki á betra kosið.
Teikningar Sigrúnar eru afar fallegar og sniðugar. Þær
eru líkt og þær séu málaðar á striga en bera þó öll ein-
kenni höfundar síns. Fjórar fígúrur, sem hver táknar eina
árstíð, koma fyrir á öllum myndum, sem annars eru ólíkar
eins og yrkisefnin. Litavalið í myndunum er eins og best
verður á kosið og er auðvelt að sjá eingöngu út frá litum í
hverri mynd hvaða árstíð hún á að tákna.
Fróði sóði
David Roberts
Veröld
bbmnn
Fróði sóði ber nafn með
rentu, hann borar í nefið og
borðar hor. Hann pissar úti á
víðavangi og safnar ormum í
fötu. Frá honum segir í bók-
inni Fróði sóði, en þar fá les-
endur einnig að fylgjast með
Fróða láta af einhverjum af
ósiðum sínum.
Myndirnar eru að-
alstyrkur bókarinnar. Þær
eru margar hverjar mjög
sniðugar og segja meira en hinn afar stutti texti bók-
arinnar, eins og mynda er gjarnan siður. Myndirnar af
Fróða þegar hann veikist af sælgætisáti og er með loðna
tungu eftir að hafa verið að sleikja heimilishundinn eru til
dæmis bráðsniðugar.
Bókin er ein margra fyrirmyndabóka þar sem hegðun
söguhetjunnar er hreint ekki til eftirbreytni og lesendur
eiga væntanlega að hneykslast heima í stofu. Þá er hægt
að minna á Fróða sóða þegar afkomendurnir freistast til
að bora í nefið.
Að lokum má svo staldra aðeins við foreldrana sem upp-
nefna son sinn sóða, þótt titillinn eigi vissulega oft við
hann.
Fíasól og litla ljónaránið
Kristín Helga Gunnarsdóttir og Halldór Baldursson.
Mál og menning
bbbbn
Flestir þekkja Fíusól, þeir
sem ekki hafa lesið bækurnar
um hana, hlustað á hljóðbæk-
urnar eða séð leikritið um
hana í Þjóðleikhúsinu hafa
allavega heyrt hennar getið.
Hér er sagt frá ferðalagi
Fíusólar með stórfjölskyld-
unni til Kaupmannahafnar.
Þar lendir hópurinn í ýmiss
konar ævintýrum sem er
skemmtilega lýst að vanda
hjá Kristínu Helgu. Hún nær að lýsa vel hugarheimi barns-
ins Fíusólar, og eins viðbrögðum fullorðna fólksins og ung-
linganna.
Ef eitthvað mætti finna að bókinni er það að hana prýða
kannski fullmargar sögupersónur fyrir ekki lengri sögu.
Um hæfileika Halldórs Baldvinssonar á sviði teiknunar
er næstum óþarft að fjölyrða. En það skal samt gert.
Myndirnar gefa bæði sögunni og bókinni í heild mikið. Svo
mikið að það er erfitt að ímynda sér sögurnar um Fíusól án
þeirra. Apaskottinu, dyraverðinum og búlgörsku farand-
söngvurunum er skemmtilega lýst í bókinni en teikning-
arnar bæta um betur.
Grallarar í gleðileit
Björk Bjarkadóttir
Mál og menning
bbbmn
Björk Bjarkadóttir hefur
gert fjöldann allan af stór-
skemmtilegum barnabókum
undanfarin ár. Sögurnar um
Súperömmuna og for-
eldrabækurnar eru dæmi um
afar vel heppnaðar barna-
bækur fyrir fólk á öllum aldri.
Grallarar í gleðileit eru þeir
Tolli og Toddi. Sá fyrrnefndi er ungur drengur en sá síð-
arnefndi kind. Ullin á Todda virðist búa yfir sömu eig-
inleikum og ferðataska Mary Poppins, þar er hægt að
geyma hvað sem er; tígrisdýr, kökur og kodda til að
mynda. Þeir Tolli og Toddi leggja upp í leiðangur með það
að markmiði að gleðja mömmu sína, sem virðist enga gleði
hafa af félagsskap þeirra félaga en hellir sér í húsverkin og
tölvuhangs í staðinn. Það hlýtur að teljast sorglegasti hluti
bókarinnar. Sem betur fer hafa þeir félagar erindi sem erf-
iði. Sagan er skemmtileg og falleg, en eilítið súrrealísk á
köflum.
Myndskreytingar Bjarkar eru fallegar. Þær eru í hlýjum
og eilítið gamaldags litum og bráðskemmtilegar. Hvort
sem Tolli er að máta gervieyru eða krassa á veggina heima
hjá sér er hann ætíð senuþjófurinn á myndunum.
Barnabækur
Sumar Ísinn étur það sem inni frýs, jökulkaldan jarða-
berjaís. Úr vandaðri ljóðabók Þórarins Eldjárn og Sig-
rúnar Eldjárn um árstíðirnar.
Birta Björnsdóttir
birta@mbl.is
Yfirlit yfir nýútkomnar
barnabækur, íslenskar
og þýddar.
MENNING 33
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 4. NÓVEMBER 2010
Mennta- og menningarmálaráð-
herra opnar Sunnlenska safnahelgi
í Listasafni Árnesinga í Hveragerði
klukkan 17 í dag, fimmtudag, og um
leið verður opnuð í safninu ný sýn-
ing er nefnist Þjóðleg fagurfræði.
Sýningin er sögð tilraun til að
skoða hvernig þjóðleg fagurfræði
birtist í verkum fjórtán listamanna
tvennra tíma.
Af eldri kynslóðum listamanna
má sjá verk eftir Ásgrím Jónsson
(1876-1958), Gísla Jónsson (1878-
1944), Halldór Einarsson (1893-
1977), Jóhannes Kjarval (1885-
1972) og Kristin Pétursson (1896-
1981).
Yngri listamennirnir eiga það
sammerkt að sækja í alþýðlegan
menningararf á frjóan hátt, sem
getur verið bæði hnyttinn og beitt-
ur. Meðal listamanna af þessum
yngri kynslóðum má nefna þau Að-
alheiði S. Eysteinsdóttur, Birgi
Andrésson, Bjarna H. Þórarinsson,
Daníel Þ. Magnússon, Guðjón Ket-
ilsson, Huldu Hákon og Ólöfu Nor-
dal.
Ókeypis aðgangur er að öllum
viðburðum Listasafnsins.
Birtingarmyndir þjóð-
legrar fagurfræði
Sameinaðir stöndum vér Verk
Birgis Andréssonar er á sýningunni.
568 8000 – borgarleikhus.is – midasala@borgarleikhus.is
Fólkið í kjallaranum (Nýja svið)
Lau 6/11 kl. 19:00 12.k Þri 16/11 kl. 20:00 Ný auka Lau 27/11 kl. 22:00 Aukas
Lau 6/11 kl. 22:00 aukas Lau 20/11 kl. 19:00 17.k Mið 1/12 kl. 20:00 23.k
Sun 7/11 kl. 20:00 13.k Lau 20/11 kl. 22:00 18.k Sun 5/12 kl. 20:00 24.k
Þri 9/11 kl. 20:00 aukas Sun 21/11 kl. 20:00 19.k Mið 8/12 kl. 20:00 25.k
Fös 12/11 kl. 19:00 14.k Þri 23/11 kl. 20:00 20.k Fim 9/12 kl. 20:00 26.k
Fös 12/11 kl. 22:00 15.k Fim 25/11 kl. 20:00 21.k Fös 10/12 kl. 19:00 27.k
Sun 14/11 kl. 20:00 16.k Lau 27/11 kl. 19:00 22.k
Sýningum lýkur í desember
Gauragangur (Stóra svið)
Fim 4/11 kl. 20:00 12.k Mið 17/11 kl. 20:00 aukas Sun 28/11 kl. 15:30 Aukas
Lau 13/11 kl. 20:00 13.k Fim 18/11 kl. 20:00 14.k Sun 28/11 kl. 20:00 15.k
Sýningum lýkur í nóvember
Fjölskyldan (Stóra svið)
Fös 5/11 kl. 19:00 1.k Mið 24/11 kl. 19:00 5.k Lau 18/12 kl. 19:00 9.k
Mið 10/11 kl. 19:00 2.k Fös 26/11 kl. 19:00 6.k Fim 30/12 kl. 19:00
Fim 11/11 kl. 19:00 3.k Fös 3/12 kl. 19:00 7.k
Fös 19/11 kl. 19:00 4.k Lau 4/12 kl. 19:00 8.k
"Stjörnuleikur sem endar með flugeldasýningu", BS, pressan.is
Enron (Stóra svið)
Lau 6/11 kl. 20:00 13.k Lau 20/11 kl. 20:00 15.k Lau 27/11 kl. 20:00 17.k
Fös 12/11 kl. 20:00 14.k Fim 25/11 kl. 20:00 16.k
Heitasta leikritið í heiminum í dag
Jesús litli (Litla svið)
Sun 7/11 kl. 20:00 1.k Mið 1/12 kl. 20:00 10.k Mið 8/12 kl. 20:00 14.k
Mið 10/11 kl. 20:00 2.k Fim 2/12 kl. 18:00 auka* Fim 9/12 kl. 20:00 15.k
Fim 11/11 kl. 20:00 3.k Fim 2/12 kl. 20:00 11.k Sun 12/12 kl. 20:00 16.k
Sun 14/11 kl. 20:00 4.k Fös 3/12 kl. 19:00 8.k Fim 16/12 kl. 20:00
Fös 19/11 kl. 20:00 5.k Fös 3/12 kl. 21:00 9.k Lau 18/12 kl. 19:00
Sun 21/11 kl. 19:00 6.k Lau 4/12 kl. 19:00 12.k Lau 18/12 kl. 21:00
Mið 24/11 kl. 20:00 7.k Lau 4/12 kl. 21:00 13.k
Fös 26/11 kl. 19:00 aukas Þri 7/12 kl. 20:00 aukas
Sýningar 2/12 kl 18 og 7/12 kl 20 verða túlkaðar á táknmáli
Harry og Heimir - leikferð (Samkomuhúsið Akureyri)
Fös 5/11 kl. 19:00 Fös 12/11 kl. 22:00 Lau 20/11 kl. 19:00
Fös 5/11 kl. 22:00 Sun 14/11 kl. 17:00 aukas Lau 20/11 kl. 22:00
Lau 6/11 kl. 19:00 Sun 14/11 kl. 20:00 aukas Sun 21/11 kl. 17:00 aukas
Lau 6/11 kl. 22:00 Fös 19/11 kl. 19:00 Sun 21/11 kl. 20:00
Fös 12/11 kl. 19:00 Fös 19/11 kl. 22:00 Fös 26/11 kl. 19:00 aukas
Sýnt í Samkomuhúsinu hjá LA á Akureyri
Horn á höfði (Litla svið)
Lau 6/11 kl. 14:00 12.k Lau 13/11 kl. 14:00 14.k
Sun 7/11 kl. 14:00 13.k Sun 14/11 kl. 14:00 15.k
Gríman 2010: Barnasýning ársins
Orð skulu standa (Litla svið)
Þri 9/11 kl. 20:00 Þri 16/11 kl. 20:00
Einstakur útvarpsþáttur - einstök leikhúsupplifun
Harry og Heimir á Akureyri
ÞJÓÐLEIKHÚSI
SÍMI: 551 1200 • WWW.LEIKHUSID.IS
Ð
Leitin að jólunum (Þjóðleikhúsið)
Lau 27/11 kl. 13:00 Sun 28/11 kl. 14:30 Sun 5/12 kl. 11:00
Lau 27/11 kl. 14:30 Lau 4/12 kl. 11:00 Sun 5/12 kl. 13:00
Sun 28/11 kl. 11:00 Lau 4/12 kl. 13:00 Sun 5/12 kl. 14:30
Sun 28/11 kl. 13:00 Lau 4/12 kl. 14:30
Miðasala hafin - tryggið ykkur miða sem fyrst!
Gerpla (Stóra sviðið)
Fim 4/11 kl. 20:00 Fim 18/11 kl. 20:00 Aukas. Fim 2/12 kl. 20:00 Aukas.
Lau 13/11 kl. 20:00 Fös 26/11 kl. 20:00 Fös 3/12 kl. 20:00
Missið ekki af þessari frábæru sýningu! Sýningum lýkur fyrir jól.
Fíasól (Kúlan)
Lau 6/11 kl. 13:00 Lau 13/11 kl. 15:00 Sun 21/11 kl. 13:00
Lau 6/11 kl. 15:00 Sun 14/11 kl. 13:00 Lau 27/11 kl. 13:00
Sun 7/11 kl. 13:00 Sun 14/11 kl. 15:00 Lau 27/11 kl. 15:00
Sun 7/11 kl. 15:00 Lau 20/11 kl. 13:00 Sun 28/11 kl. 13:00
Lau 13/11 kl. 13:00 Lau 20/11 kl. 15:00 Sun 28/11 kl. 15:00
100.sýn.
50 sýningar fyrir fullu húsi á síðasta leikári!
Hænuungarnir (Kassinn)
Fim 4/11 kl. 20:00 Fös 12/11 kl. 20:00 Fös 26/11 kl. 20:00
Fös 5/11 kl. 20:00 Lau 13/11 kl. 20:00 Lau 27/11 kl. 20:00
Lau 6/11 kl. 20:00 Fös 19/11 kl. 20:00 Fös 3/12 kl. 20:00
Fim 11/11 kl. 20:00 Lau 20/11 kl. 20:00 Lau 4/12 kl. 20:00
5 stjörnur Fbl. 5 stjörnur Mbl.
Íslandsklukkan (Stóra sviðið)
Sun 7/11 kl. 19:00 Mið 24/11 kl. 19:00 Aukas. Lau 11/12 kl. 19:00 Aukas.
Mið 10/11 kl. 19:00 Fim 25/11 kl. 19:00 Aukas. Sun 12/12 kl. 19:00 Aukas.
Sun 14/11 kl. 19:00 Fös 10/12 kl. 19:00 Aukas.
Leikhúsveisla sem allir verða að upplifa! Sýningarnar hefjast kl. 19:00
Finnski hesturinn (Stóra sviðið)
Fös 5/11 kl. 20:00 6. sýn. Fös 12/11 kl. 20:00 Sun 21/11 kl. 15:00 ATH.
br. sýn.tími
Lau 6/11 kl. 20:00 7. sýn. Fös 19/11 kl. 20:00 Lau 27/11 kl. 20:00
Fim 11/11 kl. 20:00 8. sýn. Lau 20/11 kl. 20:00 Sun 28/11 kl. 20:00
Bráðfyndið og snargeggjað verk! Tryggið ykkur miða
Leikfélag Akureyrar
Miðasölusími: 4 600 200, netfang: midasala@leikfelag.is
Rocky Horror (Hamraborg)
Lau 6/11 kl. 15:00 Aukas Fös 12/11 kl. 20:00 16.sýn Lau 13/11 kl. 23:00 Aukas
Lau 6/11 kl. 20:00 15.sýn Lau 13/11 kl. 20:00 17.sýn
Sýningin er ekki við hæfi barna
Þögli þjónninn (Rýmið)
Fim 4/11 kl. 20:00 11.k.sýn Sun 7/11 kl. 20:00 13.k.sýn Fim 18/11 kl. 20:00 Ný
aukas.
Fös 5/11 kl. 20:00 12. k.sýn Fim 11/11 kl. 20:00
14.k.sýn