Birtingur - 01.12.1958, Qupperneq 62

Jón Óskar:
Formaður menntamálaráðs og friðlýsing Islands
Formaður menntamálaráðs hefur skrifað varnargrein í Alþýðublaðið
(6. nóv. ’58) til að sanna að hann hafi ekki dregið dár að þeirri hug-
mynd íslenzkra rithöfunda og menntamanna, að Islendingar skuli hætta
að taka þátt í vígbúnaðaræði stórveldanna með því að hafa her í landinu,
en í þess stað lýsa yfir hlutleysi, friðlýsa landið, eins og þeir hafa orðað
það. Hann segir að orð sin (á Lækjartorgsfundinum) hljóti að hafa
verið misskilin eða rangtúlkuð vitandi vits, hann hafi naumast vitað
um samtökin „Friðlýst land“ og ekki lesið samnefndan bækling þeirra.
Við vitum hve oft menn hafa hrópað kommúnismi! til að hræða fólk frá
hugmyndum sem þeir voru andvígir sjálfir. Sjáiði til! Þetta eru hug-
myndir kommúnista! — Allur vandinn er að læða því á nógu ísmeygi-
legan hátt inn hjá almenningi að þessi eða hin samtök séu dulbúin komm-
únistasamtök, segja til dæmis, eins og formaður menntamálaráðs gerði
(sbr. varnargrein hans), að kommúnistar þykist vilja „friðlýsa lsland“,
án þess beinlínis að nefna samtökin „Friðlýst land“, því þessi orð „Frið-
lýst land“ og að „friðlýsa lsland“ eru nógu keimlík til að mönnum sé
ætlandi að geta hjálparlaust lagt saman tvo og tvo: Nú, það eru komm-
únistar, þessir rithöfundar, sem eru alltaf að tala um að friðlýsa! Lá
það ekki beint við? Og voru það ekki rithöfundar, sem byrjuðu að nota
þetta orð í boðskap sínum?
Við vitum að Morgunblaðsmenn hafa reynt að gera samtök rithöfunda
og menntamanna tortryggileg á þann hátt að bendla þau við kommún-
isma. Enginn bjóst við öðru af þeim mönnum, sem vilja hafa erlendan
her á íslandi. En ef menn eru andvígir því að smáþjóðirnar séu hafðar
að leiksoppi í hervæðingartafli stórveldanna, hversvegna forðast þeir
þá ekki að rugla almenning þannig, að hann hljóti að álykta: Enginn
her á Islandi er sama og kommúnismi? Ef til vill er svarið einfalt:
menn eru andvígir herstöðvum í einu landi, til dæmis Ungverjalandi, en
ekki í öðru landi, til dæmis Islandi. Þetta skýrir hversvegna formanni
menntamálaráðs varð á að tala eins og hann gerði. Honum er það ekk-
ert kappsmál að herinn sé látinn fara frá Islandi. Hann telur óþarft að
láta hann fara fyrr en „heimurinn hefur verið friðlýstur,“ eins og hann
orðar það. De Gaulle franski hugsar líklega svipað: Það er engin ástæða
til þess að Frakkar smíði ekki líka útrýmingarvopn, úr því heimurinn
60 Birtingur