Morgunblaðið - 19.02.2011, Blaðsíða 43

MENNING 43
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 19. FEBRÚAR 2011
Breski leikstjórinn MikeLeigh hefur einstakt lag áþví að ná því besta út úrleikurunum í kvikmynd-
um sínum. Hér sýnir hann enn og
aftur hversu magnaður leikstjóri
hann er, í kvikmyndinni Another Ye-
ar. Í myndinni segir af hamingju-
sömum hjónum, Tom og Gerri, sem
komin eru á sjötugsaldurinn. Allt er
eins og best verður á kosið í þeirra
hjónalífi en það sama verður ekki
sagt um vini þeirra og vandamenn.
Mary, samstarfskona Gerri, er klyfj-
uð af áhyggjum, með brotna sjálfs-
mynd og afar upptekin af aldrinum
og þeirri líkamlegu hrörnun sem
honum fylgir. Hún leitar huggunar í
áfengi sem gerir heimsóknir hennar
á köflum óþægilegar fyrir hjónin.
Góðvinur Toms er ekki síður þjak-
aður og á hraðri leið í gröfina vegna
slæmra lifnaðarhátta sinna,
drykkjuskapar og ofáts. Sonur
hjónanna, Joe, er hins vegar í ágæt-
um málum en hefur þó ekki tekist að
finna lífsförunautinn og er barnlaus,
kominn á fertugsaldurinn. Eldri
bróðir Toms og fjölskylda hans eiga
svo við mikla ógæfu að stríða.
Eins og titill myndarinnar vísar til
þá er í henni lýst einu ári í lífi
hjónanna sem gæta þess að rækta
garðinn sinn og þá bæði í huglægum
skilningi og bókstaflegum því þau
eyða löngum stundum við garðyrkju.
Þó ekki sé beinlínis hægt að tala um
eiginlegan söguþráð í myndinni þá
er umfjöllunarefnið risastórt, þ.e.
mannleg samskipti og hvernig við
tökumst á við það sem að höndum
ber á lífsleiðinni. Myndin er tragí-
kómísk á köflum og þó svo allir leik-
arar standi sig óaðfinnanlega ber
leikkonan Lesley Manville al-
gjörlega af sem hin brothætta Mary.
Hún er hreint mögnuð. Mike Leigh
er töframaður raunsæisins og eins
og jafnan vill verða með kvikmyndir
hans gleymir maður því alveg að
maður sé að horfa á skáldskap. Mað-
ur er kominn inn á gafl hjá breskri
fjölskyldu og deilir með henni sorg-
um og gleði. Myndin verður þó full-
hæg á köflum, einkum þegar líða
tekur á seinni hlutann.
Bíó Paradís
Another Year bbbbn
Leikstjórn og handrit: Mike Leigh. Aðal-
hlutverk: Jim Broadbent, Lesley Man-
ville, Ruth Sheen og Oliver Maltman.
129 mín. Bretland, 2010.
HELGI SNÆR
SIGURÐSSON
KVIKMYNDIR
Tilþrif Lesley Manville sýnir hreint magnaðan leik í hlutverki Mary, vin-
konu Gerri og Toms og tekst að búa til afar eftirminnilega persónu.
Að rækta garðinn sinn
Helgi Snær Sigurðsson
helgisnaer@mbl.is
Stutt-teiknimyndin Catatonic eftir Einar
Baldvin Árnason var í upphafi mánaðar tek-
in til sérstakrar umfjöllunar á vefnum
Cartoon Brew sem helgaður er teikni- og
stuttmyndum og fréttum úr þeim geira
kvikmynda og mun sá vefur vera mik-
ilvægur í þeim geira. Um myndina segir
m.a. á vefsíðunni að aðdráttarafl hennar
megi þakka djarfri notkun á úrklippu-
teiknimyndastíl og þá sérstaklega undir lok
myndar, þar sem barn bregst með krampa-
kenndum hætti við áreiti. Catatonic er loka-
verkefni Einars við hinn þekkta lista- og
hönnunarháskóla CalArts í Kaliforníu, en
hann lauk námi nýverið við deild sem nefn-
ist Experimental Animation, eða til-
raunakennd hreyfimyndagerð.
„Catatonic fjallar um geðveiki, misnotkun
á valdi, kynferðislega brenglun og flenn-
istóra flugu,“ svarar Einar, spurður að því
um hvað myndin fjalli. Vinnslan á myndinni
hafi tekið sjö mánuði, frá skrifum til loka-
hljóðvinnslu. „Myndin er að
miklu leyti handunnin en allar teikningar
voru gerðar með pastelkrít en síðan settar
saman í tölvu. Ég hef sýnt hana töluvert og
hún hefur
alltaf vakið mikil viðbrögð en nýlega var
hún valin til þess að vera
fulltrúi skólans á kvikmyndahátíð í Arg-
entínu. Áður en ég vann að Catatonic eyddi
ég tveimur og hálfu ári í gerð Moon Into
Blood, einnig á meðan á náminu stóð. Hún
er unnin á svipaðan hátt nema hvað hún er
lituð í tölvu,“ segir Einar.
Disney stofnaði skólann
-Þú varst að læra við deildina Experimen-
tal Animation í CalArts sem tengist Walt
Disney-fyrirtækinu, ekki satt? Hvernig nám
er þetta? Geturðu lýst því hvernig það er
uppbyggt?
„Walt Disney sjálfur stofnaði skólann með
áherslu á það að allar listgreinar yrðu undir
sama þaki en skólinn tengist fyrirtækinu
ekki beint nema að því leyti að þeir hafa
áhuga á nemendum, styrkja suma til náms
og skoða verk nemenda. Disney sjálfur lést
áður en skólinn var opnaður en hann hafði
víst í hyggju að kenna við hann. Námið í
Experimental Animation-deildinni er nokk-
uð frjálslegt enda nær hugtakið „experimen-
tal animation“ yfir marga, mismunandi
hluti. Það eru fáir skylduáfangar en margir
valáfangar sem maður getur tekið í öðrum
deildum og því byggt upp námið eftir eigin
höfði. Ég tók t.d. marga áfanga í Character
Animation-deildinni sem er hefðbundnari
teiknimyndakennsla þar sem menn skemmta
sér helst við það að horfa á gömlu Disney-
myndirnar, ramma fyrir ramma.“
Stefnir á Íslandsmeistaratitil
-Þú ert að vinna sjálfstætt við teikni-
myndagerð núna og ert að vinna að mynd
um hnefaleikamann. Hvers konar mynd er
það og hvaða tækni beitirðu við gerð henn-
ar? Hún er væntanlega teiknimynd?
„Ég veit ekki ennþá nákvæmlega hver
áherslan í myndinni er því ég er að vinna
rannsóknarvinnu eins og er, m.a. með því að
ræða við fólk og finna áhugaverðar sögur og
svo með því að gera allskyns prufur. Mynd-
in verður handteiknuð.“
-Þú hefur æft hnefaleika til að öðlast
skilning á íþróttinni og ætlar þér að keppa í
þeim. Er þetta ekki óvenjulegur undirbún-
ingur fyrir teiknimynd?
„Jú, flestir myndu láta sér nægja að horfa
á það sem þeir vilja gera mynd um, t.d. með
því að fara í dýragarð og horfa á ljón eða
eitthvað álíka. Slík nálgun nægir mér ekki
því ég vil aðeins gera hluti ef ég get ég gert
þá eins vel og mögulegt er.
Teiknimyndir byggjast á því að hafa
skilning á því sem maður er að túlka hvort
sem það eru hreyfingar eða hugarfar. Sá
sem gerir teiknimyndir er einnig leikari
nema hvað hann teiknar í stað þess að leika
á sviði eða fyrir framan myndavél. Ég get
því varla gert góða teiknimynd um hnefa-
leika nema upplifa þá sjálfur. Ég stefni
vissulega á að keppa og gott betur en það,
ég ætla mér að verða Íslandsmeistari í
þungavigt ásamt því að keppa í Suður-
Kaliforníu þegar nær dregur hausti.“
Vill vinna að eigin hugmyndum
-Hverjar eru framtíðaráætlanirnar, ætlar
þú að vinna sjálfstætt eða reyna að komast
á samning hjá fyrirtæki sem framleiðir
teiknimyndir?
„Ég vil vinna að eigin hugmyndum eða
með fólki sem að ég ber virðingu fyrir, mér
er sama hvernig framleiðsluumhverfið er,
þ.e hvort það er innan stórs eða lítils fyr-
irtækis eða í bílskúr einhvers staðar svo
lengi sem um er að ræða metnaðarfulla og
áhugaverða vinnu.“
Ljósmynd/Jovanna Rebecca Tosello
Svalur Einar Baldvin á heimili sínu í Los Angeles. Hann hefur lokið námi í tilraunakenndri teikni- og hreyfimyndagerð í CalArts.
Að skilja það sem verið er að túlka
 Teiknimynd Einars Baldvins, Catatonic, tekin til umfjöllunar á teiknimyndavefnum Cartoon Brew
 Vinnur að mynd um hnefaleika og stefnir á Íslandsmeistaratitil í þungavigt í þeirri íþrótt
Ógnvekjandi Úr mynd Einars, Catatonic. Móðir fer að ráðum heldur skuggalegs læknis.
Catatonic má finna á vef Einars, einar-
baldvin.com. Moon into Blood má finna á
slóðinni vimeo.com/user1459291.