Íslenzk tunga - 01.01.1960, Page 162

158
RITFREGNIR
orkuvísindi, en vel hefðu mátt fljóta með kjarnorlcusprengja og kjarnorkustöð.
Sennilega er orðabókarnefnd um að kenna, að nýyrði eins og iðnvœðing og
rajvœðing sjást ekki í safninu, en ótækt er það að mínum dómi, þar sem þetta
er fyrst og fremst safn tækniorða, sem fyrir koma í málinu, en ekki nýyrðasafn
á vegum orðabókarnefndar. Tel ég ekki rétt að fella hér dóm um einstök orð,
beldur greina frá þeim orðum, sem fyrir koma og notuð eru af almenningi.
Eins mun það verk nefndarinnar, að í safnið vantar orðið háhýsi, sem er þó
algengt í mællu máli. í staðinn er sett í safnið nýyrðið dranghús, sem ég bef
hvorki heyrt notað í tali né séð fyrr á prenti. Enda þótt dranghús sé ekki slæmt
orð, er staðreyndin sú, að háhýsi er notað. Áreiðanlega finnst almenningi það
lýsa því betur, hvers konar hús sé hér um að ræða, en nýyrði nefndarinnar, og
þess vegna mun því lengra lífs auðið.
Skemmtilegt getur verið að sjá, hve þróunin er hröð í málinu. Orðið raðhús,
sem nú er vel þekkt orð, hefur ekki komizt í Tækniorðasafnið, enda nýlegt orð.
Hins vegar hefur orðið skriðmót, sem einnig er nýtt í málinu, sloppið inn fyrir
dyrnar. Um þelta verður vissulega enginn sakaður, en það sýnir einungis, hversu
fljót slík sérsöfn eru að verða á eftir tímanum.
Við lauslega athugun hef ég ekki orðið var við prentvillur í Tækniorðasafn-
inu, enda virðist prófarkalestur og annar frágangur í bezta lagi. Utgefandi hefur
þó hent mér á eina villu, sein ég tel sjálfsagt að minnast á. Er hún á 110. bls.,
þar sem stendur orðið vatnsœði, en á að sjálfsögðu að vera vatnsœð, eins og
sést á ensku þýðingunni.
Enda þótt ég hafi talið eðlilegt að rekja hér nokkur þau atriði, sem ég álít
miður fara í Tækniorðasafninu, eru kostirnir vissulega margfalt fleiri. Er ég
sannfærður um, að margir eiga eftir að hafa mikið gagn af þessu safni. Og ekki
dregur það úr notagildi þess, að þýðingar eru á ensku og síðan enskt-íslenzkt
orðasafn ílokin.
Við lestur þessa tækniorðasafns hefur sú spurning leitað á mig, hvort hér hali
ekki í rauninni verið ráðizt í of mikið í fyrstu lotu. Eg ætla, að hyggilegra hefði
verið að taka þrengra tæknisvið og gera því sem bezt skil í sérstöku hefti. Síðan
hefði svo mátt kalla heftin Tœkniorðasajn I, II o. s. frv.
Vissulega er ekki úr tíma að minnast á þetta hér, því að vafalaust kemur að
því að geía úl nýja útgáfu þessa safns. Má þá hafa þetta atriði í huga til nánari
athugunar.
JÓN A0ALSTE1NN JONSSON
Orðabólc Háslcóla Islands,
Reykjavík.