Morgunblaðið - 13.09.2011, Qupperneq 23
MINNINGAR 23
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 13. SEPTEMBER 2011
Ég sá hana fyrst
þegar hún kom að
skoða hjúkrunar-
vörur sem ég var að kynna. Ljós-
hærð, lagleg, brosmild og spurði
skynsamlegra spurninga.
Næst hittumst við þegar ég
byrjaði að vinna í Heimahlynn-
ingu Krabbameinsfélags Íslands.
Hún tók að sér að koma mér inn í
starfið og var óspör að miðla
þekkingu sinni til mín nýgræð-
ingsins.
Við náðum vel saman, báðar
sjálfstæðar mæður í Hlíðunum
sem deildu miklum áhuga á
bættri umönnun þeirra sem voru
með krabbamein á lokastigi.
Að því kom að við ákváðum að
stofna saman sjálfstæða hjúkrun-
arþjónustu. Í fyrstunni þjón-
ustuna Heimastoð í samvinnu við
Landspítalann en síðar Hjúkrun-
arþjónustuna Karitas, sem enn
er starfandi. Fyrstu mánuðina
sáum við um hjúkrunina sem og
allan rekstur og skiptumst á að
vera á vakt annan hvern sólar-
hring. Álagið var oft mikið og við
eyddum miklum tíma saman. Við
kynntumst því vel styrkleikum
og veikleikum hvor annarrar.
Þrátt fyrir dvöl mína erlendis
sl. 10 ár við nám og störf héldum
við alltaf sambandi og áttum
stundir saman þar sem við létum
hugmyndir um frekari samvinnu
flæða.
Hrund var einstök. Hún var
orkumikil, kynnti sér af alvöru
allt sem hún hafði áhuga á – ekk-
ert hálfkák. Rausnarleg var hún
og tilbúin að gefa af sér og deila
þekkingu sinni.
Hrund var frumkvöðull í eðli
sínu og hún var fylgin sér. Hrund
átti hugsjónir, sem hún fylgdi eft-
ir og hætti aldrei að hugsa upp
leiðir sem gætu bætt líknarmeð-
ferð og líknarhjúkrun. Sem dæmi
um það er að þrátt fyrir veikindi
sín fór hún á námskeið á sviði
líknarhjúkrunar í Bandaríkjun-
um í byrjun þessa árs.
Hrund tók á sjúkdómi sínum
eins og öllu öðru – af einbeitingu.
Hún aflaði sér frekari þekkingar
og gerði allt sem í hennar valdi
stóð til að hjálpa sjálfri sér og
þeim sem stóðu henni næst. Hún
sýndi ótrúlegt æðruleysi og yfir-
vegun í gegnum sjúkdómsferlið,
Hrund
Helgadóttir
✝ Hrund Helga-dóttir fæddist í
Reykjavík 23. mars
1957. Hún lést 27.
ágúst 2011.
Bálför Hrundar
var gerð frá Hall-
grímskirkju 9. sept-
ember 2011.
sem oft á tíðum var
erfitt.
Í byrjun ágúst
kom ég heim og átti
þá ómetanlegar
stundir með Hrund,
fyrir það verð ég
ævinlega þakklát.
Fram á síðasta dag
var Hrund með hug-
myndir um hvernig
hægt væri að efla
líknarhjúkrun á Ís-
landi. Sami áhuginn enn til stað-
ar, hugurinn sterkur og einbeitt-
ur.
Ég sá hana síðast þegar hún
fylgdi mér fram á sjúkrahús-
ganginn, ljóshærð, lagleg,
ógleymanleg.
Ég kveð kæra vinkonu með
söknuði og sendi ástvinum henn-
ar mínar innilegustu samúðar-
kveðjur.
Þóra Björg Þórhallsdóttir.
„Það var einn morgun í gamla daga að
ung kona gekk niður slitin þrep kast-
alans á hæðinni í hugarskóginum það-
an sem nóttin kemur til þess að anda
yfir mannfólkið. Ég þekkti þessa konu
vel.“
(Gyrðir Elíasson, 1992.)
Ég kynntist henni fyrir alvöru
á jólanótt fyrir meira en tuttugu
árum. Á þeim tíma nætur þegar
einungis undarlegt fólk er á ferð
eða þá við skyldustörf. Við fórum
prúðbúin í vitjun, hún á rauðum
kjól, ég í smóking. Gamli maður-
inn dó daginn eftir, lést í mjúkum
faðmi fjölskyldunnar. Þetta var á
fyrstu árum heimahlynningar
Krabbameinsfélagsins, mark-
miðið það sama og nú: að styðja
deyjandi manneskjur og fjöl-
skyldur þeirra; lina þjáningar.
Minningar hrannast upp. Koma í
bylgjum. Ungbarn sefur miðdeg-
islúrinn í breiðu rúmi við hliðina á
sjúkum afa sem líka sefur. Hann
deyr en barnið vaknar. Og fjöl-
skyldurnar kenndu okkur stöð-
ugt á heimavelli. „Ég sé mest eft-
ir þeim tíma sem fór í að skamma
börnin,“ sagði fjögurra barna
móðir við okkur skömmu fyrir
andlát sitt. Við urðum sammála
um að þann dag sem við hættum
að læra af „sjúklingunum okkar“
þá er eins gott að skipta um starf.
Hætta.
Við vorum samstæður hópur
til að byrja með, við vorum
Heimahlynningin. Aflmikið hug-
sjónafólk, rúmfrekir einstakling-
ar. Út úr hópnum spratt hjúkr-
unarþjónustan Karitas sem
Hrund stofnaði ásamt Þóru
Björgu vinkonu sinni og sam-
starfskonu. Síðar varð til líknar-
teymi Landspítalans, líknardeild-
in í Kópavogi, heimahlynning á
Akureyri og nú síðast á Suður-
nesjum.
Hrund var frumkvöðull í líkn-
armeðferð á Íslandi. Leitandi
framherji. Sífellt tilbúin til þess
að reyna óhefðbundnar aðferðir
sem margar hverjar þykja nú
sjálfsagðar í glímunni við lang-
vinn einkenni og veikindi. Ilmur,
nudd, bænir, hlátur voru verk-
færi, aðferðir. Gráturinn sjálf-
sagður.
Ég er þakklátur fyrir að hafa
átt þess kost um stund að vera
hluti teymis og njóta gleði góðrar
vinnu. Hrund átti mikinn þátt í
þeirri gleði.
Sigurður Árnason.
Mikil sorg var að fá fregnir af
andláti Hrundar. Mig langar með
örfáum orðum að þakka henni
fyrir góð kynni. Ég þekkti Hrund
frá því ég man fyrst eftir mér. Við
lékum okkur saman sem börn hjá
ömmu hennar. Þessar minningar
eru mér ákaflega ljúfar og góðar.
Árin liðu og örlögin höguðu því
þannig til að næst hittumst við
þegar við unnum saman sem
hjúkrunarfræðingar, báðar ný-
lega útskrifaðar. Nokkuð mörg-
um árum síðar komu upp veikindi
hjá móður minni, þá birtist
Hrund með kærleik sinn, um-
hyggju og einstakri góðvild og
studdi okkur mæðgur og miðlaði
af sinni miklu reynslu og þekk-
ingu. Fyrir þetta er ég henni
ákaflega þakklát.
Síðastliðna vetur höfum við
ásamt fleiri góðum vinum farið
saman á skíði til Austurríkis.
Þetta hafa verið afar ánægjuleg-
ar ferðir. Hrund var glæsileg og
góð á skíðum eins og í öðru sem
hún tók sér fyrir hendur.
Ég geymi í hjarta mínu minn-
ingar um kærleiksríkan vin, mik-
inn fræðimann og góða konu.
Votta ég aðstandendum henn-
ar, Snorra, Evu, Herði, Hervöru,
Hildi o.fl. mína dýpstu samúð.
Þórunn Ragnarsdóttir.
Sæl og blessuð, ég heiti Hrund
og mig langar að heilsa þér. Fyrir
framan mig stóð ung kona sem
sendi mér hlýlegt en um leið
kankvíst bros. Ég þurfti að horfa
niður því á okkur var hæðarmis-
munur en strax eftir fyrsta sam-
tal okkar og alla tíð síðan hef ég
litið upp til Hrundar sem ein-
stakrar konu sem gaf svo mörg-
um svo mikið af sjálfri sér. Þetta
var fyrir tuttugu árum á ráð-
stefnu í hjúkrun þar sem hjúkr-
unarfræðingar voru m.a. að
kynna líknarhjúkrun. Á þessum
tíma var líknarhjúkrun í heima-
húsum komin vel á veg á höfuð-
borgarsvæðinu, í því frumkvöðla-
starfi var Hrund ein af þeim sem
ruddu brautina. Þessi tími gras-
rótarinnar, eins og við oft rædd-
um saman um, var henni einstak-
lega kær. Hún vissi samt að ekki
dugði að dvelja í fortíðinni og af
óbilandi áhuga og einlægri köllun
til að gera mikið veikum og deyj-
andi einstaklingum og fjölskyld-
um þeirra lífið innihaldsríkt
horfði hún alltaf fram á veginn.
Við uppbyggingu samskonar
þjónustu á Akureyri var ég þess
aðnjótandi að geta alltaf sótt í
viskubrunn Hrundar um hvernig
best væri að setja á stofn slíka
þjónustu, þróa hana og ekki síst
mikilvægi þess að rýna vel í öll
þau mörgu smáatriði sem skiptu
sjúklingana og þeirra ástvini
mestu máli. Fyrir það er ég henni
óendanlega þakklát.
Hún var okkur hjúkrunar-
fræðingum fyrirmynd um margt,
meðal annars með það að áhugi á
því að hjúkra sjúkum er ekki nóg,
þekking á því hvernig best er að
ná til þeirra sem eru mikið veikir
og til þeirra sem eru að horfast í
augu við aðskilnað við þá sem
þeim þykir vænt um væri nauð-
synleg. Einhvern veginn var
henni þetta eðlislægt og hún var
einstök í því að finna leiðir til að
létta undir með sínum sjúkling-
um og beita til þess bæði hefð-
bundnum og óhefðbundnum að-
ferðum.
Hrund stundaði meistaranám
á sviði líknarhjúkrunar. Hún var
sannfærð um að aukin menntun
hjúkrunarfræðinga á þessu sviði
væri brýn til þess að tryggja und-
irstöður þessarar sérhæfðu
hjúkrunar og var hún tilbúin að
leggja sitt af mörkum í þeim efn-
um. Það voru forréttindi að fá að
fylgja henni í seinnihluta þessa
náms. Á þessum tíma urðu kynni
okkar nánari og er mér efst í
huga þakklæti fyrir að fá tæki-
færi til að vera henni samtíða
þennan tíma. Það var lærdóms-
ríkt að verða vitni að því að þrátt
fyrir veikindi og óvissu með
framtíðina þá var hún alltaf sama
heilsteypta persónan, hugsjóna-
kona með framtíðarsýn í líknar-
hjúkrun þar sem ekki var annað
hægt en að hrífast með. Á þess-
um tíma sem við áttum saman var
mér það meira ljóst en nokkru
sinni fyrr hve yfirgripsmikla al-
þjóðlega þekkingu hún hafði á
málefnum líknandi meðferðar og
hjúkrunar. Á kveðjustund vil ég
þakka Hrund fyrir allt sem hún
lagði af mörkum til líknarhjúkr-
unar á Íslandi og fyrir allt það
sem hún gerði fyrir mig og okkur
sem vinnum að þessu málefni.
Í minningu hennar blandast
saman söknuður og gleði því hún
var gleðigjafi með ljúfa og góða
nærveru, hún mun lifa áfram
meðal okkar. Aðstandendum
Hrundar votta ég mína dýpstu
samúð.
Elísabet Hjörleifsdóttir.
Látinn er vinur minn og sam-
starfsfélagi til allnokkurra ára,
Kristján Pálsson, filmugerðar-
maður og málari. Með honum er
fallinn brott ljúfur drengur og
góður félagi, sem alltaf var gam-
an að umgangast og eiga sam-
skipti við.
Það var í gegnum „prent-
bransann“, eins og það er stund-
um kallað, sem leiðir okkar
Stjána lágu fyrst saman, en þá
kom hann til starfa hjá mínum
Kristján Pálsson
✝ Kristján Páls-son fæddist í
Reykjavík 23.
janúar 1944.
Hann lést 1. sept-
ember 2011 á
líknardeild Land-
spítalans í Kópa-
vogi.
Kristján var
jarðsunginn frá
Guðríðarkirkju 8.
september 2011.
vinnuveitanda í
tengslum við fag sitt.
Alltaf fannst mér
vera góður andi í
kringum Stjána, og
mikill sagnameistari
gat hann stundum
verið, og var auðvelt
að una sér við að
sitja á spjalli við
hann um daginn og
veginn, starfsgrein-
ina, sem hann tengd-
ist lengst af, og margt af því sem
hann upplifði á yngri árum sínum
og ferðum. Það urðu oft mynd-
ríkar og lifandi frásagnir í slíku
spjalli.
Ég hitti hann eina dagstund
rétt um viku fyrir andlát hans og
þó ekki væri heilsan góð hjá hon-
um, mátti samt enn sjá glitta í
gamalkunna takta og spretti.
Þessa síðustu stund okkar á
þessari lífsferð, mun ég vel
geyma í sjóði minninga, og minn-
isstæð verður hún, síðasta mynd-
in af honum, þar sem hann sat í
hjólastólnum úti á stétt í góða
veðrinu og fylgdist með mér aka
úr hlaði, eftir að hafa fylgt mér út
úr húsinu.
Föður Stjána kynntist ég
löngu áður en við Stjáni hittumst,
og var það sömuleiðis í gegnum
prentiðnaðinn, en ég starfaði þá
hjá fyrirtæki sem Páll faðir hans
átti talsverð viðskipti við, eins og
fleiri úr hans stétt. Páll gat líka
verið skemmtilegur sagnamaður
þegar sá gállinn var á honum og
hefði verið fróðlegt að taka viðtal
við hann í dag, um liðna tíð og
það umhverfi sem hann lifði og
hrærðist í. En ekki var maður
farinn að huga að slíku á þeim ár-
um. Það náði ég aftur á móti að
gera varðandi Stjána, fyrir ritið
Heima er best, en þar sagði hann
m.a. frá sumardvöl sinni að Látr-
um í Rauðasandshreppi, í heimi
og umhverfi 19. aldarinnar, sem
þar var þá enn við lýði. Og ferða-
mátinn þangað vestur var með
Catalina-flugbáti og og reyndar
strandferðaskipi líka, því flug-
báturinn varð frá að hverfa
vegna veðurs. Var þá farið með
strandferðaskipinu sama dag,
vestur á Patreksfjörð, þar sem
þurfti að bíða í viku eftir bátsferð
yfir á Örlygshöfn og ganga síðan
yfir Hafnarfjallið, einn síns liðs,
rétt um 8 ára gamall og í sér al-
veg ókunnu umhverfi. Og ná-
kvæm og skemmtileg var frá-
sögn Stjána, og hefði ég gjarnan
viljað eiga þess kost að fá fleiri
slíkar hjá honum, sem hann hafði
reyndar sagt mér að væri ekki al-
veg fráleitt. En það fór nú svo,
eins og vill verða, að við náðum
ekki að koma því í verk, áður en
kallið eina var komið hjá honum,
svo miklu fyrr en mann gat órað
fyrir. Það spjall verðum við því
að geyma þangað til við hittumst
aftur á nýjum slóðum, og er ég
ekki í vafa um að þá verður slegið
í svo sem einn kaffibolla og
skemmtilegar sögur sagðar.
Stjána vil ég nú, við þessi
ferðalok, þakka af heilum hug
fyrir góða samferð og kynningu
hérna megin hulunnar miklu, og
óska honum alls velfarnaðar á
sínum nýju slóðum. Hafi hann
heill og þökk fyrir liðna tíð.
Guðjón Baldvinsson.
Vaktsími: 581 3300 & 896 8242 – www.utforin.is – Allan sólarhringinn
Komum heim til aðstandenda ef óskað er
ÚTFARARSTOFA ÍSLANDS
Sverrir Einarsson Kristín Ingólfsdóttir Jón G. BjarnasonHermann Jónasson
✝
Innilegar þakkir fyrir allan stuðning og vináttu
í veikindum og við útför okkar ástkæra
BIRGIS BJÖRNSSONAR,
Miðholti 6,
Hafnarfirði.
Hjartans þakkir til lækna og hjúkrunarfólks
Landspítalans við Hringbraut og líknardeild-
arinnar í Kópavogi. Sérstakar þakkir til starfsfólks heimahlynn-
ingar líknardeildarinnar sem annaðist hann og okkur af einstök-
um kærleika og fagmennsku. Alúðarþakkir til stórfjölskyldunnar
og vina fyrir þeirra hjálp. FH-ingum og öllum þeim sem heiðruðu
minningu Birgis við útförina og stofnun minningarsjóðs í hans
nafni flytjum við innilegar þakkir og biðjum Guð að blessa allt
þetta góða fólk. Minningarsjóðurinn er 545-14-403070,
kt. 540169-2769.
Inga Magnúsdóttir,
Magnús Birgisson, Ingibjörg Guðmundsdóttir,
Sindri, Pétur og Birgir Björn,
Sólveig Birgisdóttir, Finnbogi Kristinsson,
Finnur og Jóhann Júlíus,
Laufey Birgisdóttir, Björgvin Óskarsson,
Ágúst Elí og Inga María,
langafabörnin Natasja, Aron Hans, Emma og Lilja
Finnsbörn,
Annel Helgi Finnbogason.
✝
Þökkum af alhug öllum þeim sem sýndu
okkur samúð og hlýju við andlát og útför
ástkærs eiginmanns, sonar, bróður, tengda-
sonar, mágs og frænda,
RAGNARS HEIÐARS KRISTINSSONAR
húsasmíðameistara,
Bæjarbrekku 10,
Álftanesi.
Sérstakar þakkir færum við þeim sem hjálpuðu til við
erfidrykkjuna.
Ragnheiður Katrín Thorarensen,
Ingibjörg Magnúsdóttir,
Hulda Björk Ingibergsdóttir,
Kristín Þorvaldsdóttir,
Þorvaldur Jón Kristinsson,
Ólafur Kristinsson, Þorbjörg Inga Jónsdóttir,
Oddur C. S. Thorarensen, Unnur L. Thorarensen,
Elín Thorarensen, Úlfar Örn Friðriksson,
Alma Thorarensen, Sindri Sveinbjörnsson
og frændsystkin.
✝
Ástkær móðir okkar, tengdamóðir, amma
og langamma,
JÓNA JÓHANNA ÞÓRÐARDÓTTIR,
sem lést á Heilbrigðisstofnuninni á Patreks-
firði föstudaginn 9. september, verður jarð-
sungin frá Patreksfjarðarkirkju laugardaginn
17. september kl. 14.00.
Þeim sem vilja minnast hennar er bent á Slysavarnadeildina
Unni Patreksfirði, reikningur 0153-26-001609, kt. 450390-2679.
Hilmar Árnason, Guðlaug Rósa Friðgeirsdóttir,
Halldór Árnason, María Óskarsdóttir,
Þórður Steinar Árnason, Áslaug Hauksdóttir,
Hugrún Árnadóttir, Stefán Egilsson,
Gísli Jón Árnason, Fríður Magnúsdóttir,
Helena Rakel Árnadóttir, Pálmi Stefánsson,
Berglind Árnadóttir, Stefán Hagalín Ragúelsson,
barnabörn og barnabarnabörn.
✝
Innilegar þakkir til allra þeirra sem sýndu
okkur hlýhug og samúð vegna fráfalls og
útfarar eiginkonu minnar, móður okkar,
tengdamóður, ömmu og langömmu,
MARGRÉTAR GESTSDÓTTUR,
Kópavogsbraut 2,
Kópavogi,
sem andaðist föstudaginn 19. ágúst.
Eyvindur Árnason,
Árni Eyvindsson,
Páll Eyvindsson, Helga R. Ármannsdóttir,
Kristjana J. Eyvindsdóttir, Sigurður Hólm Guðbjörnsson,
María W. H. Eyvindsdóttir,
Hannes Eyvindsson, Edda Vigfúsdóttir,
barnabörn og barnabarnabörn.