Vera - 01.07.1987, Side 39

Oröbragö
borgarstjórans
Á öðrum stað í Veru segir Margrét Pála Ólafsdóttir
fóstra frá nýliðinni kjaradeilu fóstra og borgaryfir-
valda. Hér verður ekki farið nánar út í þá sálma held-
ur aðeins vakin athygli á stóryrðum borgarstjóra og
lítilsvirðingu hans I garð fóstra.
Margrét Pála Ólafsdóttir var sérstakur skotspónn
borgarstjóra í þessari kjaradeilu. Borgarstjóri lýsti
því yfir í fjölmiðlum að hún stjórnaðist af „annarleg-
um hvötum" í kjarabaráttunni og vísaði til þess að
hún væri meira að segja svo róttæk að hún hefði
ekki haldist við í verkalýðsmálaráði Alþýðubanda-
lagsins. Það hefði ekki verið nógu „fjörugt" fyrir
hana. Með þessum orðum var borgarstjóri að safna
sprekum í þann bálköst sem konur sem berjast fyrir
rétti sinum hafa oft verið brenndar á undir því yfir-
skini að þær séu samviskulausar frenjur.
En borgarstjóri sagði fleira. í hádegisfréttum út-
varps þann 1. maí, á alþjóðadegi verkalýðsins, lýsti
hann fóstrum sem ,,öfgastarfsmönnum“ og talaði
um að uppsagnir þeirra væru ekki kjarabarátta held-
ur „bara uppþotsvilji". Það dapurlegasta var þó að
Haraldur Hannesson, formaður Starfsmannafélags
Reykjavíkur, tók í sama streng og borgarstjóri í þess-
um fréttum.
í sjónvarpsfréttum þennan sama dag var borgar-
stjóri í ham og talaði ekki lengur um fóstrur heldur
„þettafólk". „Þettafólkerhætt. Þaðerbúiðaðsýna
það að við það er ekki hægt að tala.“ Og áfram hélt
hann. „Þeir sem leiða þennan hóp núna þeir sýna
það að þeim er gjörsamlega sama um hagsmuni —
ég tala nú ekki um hagsmuni borgarinnar — en
hagsmuni barnanna og foreldranna og nota þessa
aðila bara sem black mail gagnvart borginni." Af
orðum borgarstjóra mátti helst skilja að bylting væri
í aðsigi því hann sagði: „Ég óttast það að það sem
hér sé að gerast sé það að tiltölulega fámennur hóp-
ur fái að ráða þarna ferðinni og sé bara að reyna að
skapa upplausnarástand. Það er engin önnur skýr-
ing.“ Borgarstjóri var samt ekki alveg búinn að gefa
upp vonina og sagði — rétt eins og hann væri að tala
um börn eða skepnur — að hann vonaði „að eitt-
hvað af þeim sem að skynugri eru og vilja ekki
svona framkomu, mæti til vinnu.“
Þurfum við frekari vitna við um það að karlveldið
er til — þetta er borgarstjórinn ,,okkar“ sem svona
talar til kvenna!
Ingibjörg Sólrún Gisladóttir.
BORGARVERND
— getur leitt til stórslysa í náttúruvernd
Á nýsamþykktu Aðalskipulagi Reykjavíkur er
að finna nýtt hugtak á sviði náttúruverndar s.k.
borgarvernd og borgarvernduð svæði. Þetta
hugtak á sér enga stoð í lögum og engin rök eru
færð fyrir því hvers vegna ekki má notast við
það form friðlýsinga sem fyrir er í landinu. Að
manni læðist sá grunur að tilgangurinn sé að-
eins sá að komast fram hjá öryggisventlinum,
þ.e. Náttúruverndarráði, við stjórn þessarra
svæða. Þá verður það sami aðili sem bæði hef-
ur hag af nýtingu svæðanna og á að meta hvort
eigi að nýta þau, t.d. til bygginga eða fram-
kvæmda. Slík tilhögun hefur margoft leitt til
stórslysa í náttúruvernd og siðmenntaðar þjóð-
ir á því sviði reyna að koma í veg fyrir þess hátt-
ar fyrirkomulag.
Friölýsing lands á sér tvö megin markmið. Annars
vegar er land friðlýst vegna þess að þar er náttúran sér-
stæð að einhverju leyti og mikilvægt að hún fái að þró-
ast eftir eigin lögmálum en verði ekki breytt af manna
völdum, hins vegar er land friðlýst til að auðvelda al-
menningi aðgang að náttúrunni. Sum svæði eru friðlýst
með annað hvort þessarra^triða að megin markmiði en
í flestum er reynt að samræma þessi tvö markmið og
reynist oft erfitt.
Samkvæmt íslenskum lögum sér Náttúruverndarráð
um friðlýsingar lands, þ.e. leitast við að semja við eig-
endur lands og rétthafa hlunninda um að á svæðunum
gildi ákveðnar umgengnisreglur, t.d. þær að allt jarð-
rask og mannvirkjagerð sé háð leyfi ráðsins. Þetta ætti
að tryggja að einn eða örfáir einstaklingar geti ekki með
látum eyðilagt eitthvert náttúruverðmæti sem er allri
þjóðinni, eða stórum hluta hennar, dýrmætt. Samning
reglugerðanna um friðlýstu svæðin og stjórn þeirra er
alls staðar gerð í nánu samráði við landeigendur og þá
sem með hefðum hafa skapað sér ein hvern rétt á svæð-
unum, (oftast of nánu, finnst flestum sem til þekkja og
bera hag náttúruverndar og almennings fyrir brjósti).
Friðlýstum svæðum er skipt í fjóra flokka, friðlönd, nátt-
úruvætti, þjóðgarða og fólkvanga.
Á þriggja ára fresti gefur Náttúruverndarráð út s.k.
náttúruminjaskrá. Þarer listi yfir friölýst svæöi og einnig
annar listi, miklu lengri, yfir þau svæði sem Náttúru-
verndarráð vildi gjarnan friðlýsa, en hefur ekki getað af
einhverjum ástæðum. I síðustu náttúruminjaskrá, sem
kom út fyrir rúmlega þremur árum, eru 64 friðlýst svæði