Birtingur - 01.12.1958, Side 30
vitni töluverðri grósku. Síðan hafa að vísu komið fram allmörg skáld,
langflest þeirra verið ágætlega nútímaleg, og á síðastliðnu ári kemur
loks ný „flóðbylgja“: ég man í svipinn eftir 7 — ekki færri en sjö —
skáldum sem gefa út óhefðbundin ljóð það ár. En því miður get ég
ekki komizt vægilegar að orði um langflestar þessara bóka: þær bæta
engu við vöxt og þróun íslenzks nútímaljóðs. Þó er rétt að undan-
skilja sérstaklega eina bók: ljóðabók Jóns Óskars, sem ber langt af
hinum. Nú vil ég beina þeirri spurningu til ykkar, hvort þið séuð mér
sammála um það, að þróun íslenzks ljóðskáldskapar hafi orðið allmiklu
minni en vonir stóðu til, og ef svo er — hvaða orsakir geti þá til
þess legið.
Jón úr Vör: Vissulega er ástæða fyrir okkur og aðra áhugamenn um þessi efni að
velta þessum spurningum Hannesar fyrir sér, enda hygg ég að flestir
okkar hafi gert það oft og mörgum sinnum. Ef ég misskil þig ekki,
Hannes, virðist þér minna hafa orðið úr okkur formbyltingarfrum-
herjunum en efni stóðu til og yngri mennirnir, sem sömu stefnu hafa
tekið, hafa minna til málanna að leggja eða til brunns að bera en vænta
mætti. Nokkuð hefur þú hér til þíns máls, en mér þykir sem þú varpir
fullmiklum ljóma á forystuhlutverk okkar fimmmenninganna, sem þú
nefndir, en hins vegar gæta of mikils bölmóðs gagnvart hinum ungu.
Við hinir eldri njótum þess, að við erum komnir í hæfilegan fjarska
frá fyrstu sporum okkar eða þeim sporum sem við mörkuðum í sand-
inn. Það er vissulega hægt að dæma okkur, en varla hina sem hafa
ekki sýnt annað en barnabrekin. En hvar stöndum við í tímanum,
við hinir eldri og þeir ungu?
Bragi: Ég er þér ósammála í svotil öllum atriðum, Hannes. Ég tel árið 1951
ekki slíkt merkisár í nýrri ljóðbókmenntum okkar sem þú virðist gera.
Með örvalausum boga og Imbrudagar sættu að mínu áliti hvergi nærri
sömu tíðindum og næstu bækur ykkar Jóns þar á undan: Þorpið (1946)
og Dymbilvaka (1949). Þær voru ásamt Tímanum og vatninu, ljóðum
Jóns Óskars, Anonymusar, Sigfúsar og Stefáns Harðar fyrirboðar
byltingar í íslenzkri ljóðagerð, og öll þróunin seinasta áratug hefur
staðfest svo rækilega sem verða má, að straumhvörf voru í aðsigi:
í hefðbundnum stíl fæðist hér ekkert lengur nema afturúr-kveðskapur
sem enginn nútímamaður getur litið við, en nútímaljóðlistin er og hefur
allt frá stríðslokum verið vaxtarbroddur íslenzks ljóðskáldskapar. Enhvað
um þögn ykkar brautryðjendanna, sumra hverra? Mér finnst þú ekki
hafa fært fram neinar líkur hvað þá sannanir fyrir því, að hún stafi
frá agnúum á nútímaljóðlistinni. Þagnarbil eru algeng í lífi skálda og
ekkert undrunarefni í sjálfum sér: þau eru venjulega biðtími, sam-
bærilegur við hvíldarskeið í náttúrunni. Ég held, að að því leyti sem
þögn ykkar verður ekki skýrð með þessum hætti, megi rekja hana til
28 Birtingur