Birtingur - 01.12.1958, Síða 31

jafn auðskilinna persónulegra orsaka. Og hvað um hina? Jón Óskar
hefur ort flest sín beztu ljóð á þessum áratug, Jónas Svafár sungið
með sínu nefi af miklu fjöri öll þessi ár, yngstu skáldunum er hinn
nýi ljóðastíll svo samgróinn að stuðlar, rím og höfuðstafir færu jafn
fáránlega í ljóðum þeirra og skotthúfa við pokakjól, og sum þeirra
að minnsta kosti — svo sem Jóhann Hjálmarsson — yrkja miklu betur
og standa sínum tíma miklu nær en nokkur okkar gerði á þeirra aldri.
Niðurstaða mín verður því þveröfug við þína: frá stríðslokum til þessa
dags hefur verið mikil gróska og augljós framþróun í íslenzkri nútíma-
ljóðlist.
Hannes: Sem sé kemur á daginn að ljóðasmekkur Einars Braga er all frábrugð-
inn mínum. Jón úr Vör talar hins vegar um barnabrek hinna ungu og
virðist mér því sammála um að hlutur þeirra sé enn næsta lítill. En
eftir sem áður verður það staðreynd, að fjórir af frumherjum nútíma-
Ijóðsins hafa ekki sent frá sér ljóðabók síðan 1951, og meðal annars
þess vegna verður það ártal athyglisvert. Það er náttúrlega auðvelt að
strika yfir þá og segja að þögn þeirra skipti ekki máli af því þeir séu
svo gamlir, nú hafi nýir menn tekið við og yrki betur. En ég hefði
gaman af að sjá strangt úrval íslenzkra nútímaljóða þar sem „gömlu
mennirnir“ koma ekki við sögu. Ég er hræddur um að það yrði ekki
stór bók. Að sjálfsögðu ber ég ekki brigður á að yngstu mennirnir
séu efnilegir og eigi eftir að gera betur, en mér er nær að halda að
þeir heyri fremur til næsta áratugi, enda er þar um nýja skáldakynslóð
að ræða. En hvað um okkar kynslóð? Það er einfaldast að telja upp
nöfn þeirra „modernista“ úr okkar hópi sem gefið hafa út frumsamdar
ijóðabækur frá árinu 1951: Jón Óskar, Jónas Svafár, Einar Bragi,
Arnfríður Jónatansdóttir — sennilega myndi Einar Bragi móðgast ef
ég teldi upp fleiri. Að mínu viti er aðeins hægt að telja tvo þessara
höfunda markverða. Þó er hér um að ræða skáldskaparblóma næstum
heils áratugs ,,modernista“ — heillar kynslóðar. Ef borið er saman við
áratuginn 1930—40, þegar fimm öndvegisskáld kváðu sín beztu ljóð:
Jóhannes úr Kötlum, Tómas Guðmundsson, Jón Helgason, Guðmundur
Böðvarsson, Steinn Steinarr, verður ykkur ef til vill ljósara hvað ég á
við þegar ég hef orð á vonbrigðum í sambandi við ófrjósemi okkar
,,modernistísku“ kynslóðar. Okkur til frekari hrellingar má enn nefna
tvö nöfn: Snorra Hjartarson og Hannes Pétursson, sem við verðum
líka að vega á móti ,,modernistunum“ af því þeir teljast fylgja hefð-
bundinni stefnu, enda þótt Einar Bragi fullyrði að hér fæðist ekkert
lengur i hefðbundnum stíl nema afturúr-kveðskapur og armasta stagl
sem enginn nútímamaður nenni að lesa. Ég spyr því aftur: Hvað
veldur þessari ófrjósemi okkar? Varla persónulegar ástæður einvörð-
ungu? Varla hæfileikaleysi? Og nú dugir ekki að benda í annað
Birtingur 29