Morgunblaðið - 06.08.2011, Blaðsíða 22

22
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 6. ÁGÚST 2011
Hægt er að lýsa skoðun á ritstjórnargreinum Morgunblaðsins á http://www.mbl.is/mogginn/leidarar/
ForstjóriBanka-sýslu rík-
isins hefur sagt
starfi sínu lausu
vegna óánægju
með afstöðu rík-
isstjórnarinnar til stofnunar-
innar og til ríkisbankans. Rík-
isstjórnin hefur að mati
fráfarandi forstjóra hindrað
stofnunina í að byggja sig upp
eins og nauðsynlegt hefði ver-
ið til að takast á við þau verk-
efni sem henni ber, meðal ann-
ars sölu stórra eignarhluta í
fjármálafyrirtækjum sem
framundan sé.
Einhvern tímann hefðu for-
ystumenn ríkisstjórnarinnar
kallað eftir því að ráðherrar
„öxluðu ábyrgð“ þegar svo
væri komið að forstjóri rík-
isstofnunar hrökklaðist úr
starfi vegna lélegs aðbúnaðar.
Hinir sömu hefðu jafnvel látið
sig hafa það að spinna sam-
særiskenningar um ástæður
uppsagnarinnar. Nú virðist
þetta hins vegar þykja eðlilegt
og óþarfi að gera veður út af
slíkum smámunum.
Hafi ríkisstjórnin ætlað
Bankasýslunni
eitthvert hlutverk,
sem efast má um
eftir það sem á
undan er gengið,
er vissulega
áhyggjuefni ef
stofnunin er jafn veikburða og
fráfarandi forstjóri segir.
Framundan eru margvísleg og
mikilvæg verkefni á fjár-
málamarkaði og nauðsynlegt
að stjórnvöld standi að þeim á
viðunandi hátt.
Staðan sem nú er komin upp
er ekki síst umhugsunarverð
þegar höfð eru í huga þau mál
sem ríkisstjórnin hefur þegar
staðið fyrir á fjármálamark-
aði, svo sem málefni Byrs, Sjó-
vár og SpKef, að ógleymdum
málefnum stóru bankanna
þriggja.
Öll þau mál sem rík-
isstjórnin hefur fengist við og
tengjast fjármálafyrirtækjum
hafa klúðrast illilega, ýmist
með laumuspili eða stórkost-
legum kostnaði, nema hvort
tveggja sé. Brotthvarf for-
stjóra Bankasýslunnar er ekki
til þess fallið að auka bjartsýni
um framhaldið.
Ríkisstjórnin fær
falleinkunn hjá
forstjóranum
fráfarandi}
Forstjóri fær nóg
Forystukrepp-an í Samfylk-
ingunni er tekin
að skýrast. Um
hríð var talið að
keppnin stæði á
milli krónprins-
anna Árna Páls Árnasonar og
Dags B. Eggertssonar. En
þeir hrösuðu hvað eftir annað
á spegilsléttri brautinni, svo
ekki þóttu þeir líklegir til að
leiða flokk í ófæru. Dagur
kom gnarrinu yfir borgina
með öllu því tjóni, þótt hann
hefði komið verr út úr síðustu
borgarstjórnarkosningum en
allir aðrir. Og Árni Páll
reyndist sérlegur klaufabárð-
ur í félagsmálaráðuneytinu,
hvort sem hann fékkst við
mannaráðningar eða frum-
varpssmíð. Verksvitið batnaði
ekki við flutning í gamla við-
skiptaráðuneytið. Allir aðrir í
Samfylkingunni en hann
sjálfur höfðu því afskrifað
hann sem formannsefni.
Þar sem Dagur var ei meir í
spilinu sér Árni Össur Skarp-
héðinsson sem helsta and-
stæðinginn. Það atvik úr ný-
legu pólitísku lífi sínu sem
Össur vill helst gleyma var
þegar hann stóð dreyrrauður
á fundi blaðamanna í Evrópu
sem réðu ekki við sig og hlógu
upphátt að ráð-
herranum þegar
hann sagði þeim
að evran myndi
hafa bjargað Ís-
landi frá hruni
eins og hún bjarg-
aði Evrópu. Þetta héldu
fréttaskýrendur ómögulegt
að toppa. En Árna Páli tókst
það. Hann taldi rétta tímann
vera einmitt núna til að segja
við franskt „stórblað“, að
hann vildi koma Íslandi í
ESB, því evran myndi færa
landinu „óendanlega meiri
stöðugleika.“
Flokkur, sem býr við for-
ystumenn sem sjá samtíma
sinn í svo skýru ljósi og kunna
að koma orðum svo snilld-
arlega að upplifun sinni, er
svo sannarlega ekki á flæði-
skeri staddur. Guðbjartur
Hannesson gæti svo sem
blandað sér í formannsslag-
inn í Samfylkingunni með því
að boða til blaðamannafundar
í Brussel til að benda á að
„ekkert nýtt hafi komið fram“
um stöðu evrunnar síðastliðin
tvö ár. Það væri vissulega
sterk yfirlýsing og það yrði
mikið grín gert að Guðbjarti,
en ekki víst að það myndi
duga til eftir hið snjalla útspil
Árna Páls.
Formannsslagurinn
í Samfylkingunni
fer fram á sérkenni-
legum nótum}
Misskildir snillingar
misstíga sig
S
annleikurinn er stundum sagna
bestur en ekki nærri því alltaf.
Stundum allt að því sagna verstur.
Að minnsta kosti fyrir spéhræddan
mann eins og mig...
Systir mín er yndisleg en segir stundum of
satt. Það getur verið óþægilegt. „Minn bara
orðinn gráhærður,“ sagði hún í návist minni á
dögunum. Ég hélt auðvitað mínu striki og skóf
áfram skítinn undan nöglunum. Grunaði ekki
að hún beindi orðum sínum að mér. Hélt hún
væri að stríða pabba, en ekki er eitt grátt hár í
hausnum á honum eins og stundum er tekið til
orða á þeim bænum.
Það er ekkert grín að verða gráhærður,
þótt mér finnist það reyndar býsna flott.
En það getur verið ónotaleg stund þegar
fyrsta gráa hárið verður sýnilegt. Hvað þá
mörg í einu.
--
Jökuldalur árla morguns snemma á áttunda áratug
síðustu aldar. Fjögurra manna fjölskylda sefur saman í
tjaldi, líklega í fyrsta skipti. Kannski síðasta skipti, þetta
er ekki mikil útilegufjölskylda.
Allt er eins og best verður á kosið; saxbauti frá Kjöt-
iðnaðarstöð KEA hitaður upp á prímus í kvöldlogninu,
skolað niður með Jolly Cola eða Valash. Jökuláin spilar
undir þegar pissað er í grasið áður en skriðið er í svefn-
pokann.
Ungur drengur vaknar langfyrstur morguninn eftir
þegar sterk sólin brýtur sér leið inn í gegnum
gult segltjaldið.
Áfallið er ólýsanlegt; drengurinn starir á
föður sinn og finnur hvernig tárin spretta
fram, eitt af öðru. Veltir því því fyrir sér
hvort hann hafi virkilega verið svona óþægur
undanfarið.
Skyldi pabbi hafa miklar áhyggjur af mér?
Nei, það getur ekki verið. Landafræði 9,5,
íslenska 10, Íslandssaga 10, reikningur 5.
Honum þykir leiðinlegt með reikninginn en
um það þýðir ekki að fást. Ákveðnum lög-
málum náttúrunnar verður ekki breytt.
Ég er alltaf hlýðinn, þegar ég má vera að,
hugsar drengurinn. Hann strengir þess heit
að vera góður við foreldra sína það sem hann
á eftir ólifað. Neita því aldrei að fara út með
ruslið, ryksuga í stofunni eða þurrka af í her-
berginu. Takmarkið setur hann þó við steikta lifur. Hún
fer ekki inn fyrir hans varir. Og helst ekki sagógrjóna-
grautur. Allt annað er í lagi.
Þegar foreldrarnir vakna lætur drengurinn á engu
bera. Pissar í grasið við sama undirspil og um kvöldið.
Móðirin nefnir flatbrauð og hangikjöt og þá hýrnar yfir
drengnum. Enn frekar þegar faðir hans kemur út úr
tjaldinu. Hárið er enn ljósrautt. Ekki orðið grátt af
áhyggjum; sólin og gula tjaldið blekktu drenginn. Nú er
hann aðeins byrjaður að grána í vöngum, en vonar að
dæturnar haldi ekki að það sé þeim að kenna. Til öryggis
sefur hópurinn samt aldrei í gulu tjaldi. skapti@mbl.is
Skapti
Hallgrímsson
Pistill
Grátt hár í gulu tjaldi
STOFNAÐ 1913
Útgáfufélag: Árvakur hf., Reykjavík.
Ritstjórar:
Davíð Oddsson Haraldur Johannessen
Aðstoðarritstjóri:
Karl Blöndal
Útgefandi:
Óskar Magnússon
Fimm ára börn í
átröskunarmeðferð
SVIÐSLJÓS
Sunna Ósk Logadóttir
sunna@mbl.is
B
reskir fjölmiðlar hafa
velflestir fjallað und-
anfarna daga um slá-
andi niðurstöðu nýrrar
skýrslu þar sem fram
kemur að yfir 2.000 börn yngri en
16 ára þar í landi hafi á und-
anförnum þremur árum gengist
undir meðferð vegna átröskunar.
Um 600 þeirra eru yngri en þrettán
ára, þar af 197 á aldrinum 5-9 ára.
Börn þessi hafa fengið meðferð
á sjúkrahúsum í Englandi en upp-
lýsingarnar eru fengnar frá 35 spít-
ölum vítt og breitt um landið. Telja
sérfræðingar að börn sem fengið
hafa slíka meðferð á breskum
sjúkrahúsum séu mun fleiri því
mörg sjúkrahús neituðu að veita
upplýsingar, en fjölmiðlar höfðu
óskað eftir og fengið tölfræðina af-
henta samkvæmt upplýsingalögum
þar í landi. Þá vildu önnur sjúkra-
hús aðeins afhenda tölur um fjölda
þeirra barna sem höfðu verið í lífs-
hættu er þau voru lögð inn, en ekki
um þau sem sóttu dag- eða göngu-
deildir.
Flest á unglingsaldri
Þegar tölfræðin er enn frekar
brotin niður, og það er það sem
veldur Bretum mestum áhyggjum,
kemur í ljós að 98 barnanna voru á
aldrinum 5-7 ára þegar þau fengu
meðferð vegna átröskunar. Flest
þeirra eða 1.500 voru á aldrinum 13-
15 ára.
Sérfræðingar sem fást við át-
röskunarsjúkdóma höfðu fyrr á
þessu ári varað við því að sífellt
fleiri börn væru að þróa með sér
slíka sjúkdóma. Byggðu þeir álit sitt
m.a. á rannsókn háskólastofnunar
sem fæst við heilbirgði barna. Þar
kom fram að þrjú af hverjum
100.000 börnum undir 13 ára aldri í
Bretlandi og Írlandi þjáðust af át-
röskun. Mikill meirihluti þeirra, eða
80%, væri stúlkur og flestar væru
með lystarstol (e. anorexia).
Þá kom fram í rannsókn sem
birt var í British Journal of Psychi-
atry fyrr á þessu ári að næstum
helmingur barna sem greinast með
átröskun á nákominn ættingja sem
glímt hefur við geðræn vandamál af
einhverju tagi, s.s. kvíða og þung-
lyndi.
Í kjölfarið fór breska blaðið
Telegraph á stúfana og fékk afhenta
skýrslu um tölfræðina sem birt var í
blaðinu nýverið.
Susan Ringwood, fram-
kvæmdastjóri átröskunarsamtak-
anna B-eat, segir í viðtali við Tele-
graph að tölurnar hafi hringt öllum
viðvörunarbjöllum. Börn verði fyrir
miklum þrýstingi frá samfélaginu að
líta út á ákveðinn hátt, þ.e. að vera
mjög grönn.
Reyna að svelta af
sér gelgjuskeiðið
Susan segir marga þætti geta
ýtt undir átröskun hjá fólki. Erfðir
spili ákveðið hlutverk, en staðal-
ímyndir samfélagsins um það hvað
telst fallegt og eftirsótt enn stærra
hlutverk. „Þessi utanaðkomandi
þrýstingur hefur stórlega aukist á
síðustu tíu árum,“ segir Susan. Eft-
irsóknarvert sé fyrir konur að vera
„barnslega“ vaxnar. Það ýti aftur
undir að stelpur bókstaflega hræðist
gelgjuskeiðið „og reyni jafnvel að
svelta það af sér“, segir Susan.
Talsmaður breska heilbrigðis-
ráðuneytisins segir í Telegraph að
ráðuneytið ætli sér að bæta geð-
heilsu allrar þjóðarinnar og að á
næstu fjórum árum verði 400 millj-
ónum punda varið til að styrkja
meðferðarúrræði í því skyni, þar á
meðal meðferð sem sérstaklega er
ætluð börnum og unglingum.
Reuters
Áreiti Skilaboðin um hvernig eigi að líta út virðast skýr og börn komast
ekki hjá að sjá þau, ekki einu sinni í gönguferðinni.
98
bresk börn á aldrinum 5-7 ára hafa
á síðustu þremur árum gengist und-
ir meðferð á sjúkrahúsi vegna át-
röskunar.
1.500
barnanna eru á aldrinum 13-15 ára
en unglingsstúlkur eru í mestri hættu
á að fá sjúkdóminn.
35
sjúkrahús afhentu gögn um átrösk-
unarmeðferð barna en mörg neit-
uðu að gefa upplýsingar.
50%
barna sem greinast með átröskun
eiga nákominn ættingja sem glímt
hefur við geðræna sjúkdóma.
‹ ÁTRÖSKUN Í TÖLUM ›
»