Vera - 01.07.1986, Blaðsíða 30

Um kvöldmatarleitið þann 23. apríl var
108. Alþingi íslendinga slitið. Þetta var
óvenju stutt þing, enda kosningar í nánd og
því mikið álag á allri starfsemi stjórnmála-
flokkanna. Á þessu þingi lagði Kvennalist-
inn fram 5 frumvörp til laga, 12 þingsályktun-
artillögur og 31 fyrirspurn. Kvennalistaþing-
konur voru einnig meðflutningsmenn á 7
frumvörpum og 10 þingsályktunum annarra
þingflokka. Frumvörp Kvennalistans voru:
Frv. um fæðingarorlof, sem var nú lagt fram
í þriðja sinn, og fylgifrumvarp þess um fjár-
mögnun fæðingarorlofs, frv. um fjarnám, frv.
um lágmarkslaun, og frv. um heilbrigðis-
fræðsluráð. Þingsályktunartillögur Kvenna-
listans voru um: mat heimilisstarfa til starfs-
reynslu, bann við hönnun og framleiðslu
hergagna eða hluta þeirra hér á landi, fryst-
ingu kjarnorkuvopna, fræðslu meðal al-
mennings um kynferðismál, þátttöku sjúkra-
samlags í kostnaði vegna getnaðarvarna,
skólasel, fullorðinsfræðslu, endurskoðun
og samræmingu á lögum um smitsjúkdóma,
úrbætur í ferðaþjónustu, aðgerðir til úrbóta
á högum hinna efnaminnstu í þjóðfélaginu,
friðarfræðslu og upplýsingasöfnun um
markaðsaðstæður erlendis.
Tvær af þingsályktunartillögum Kvenna-
listans voru samþykktar á þessu þingi. Önn-
ur þeirra var mat heimilisstarfa til starfs-
reynslu, sem samþykkt var með miklum
breytingum, en hin var þingsályktunartil-
laga um úrbætur í ferðaþjónustu.
Konur í fararbroddi
kjarabaráttunnar
Kvennalistinn hefur alla tíð látið sig kjaramál miklu
skipta enda konur stærsti láglaunahópurinn í landinu.
Svo virðist sem Samtök um Kvennalista séu það póli-
tíska afl á Alþingi sem lætur sig mest varöa kjör hinna
lægstlaunuðu og er skemmst frá kjarasamningunum
að segja, eða frumvarpi því er framfylgir ákvæðum
kjarasamninganna og samþykkt var á Alþingi í febrúar
s.l. en þá var Kvennalistinn, ásamt Bandalagi Jafnaðar-
manna, þau einu sem ekki greiddu atkvæði með þessu
frumvarpi, sem ekkert tillit tekur til þeirra lægst launuðu
í landinu.
Lágmarkslaun
Samkvæmt nýju kjarasamningunum þá hækka
lægstu laun úr 16.930 kr. í 19.236 kr. á mánuði, en til
samanburðar má geta þess, að Hagstofa íslands reikn-
ar með að hver einstaklingur þurfi 30.000 kr. á mánuði
til þess að hafa fyrir nauðsynjum. Af þessu er Ijóst að
stór hluti íslendinga býr við fátækt. Kvennalistakonur
gátu ekki setið við svo búið og lögðu fram frumvarp til
laga um lágmarkslaun, þar sem bannað er með lögum
að greiða lægri grunnlaun fyrir 40 dagvinnustundir á
viku en sem nemur framfærslukostnaði einstaklings
skv. mánðarlegum útreikningi Hagstofu íslands.
Grundvallar forsendur sem gengið er út frá í frumvarp-
inu, eru að það sé siðferðilegur réttur hvers vinnandi
manns að geta framfleytt sér af afrakstri fullrar dag-
vinnu. Einnig kom fram í máli Sigríðar Dúnu, sem mælti
fyrir því í efri deild þann 14. apríl s.l., að markmið frum-
varpsins væri að ,,koma í veg fyrir að fólk beri minna úr
býtum fyrir fulla vinnu en sem nægir til að sjá sér far-
borða“ Sigríður Dúna sagði að frumvarpið væri neyðar-
ráðstöfun þar sem eiginlega væri það hlutverk aðila
vinnumarkaðarins en ekki Alþingis að sjá til þess að full
dagvinnulaun nægðu einstaklingi til framfærslu. ,,Þeg-
ar aðilar vinnumarkaðarins sinna ekki þessu hlutverki
sínu og neyðarástand skapast á mörgum heimilum
landsins getur Alþingi hins vegar ekki setið hjá aðgerð-
arlaust", sagði hún.
Ef tryggja á hag allra er ekki nóg að setja lágmarks-
laun. Aldur, hjúskaparstaöa, barnafjöldi og heilsufar
hafa einnig áhrif á afkomu fólks. Frumvarpinu um lág-
markslaun var því fylgt eftir með tillögu til þingsálykt-
unar um aðgerðir til úrbóta á högum hinna efna-
minnstu í þjóðfélaginu, þar sem stungið er upp á að
settur verði á stofn starfshópur til að fjalla um hækkun
á mæðralaunum, ellilaunum, örorkubótum, barnabót-
um o.fl. atriðum, sem bætt gætu kjör þessara þjóð-
félagshópa.
Örlög láglaunafrumvarpsins urðu þau sömu og
margra stjórnarandstöðuþingmála, það hlaut ekki sam-
þykki Alþingis og var aldrei tekið til seinni umræðu þótt
nefndarálit kæmu fram. Fulltrúar stjórnarflokkanna
lögöu til að frumvarpinu yrði vísað til ríkisstjórnarinnar,
en fulltrúum Alþýðuflokks og Alþýðubandalags fannst
ótímabært og tilgangslítið að afgreiða það úr nefnd,
þrátt fyrir að þeim fannst það efnislega sanngjamt.