Húsfreyjan - 01.04.1960, Blaðsíða 30

SKRÚÐGARÐAR
framhald af bls. 18.
halda — og slíkt er t. d. nauðsynlegt frá
vegi að húsi, að snúrustaurum, í geymsl-
ur á lóð o. s. frv. — þarf breidd þeirra
að vera 1,0—1,2 m, ef tveir eiga að geta
gengið hlið við hlið með sæmilegu móti.
Þar sem akbrauta er krafizt, t. d. heim
að bifreiðaskýli, er lágmarksbreidd þeirra
2,0 m.
Gangstigar eru gerðir þannig, að þegar
lokið er að marka af svæðið, er jarðveg-
urinn grafinn út í 20—25 sm dýpt og
honum síðan jafnað út yfir lóðina. Eigi
að helluleggja stígana, eru notaðar 50 X
50 sm eða 60 X 60 sm steinflísar, eða
hellur af svipaðri stærð frá náttúrunnar
hendi, sem lagðar eru á gróft sandlag,
þannig, að flísarnar liggi jafnt yfirborði
umhverfisins. Að leggja flísarnar beint á
moldina blessast ekki.
Að sjálfsögðu kemur til greina að leggja
malarstíga, en þeir hafa svo marga ókosti
í görðum, að ekki þykir ástæða til að
mæla með þeim svo framarlega sem efni
leyfa aðrar gerðir. Stiklur verður einnig
að leggja í sand. Er hæfilegt að grafa ca.
15—18 sm holur fyrir þær, sem fylltar
eru upp þannig, að stiklan verði í réttri
dýpt.
Trjágróður og runnar
Með trjákenndum gróðri skapar garð-
eigandinn umgjörðina um hýbýli sitt.
Þegar jarðvinnslu er lokið og gengið hef-
ur verið frá stígum og brautum, hefst
gróðursetning, svo framarlega sem réttur
tími er til framkvæmda á því verki. Val
á trjákenndum gróðri fyrir garða veldur
mörgum töluverðum heilabrotum, og þó
einkum byrjendum. Svo framarlega sem
garðurinn hefur ekki verið teiknaður, en
slíkt ætti að vera föst regla, ættu byrj-
endur að ráðfæra sig við fagmenn, og
jafnframt kynna sér í bókum, hvað lík-
legt er, að henta muni bezt við þeirra
staðhætti, áður en hugsað er til kaupa á
plöntum.
Margar gróðrarstöðvar eru nú starf-
ræktar á landinu, sem sinna eingöngu því
hlutverki að ala upp plöntur fyrir skrúð-
garða, og er starfsfólk þeirra yfirleitt
boðið og búið til að veita hverjar þær
upplýsingar, sem viðskiptavinir óska eftir.
Ættu sem flestir að nota sér slíka þjón-
ustu til hins ýtrasta.
Með hliðsjón á vali á trjákenndum
plöntum, ættu allir að fylgja þeirri megin-
reglu að leggja fyrst og fremst áherzlu á
gróðursetningu þeirra tegunda, sem eru
harðgerðar, eða líklegt má ætla, að séu
harðgerðar á viðkomandi stað, sé engin
reynsla fyrir hendi til að byggja á.
Að fylla garðinn með fjölda af sjald-
gæfum og viðkvæmum plöntum, sem að-
eins kunna að heppnast í góðu árferði, er
fráleitt. Svo hægt sé að útbúa hentug,
og jafnframt snotur og aðlaðandi trjá-
plöntubeð, er nauðsynlegt að kynna sér
nokkuð vaxtarlag, hæð og blómlit þeirra
tegunda, er til greina koma. Að öðrum
kosti er hætt við að niðurröðun tegund-
anna verði ekki sem bezt.
Yfirleitt fer vel á því að láta ákveðna
trjátegund vera ráðandi í garðinum, bæði
í beðum, sem ætluð eru til skjóls, og eins
ef um stakstæðan gróður er að ræða hér
og þar í hornum grasflata. Hér er björkin
yfirleitt ríkjandi tré, og ekki að ástæðu-
lausu, því að hún er öruggari en flestar
aðrar trjátegundir, enda innlendur borg-
ari. I sumum görðum er ilmreynir mest
áberandi. Reyniátunni hættir þó til að
leika hann grátt í sumum landshlutum,
einkum þar sem úrkomu- og umhleyp-
ingasamt er, og er þar miður heppilegt
að nota hann sem aðaltré. Enn má geta
þess, að á síðari árum eru alaskaösp og
sitkagreni víða orðnar aðaltrjátegundir í
görðum. Báðar tegundirnar spretta hratt
(sitkagreni er þó lengi að ná sér af stað),
en hættir til að verða um of fyrirferðar-
miklar með aldri fyrir smágarða. Er því
vafasamt, hvort það eigi rétt á sér að
gróðursetja mikið af þeim, nema þar sem
30
HÚSFREYJAN