Morgunblaðið - 16.05.2011, Blaðsíða 12

12 VIÐSKIPTI
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 16. MAÍ 2011
H
a
u
ku
r
0
3
.1
1
Guðni Halldórsson
viðskiptalögfræðingur,
gudni@kontakt.is
Arnór H. Arnórsson
rekstrarhagfræðingur,
arnor@kontakt.is
Brynhildur Bergþórsdóttir
rekstrarhagfræðingur,
lögg. verðbr.- og fasteignasali,
brynhildur@kontakt.is
Gunnar Svavarsson
viðskiptafræðingur,
gunnar@kontakt.is
Jens Ingólfsson
rekstrarhagfræðingur,
jens@kontakt.is
Sigurður A.
Þóroddsson hrl.
sigurdur@kontakt.is
Forgangslisti er nýjung fyrir kaupendur og fjárfesta.
Skráning á www.kontakt.is
Hlynur Rafn Guðjónsson
viðskiptafræðingur
hlynur@kontakt.is
• Skráðu þig á forgangslista og við sendum þér reglulega upplýsingar í
tölvupósti um tækifæri sem við getum ekki sett í auglýsingar.
Upplýsingar og skráning á www.kontakt.is.
• Framleiðslufyrirtæki í vaxandi atvinnugrein. Hentar vel til flutnings út á land.
Þarf a.m.k. 600 fm húsnæði með lágmark 8 metra lofthæð.
• Lítið innflutnings- og framleiðslufyrirtæki. Ársvelta 50 mkr. Hentar vel tveimur
handlögnum. Auðveld kaup.
• Rógróið fjölskyldufyrirtæki með innflutning á þekktri gæðavöru fyrir
nýbyggingar og viðhald fasteigna. Ársvelta 140 mkr.
• Lítil heildverslun með kerti, servéttur og einnota vörur. Ársvelta 50 mkr.
• Eitt besta bakarí borgarinnar. Ársvelta 70 mkr. Gott tækifæri fyrir duglega
bakara sem vilja eignast eigin rekstur.
• Lítil trésmiðja sem sérhæfir sig í gluggum og hurðum. Góð tæki. Hentar til
flutnings út á land. Auðveld kaup.
• Fyrirtæki með þekktar "franchise" fataverslanir í Kringlunni og Smáralind.
EBITDA 20 mkr.
• Rótgróið innflutningsfyrirtæki með vörur fyrir sjávarútveg. EBITDA 50 mkr.
• Meðeigandi/fjárfestir óskast að traustu framleiðslu- og þjónustufyrirtæki til
að nýta vaxtamöguleika. Núverandi ársvelta um 150 mkr. Mjög góð
ávöxtun fyrirsjáanleg.
FRÉTTASKÝRING
Örn Arnarson
ornarnar@mbl.is
Þegar rýnt er í gögn um vaxta-
ákvarðanir Seðlabankans í fyrra kem-
ur í ljós að breski hagfræðingurinn
Anne Sibert var meira og minna á önd-
verðum meiði við aðra peningastefnu-
nefndarmenn þegar kom að ákvörðun
vaxta. Hún vildi í langflestum tilfellum
ekki slaka á aðhaldi þrátt fyrir veru-
legan samdrátt og gengisstyrkingu
krónu eða þá ganga skemur í vaxta-
lækkunum en aðrir nefndarmenn.
Anne Sibert, breskur hagfræði-
prófessor sem setið hefur í nefndinni
eftir að Jóhanna Sigurðardóttir, for-
sætisráðherra skipaði hana, í kjölfar
breytinga á lögum um Seðlabankann á
útmánuðum 2009, var til að mynda oft-
ar en ekki á öndverðum meiði við aðra
nefndarmenn þegar kom að ákvörðun
vaxtastigs í fyrra. Annaðhvort var hún
á móti lækkun vaxta þegar komið var
með tillögu um slíkt á fundum pen-
ingastefnunefndar eða þá að hún vildi
ganga skemur í lækkun vaxta en aðrir
nefndarmenn. Stærsta vaxtalækkunin
í fyrra var tekin á fundi peningastefnu-
nefndar í ágúst en Sibert sótti ekki
þann fund. Þá voru vextir lækkaðir um
eina prósentu.
Í janúarlok 2009 gerði Már Guð-
mundsson seðlabankastjóri það að til-
lögu sinni að vextir bankans yrðu
lækkaðir um 0,5 prósentur. Samvæmt
annál vaxtaákvarðana Seðlabankans í
ársskýrslu 2010 var Sibert andvíg
þessari tillögu og vildi halda vöxtum
óbreyttum. Samkvæmt fundargerð
janúarfundar nefndarinnar taldi Si-
bert að „óvissa hefði stóraukist í kjöl-
far þeirrar ákvörðunar forseta Íslands
að synja Icesave-lögunum staðfesting-
ar og því lækkað þann áhættuleiðrétta
vaxtamun við útlönd sem væri nauð-
synlegur til að styrkja krónuna.“
Gengið styrktist þrátt
fyrir lægri vexti
Áhyggjur Sibert af mögulegum
áhrifum vaxtalækkana á gengi krón-
unnar og nauðsyn þess að halda uppi
nægjanlegum vaxtamun við útlönd til
að styðja við gengi hennar koma oftar
en ekki við sögu í fundargerðum pen-
ingastefnunefndar í fyrra. Þær áhyggj-
ur virðast hinsvegar hafa verið ástæðu-
lausar. Sé litið til viðskiptaveginnar
gengisvísitölu hækkaði gengi krónunn-
ar um 12% í fyrra og nam hækkunin
gagnvart evru til að mynda 17%.
Það sama var upp á teningnum í
mars. Þá lagði seðlabankastjóri til 0,5
prósentu vaxtalækkun en þá var Si-
bert ein um þá skoðun að vextir bank-
ans ættu að vera óbreyttir. Ekki er
gerð grein fyrir skoðunum einstakra
nefndarmanna í fundargerðum en lesa
má úr þeirri frá því í mars að skoðun
Sibert hafi markast af því að takmark-
að svigrúm væri til vaxtalækkunar
meðan veruleg óvissa ríkti um aðgengi
Íslands að erlendum fjármálamörkuð-
um.
Í maí var hinsvegar orðið ljóst að
fátt benti til þess að slakinn í hagkerf-
inu væri að minnka og að sama skapi
var ljóst að verðbólgan hjaðnaði ört,
meðal annars vegna lítilla umsvifa í
efnahagslífinu. Á fundi peningamála-
stefnunefndar vildi seðlabankastjóri
að vextir yrðu lækkaðir um 0,75 pró-
sentur en lagði á endanum til mála-
miðlunartillögu um 0,5 prósentu lækk-
un sem var samþykkt. Málamiðlunin
var meðal annars sett fram vegna þess
að þrír nefndarmenn voru andsnúnir
svo mikilli lækkun. Rökstuðningurinn í
fundargerðinni var meðal annars sá að
þrátt fyrir óvissu um aðgengi Íslands
að erlendum fjármálamörkuðum væri
minni í kjölfar annarrar endurskoðun-
ar AGS á efnahagsáætluninni „ríkti
enn nokkur óvissa sem takmarka
mundi svigrúm peningastefnunefndar-
innar.“
Taldi skuldatryggingar vanmeta
hina raunverulegu áhættu
Í júní var tillaga seðlabankastjóra
um 0,5 prósentu lækkun samþykkt en
hinsvegar vildi Sibert ekki ganga svo
langt og vildi heldur frekar lækka
vextina um 0,25 prósentur. Samkvæmt
fundargerð nefndarinnar var hún á
þeirri skoðun sökum þeirrar sannfær-
ingar að í „skuldatryggingarálaginu
fælist vanmat á raunverulegu áhættu-
álagi á íslenskar fjáreignir og svigrúm
til að draga úr peningalegu aðhaldi án
þess að grafa undan gengi krónunnar
væri því minna en skuldatryggingará-
lagið segði til um.“
Sem fyrr segir þá voru svo vextir
lækkaðir um 1 prósentu í ágúst. Sam-
staða var um þá lækkun í pen-
ingastefnunefndinni en Sibert var fjar-
verandi.
Á septemberfundi nefndarinnar var
það mat nefndarmanna að lítil efna-
hagsumsvif og verðbólguhjöðnun
vegna gengisstyrkingar krónunnar
kölluðu á vaxtalækkun. Tillaga seðla-
bankastjóra um 0,75 prósentu lækkun
var samþykkt samhljóða en hinsvegar
færði Sibert rök fyrir minni lækkun
eða um 0,5 prósentur. Samkvæmt
fundargerð taldi hún að aðhald þyrfti
að vera meira þar sem að það væri tek-
ið að styttast í væntanlegt afnám gjald-
eyrishafta.
Í nóvember var einróma samþykkt
að lækka stýrivexti um 0,75 prósentur
þó svo að Gylfi Zoëga hafi fært rök fyr-
ir meiri vaxtalækkun eins og reyndar
oft áður. Á desemberfundi peninga-
stefnunefndar var svo tillaga seðla-
bankastjóra um að þrengja vaxtagang-
inn um eina prósentu í 2 prósentur
samþykkt. Sibert var hinsvegar ekki
sammála þeirri tillögu. Seðlabanka-
stjóri lagði til að vextir á viðskipta-
reikningum yrðu lækkaðir um 0,5 pró-
sentur, vextir á veðlánum til sjö daga
og á 28 daga innistæðubréfum lækk-
aðir um eina prósentu og daglánavext-
ir um 1,5 prósentu. Sibert vildi þó að-
eins lækka vexti á sjö daga veðlánum
um 0,5 prósentur.
Morgunblaðið/Kristinn
Peningastefnunefndin Í henni sitja Már Guðmundsson seðlabankastjóri, Arnór Sighvatsson aðstoðarseðla-
bankastjóri, Gylfi Zoëga prófessor, Anne Sibert prófessor, og Þórarinn G. Pétursson aðalhagfræðingur.
Haukur í peninga-
stefnunefndinni
 Anne Sibert berst fyrir meira aðhaldi þrátt fyrir samdráttinn
Landsframleiðslan dróst saman
um 3,5% að raungildi í fyrra sam-
kvæmt mælingum Hagstofunnar.
Um er að ræða mesta samdrátt í
landsframleiðslu á einu ári á Ís-
landi frá því 1968, að undanskildu
árinu 2009. Þá dróst lands-
framleiðslan saman um 6,9% Í
ljósi þessa minnkaði aðhald pen-
ingamálstefnu Seðlabankans veru-
lega í fyrra en virkir stýrivextir
lækkuðu á bilinu 500-550 punkta
á árinu. Þannig voru vextir á við-
skiptareikningum innlánastofn-
anna 8,5% við upphaf árs 2010 en
voru komnir niður í 3,5% í árslok.
Hinsvegar verður ekki sagt að al-
menn sátt hafi ríkt um þessa
stefnu í peningamálastefnunefnd
Seðlabankans sem tekur vaxt-
arákvarðanir og vildi einn nefnd-
armaður, Anne Sibert, oftar en
ekki meira aðhald í peninga-
málastefnunni en aðrir.
Aðhald þrátt fyrir mikinn samdrátt
LANDSFRAMLEIÐSLAN
Tæplega eins prósents hagvöxtur
mældist á fyrsta fjórðungi í Grikk-
landi. Fjármálaráðuneyti landsins
hafði gert ráð fyrir áframhaldandi
samdrætti fyrstu þrjá mánuði ársins
og kemur því mælingin á óvart.
Um er að ræða 0,8% hagvöxt mið-
að við síðasta ársfjórðung í fyrra. Að
sögn breska blaðsins The Financial
Times var aukning í útflutningi og
kraftmeiri byrjun á ferðamanna-
tímabilinu helsta ástæða þess að
vöxtur varð milli ársfjórðunga.
Hinsvegar dróst landsframleiðsl-
an saman um 4,8% fyrstu þrjá mán-
uði ársins þegar litið er til sama
tímabils í fyrra og þrátt fyrir vöxtinn
við upphaf ársins er enn búist við því
að landsframleiðslan muni dragast
verulega saman í ár. Elstat, hagstofa
Grikklands, gerir ráð fyrir að lands-
framleiðslan muni dragast saman
um 3,5% í ár. En landsframleiðslan
dróst saman um 4,4% í fyrra og fram
að fyrsta fjórðungi í ár hafði hún
minnkað í níu ársfjórðunga í röð.
Skuldakreppan í Grikklandi verð-
ur í brennidepli í vikunni en þá munu
fjármálaráðherrar Evrópusam-
bandsins funda um stöðu mála. Búist
er við að grísk stjórnvöld muni þurfa
á frekari fjárhagsaðstoð að halda frá
ESB á næstu misserum.
ornarnar@mbl.is
Skammgóður
vermir í Grikklandi
 Skammvinnur hagvöxtur í ársbyrjun
Lögregla Staðinn vörður um gríska seðla-
bankann vegna mótmæla nýverið.