Vera - 01.07.1987, Síða 12

Ij:. HSM
telpna-
enning
Nýja-kvennahreyfingin hefur það að markmiði að gera raddir og sjónarmið kvenna
heyranlegar án þess að þær þurfi að breyta sér eða varpa frá sér félagsmótun sinni
og uppeldi. Lengi vel börðust konur fyrir jafnrétti á við karla með því að sýna að þær
gætu allt á við karlana. Þær gengu inni í þjóðfélagið á þeirra forsendum og sýndu
að þær gætu verið alveg eins og þeir. Mörgum konum var þetta óljúft og má segja
að það hafi átt sinn þátt í því að nýja kvennahreyfingin hafi orðið til.
En það er erfitt að breyta heilu samfélagi jafnvel þó
svo það sé ekki eldra en okkar og ekki gerir það
verkið auðveldara að íhaldsamir karlar eru við stjórn-
völinn. Ekki er nóg að breyta lögum og reglum þegar
hefðin, fortíðin og allt sem var er dýrkað fram yfir
framtíðina og það sem er nýtt. Til þess að breytingar
geti orðið á þessu kynskipta samfélagi verður að
verða hugarfarsbreyting í samfélaginu. Ekki bara
meðal kvenna heldur allstaðar og ekki síst meðal
barna. Börnin eru mótuðtil þess að búa í kynskiptu
þjóðfélagi og þess vegna eru stelpur og strákar alin
upp á ólíkan máta. Stelpur læra að rækta meö sér
eiginleika sem hafa verið skilgreindir sem kvenlegir
og strákar rækta með sér eiginleika sem skilgreindir
eru karllegir.
í okkar þjóðfélagi er það það karllega sem gildir og
hefur komið fram að strákar eru meira áberandi en
stelpur í þessu samfélagi alveg á sama hátt og karl-
arnir og þeirra gildismat er meira áberandi en konur.
Komið hefur fram að strákarnir taka meira af tíma
kennaranna og oft hey rist kvartað yfir áhugaleysi fjöl-
miðla á íþróttum stelpna. Fjölmiðlar veita stelpunum
helst athygli þegar þær eru orðnar eldri og þá fyrir
kynþokka og þátttöku í fegurðarsamkeppnum. Það
er betra að vera stákur því þá þarf maður ekki alltaf
að vera sætur og fínn til að fá athygli heldur getur ver-
ið skítugur í fótbolta og samt fengið athygli. Stelpur
og það sem skilgreint er stelpulegt hefur þótt síðra
en það sem er strákalegt. Þetta fundu margir foreldr-
ar fyrr á tímum jafnréttisbaráttunnar og voru því for-
eldrar oft stoltir af stelpunum ef þær sýndu stráka-
lega hegðun. Þær voru hvattar til að vera (fótbolta,
leika sér með bíla og að smíða eins og strákarnir. En
aftur á móti þá gilti ekki það sama um strákana sem
höguðu sér stelpulega. Þeir verða íðulega fyrir að-
kasti, kallaðir mömmudrengir og eiga erfitt með að
aðlagast strákaleikjunum.
Það hefur lítið verið gert með það stelpulega og
jafnvel lítið vitað um hvernig stelpur leika sér. Þegar
betur er að gáð kemur fram að stelpur leika sér á allt
annan hátt en strákar. Samskipti þeirra byggjast ekki
á valdasamskiptum eins og hjá strákunum heldur á
vináttutengslum þar sem hlutverk bestu vinkonunn-
ar er mikilvægt. í leik efla þær með sér samvinnu og
leggja áherslu á jafnrétti. Að visu gengur þetta stund-
um erfiðlega og kostar mikið þref og þras enda stelp-
ur oft kröfuharðar. Þær læra að leysa vandamál sín
og árekstra með orðum en strákar, aftur á móti skera
úr vandamálum sínum oftar en ekki með áflogum og
striðni enda eru þeir að búa sig undir að starfa i sam-
félagi þar sem slíkt er viðurkennt sem lausn á vanda-
málum. Þrátt fyrir að stelpur læra í leikjum sínum að
efla og þroska með sér eiginleika sem allir myndu
telja jákvæða þá nýtast þeir þeim ekki þegar út i sam-
félagið er komið. Þessu þyrfti að breyta. Vera vill
leggja sitt af mörkum og draga fram ýmislegt um
stelpurog leikmenningu þeirra. Hvernig leikastelpur
sér, hvaða áhugamál hafa þær, hvað verður um
þessar áhugasömu stelpur þegar á kynþroskaaldur-
inn er komið? bb
12