Ný saga - 01.01.1998, Page 70

Mynd 3.
Þessi mynd frá
Tángelgárda í
Lárbro á Gotlandi
sýnir gotlenskan
sæfara í síðustu
herferð hans og
komuna að lokum
til Valhallar.
Steinninn er talinn
vera frá 8. öld eftir
Krists burð og er nú
varðveittur f Statens
Historiska Museum
i Stokkhólmi.
Gotasaga
að mega búa þar daginn úl og daginn inn.
Konungur sá leyfði þeim það, hugði, að það
væri ekki nema lil eins mánaðar. En þegar
hann var liðinn, vildi hann vísa þeim á braut.
En þeir svöruðu, að daginn út og daginn inn
væri æ og æ og þeim hefði verið lofað því.
Þessi ágreiningur kom að lokum fyrir drottn-
inguna, þá sagði hún: „Minn herra konungur!
þú lofaðir þeim að búa hér daginn út og dag-
inn inn, það er æ og æ. Þú getur því ekki synj-
að þeim þess.“ Svo bjuggu þeir þar um sig og
búa enn, og enn helzt þeim á sumu úr voru
máli.
Fyrir þennan tíma og lengi frameltir trúðu
menn á holt og hauga, vé og stafgarða og á
heiðin goð. Þeir blótuðu sonum sínum og dætr-
um, gripum, einnig mat og mungáti. Það gerðu
þeir af vantrú sinni. Æðsta blót um allt land
voru mannfórnir. Annars hafði hver þriðjung-
ur sín blót. Og smærri þing héldu minni blót
með gripum, mat og mungáti. Allir ganga sam-
an að blótum og kallast suðunautar.
Margir konungar herjuðu á Gotland, með-
an það var heiðið. Þá höfðu Gotar að jafnaði
æ sigur og héldu rétti sínum. Síðan sendu
Gotar marga sendimenn til Svíaríkis. En eng-
inn þeirra fékk gert frið fyrr en Avair strabain
[Ævar strábeinn, mjóbeinn?] úr Alfahreppi;
hann samdi fyrstur frið við Svíakonung. Þeg-
ar Gotar báðu hann fararinnar, svaraði hann:
„Þið vitið, að ég er feigur mjög og að falli
kominn. Gjaldið mér, ef þið viljið, að ég fari
þessa háskaför, þrenn mannsgjöld, ein fyrir
sjálfan mig, önnur fyrir fæddan son rninn og
þriðju fyrir konu mína.“ Því að hann var
snjallur og fjölkunnugur, svo sem sögur
herma. Hann gerði fastbundinn samning við
Svíakonung. Sextíu merkur silfurs ár hvert,
það er skattur Gota, og hafi Svíakonungur
fjörutíu merkur silfurs af þeim sextíu, en jarl
tuttugu merkur silfurs. Þennan samning gerði
hann með samþykki landsráðs, áður en hann
fór að heiman. Þannig gengu Gotar sjálfvilj-
ugir Svíakonungi á hönd og gátu þannig fríir
og frjálsir farið til Svíþjóðar, hvert á land sem
var, án tolls og allra gjalda. Eins geta Svíar
leitað til Gotlands án kornbands eða annarra
kvaða. Svíakonungur skyldi veita Golum
vernd og aðstoð, ef þeir þyrftu þess eða krefð-
ust. Konungur og jafnframt jarl skulu sömu-
leiðis senda menn á þing Gota til innheimtu
skatts þar. Þeir sendiboðar skulu lýsa yfir l'riði
til handa Golum á siglingu þeirra til allra
staða, er heyra undir Uppsalakonung, og eins
skulu þeir friðhelgir, er hina leiðina fara hing-
að.
Það var síðar, að Ólafur konungur helgi
flýði á skipi frá Noregi og lagði því í höfn, er
heitir Akrgarn. Þar lá Ólafur helgi lengi. Þá
fóru Ormíka frá Heinum og fleiri ríkir menn
á fund hans með gjöfum. Ormíka þessi gaf
honum tólf hrúla og aðra dýrgripi. Þá gaf
Ólafur konungur helgi honum á móti tvo
drykkjubolla og einn stríðsuxa. Þá tók Orm-
íka við kristni eftir kennidómi Ólafs helga og
gerði sér bænhús á sama stað og Akrgarna
kirkja stendur nú. Ólafur helgi hélt þaðan til
Jarisleifs í Hólmgarði.
68