Vera - 01.09.1990, Blaðsíða 24

upp á hæli. Hann sagði að ég hlyti
aö hafa fengið bakteríuna og það
væri óþarfi að setja á mig herkla-
prufu. Ég fór því uppá hæli í
heimsókn og nákvæmlega sex
vikum síðar var ég oröin svo mik-
ið veik að mér var ekki hugaö líf.
Berklarnir alvæg grasseruðu og ég
var sett á hælið líka.
Við Guömundur vorum saman
á Vífilstóðum í þrjú ár og allt okk-
ar líf þar var tilhugalíf. Hann var
niðri á annarri hæð en ég var á efri
hæðinni með mörgum í herhergi
og svo hittumst við og fórum út
að spássera! Það var ósköp sætt
líf. Það voru nokkur hjón þarna
en það kom aldrei til tals að hjón
væru saman í herbergi, ekki þá.
Dóttir mín og ég misstum hvor af
annarri á viðkvæmasta tíma. Hún
var hjá ömmum sínum til skiptis á
meðan við vorum á hælinu. Hún
var „Calmetteruð" þ.e. bólusett
gegn berklum og veiktist því
aldrei.
Lífið á Vífilstöðum var mjög sér-
stakt. Þarna var fólk úr öllum
stéttum þjóðfélagsins, bændur,
sjómenn, listamenn, læknar, lög-
fræðingar, prestar, húsmæður og
síðast en ekki síst mæður. Þetta
var þverskurður af samfélaginu.
Það var unnið mikið menningar-
starf. Þaö voru námsflokkar og
sett upp leikrit. Það var innan-
hússútvarp og stórt og fínt bóka-
safn og við töluðum saman um
það sem við vorum að lesa. Það
var líka gerð mikil og falleg
handavinna. Og það var mikil
rómantík, svona ,,svermerí“.
Fólkið var ástfangið og það fór
saman út að labba og heimsótti
hvert annað inn á stofurnar og
fékk sér kaffisopa og rabbaði sam-
an. Þetta var fallegt allt saman en
á bakvið beiö dauðinn. Það voru
engin lyf til, en við áttum vonina
og trúðum á batann. Þess vegna
var um að gera að reyna að lifa
eins Ijúfu lífi og mögulegt var.
Njóta þess sem notiö varð þarna.
Það var ekki til neitt sem heitir
óregla eða ólifnaður, það var ekki
til, en það var mikið ástalíf og það
var afskaplega fallegt líf. Og á
sumrin fengum við að reisa okkur
tjöld í hrauninu. Það var yndis-
legt, fallegt og skjólgott. Það var
alltaf biðröð af sjúklingum alls
staðar af á landinu svo hraustustu
sjúklingarnir voru settir út í tjöld
á sumrin og nýir sjúklingar fengu
plássiö inni á meöan. Okkur
hjónunum var útvegað tjald, með
trébotni og tveimur legurúmum í
svo við gætum tekið fyrirskipað-
an legutíma tvisvar á dag. Við
héldum til í tjaldinu milli máltíða
eftir að við komumst á fætur og
þetta var eins og lítið heimili. Viö
löguðum kaffi og fórum stundum
með nesti með okkur af hælinu
svo heimsóttum við hvert annað í
tjöldunum, þetta var annað líf.
Þetta var bara önnur veröld. Það
voru ekki mikil samskipti við hið
raunverulega líf. Þetta var ein-
angrun en þetta var samt gott líf
miðað við aðstæður.
Við fengum bæjarleyfi öðru
hvoru og það fengu allir. Það fór
þó eftir því hversu smitandi við
vorum. Okkur var kennt að um-
gangast fólk. Við máttum t.d.
aldrei koma nær nokkurri mann-
eskju en í armslengd og við áttum
alltaf að hafa vasaklút fyrir vitum
ef við hóstuðum, aldrei hósta út í
loftið, hvort sem við vorum smit-
andi eða ekki. Þetta var regla sem
gilti fyrir alla: Armslengd og vasa-
klútur. Það var líka önnur regla
sem gilti fyrir okkur öll, ef við
borðuðum annars staðar þá átti
að sjóða allt dótið okkar. Við
Guömundur máttum aldrei hand-
leika barnið okkar, við máttum
ekki halda á henni í fanginu. Það
var erfitt.
Eg fór noröur á Akureyri í höggn-
ingu. Ég var orðin svo þreytt á
þessu, sárið vildi ekki gróa og
mér fannst ég verða máttlausari
og máttlausari með hverjum degi.
Læknarnir vildu að ég biði en það
vildi ég ekki. Ég sagðist ekki ætla
í höggningu til að deyja, ég ætlaði
í höggningu til að lifa. Ég ætlaði
að fara í bæinn og eiga börn. Ég
ætlaði að fara heim. Guðmundur
fékk að fara með mér norður, við
vorum ekki aðskilin þá. En auð-
vitað fórum við á eigin kostnað.
Við vorum algjörlega háð því að
ættingjar okkar gætu látið okkur
ýmislegt í té, föt, peninga og ann-
að. Foreldrar mínir borguðu far-
gjaldiö norður og pössuðu barnið
okkar. Ég fór í tvær aðgeröir og
það voru bara tekin sex rif úr mér
og hálft herðablað. Eg veiktist
mikið og mér var ekki hugað líf.
En ég lifði. Þegar ég hresstist var
ég flutt á Kristnes jiar sem Guð-
mundur var. En á meðan á þessu
stóð gréri Guðmundur sára sinna
og Jíegar við komum suður aftur
um voriö, var hann heill heilsu.
Viö œtluöum aö
muna aö viö feng-
um lífiö og vera
þakklát fyrir þaö,
því aö þaö er ekket
sjálfsagt þegar
maður veikist aö fá
lífið aftur og því vor-
um viö svo þakklát
fyrir þaö og minnt-
um hvort annað oft
á þaö.
Ég var hins vegar eins og aumingi,
öll vafin og með litla fótaferð.
Helgi læknir vildi senda Guð-
mund á Reykjalund, sem var þá
ný tekinn til starfa. Ég var of veik
til að fara en vildi ekki láta skilja
okkur að. Ég talaði við lækninn en
hann sagði að það væri ekki tíma-
bært að ég færi. Ég sagði við hann
að ef Guðmundur færi þá færi ég
líka. Á Reykjalundi giltu Jíær regl-
ur að fólk varð að vinna þrjá tíma
á dag og ég var ekki komin á nema
Jiriggja tíma fótaferð. Það var tal-
að við yfirlækninn á Reykjalundi
og hann sagði að við skyldum sjá
til hvað ég gæti gert. Við fórum 1.
maí og það var eins og himnaríki
að vera saman í eigin herbergi eft-
ir öll þessi ár. Við vorum þarna í
tæpt ár. Guömundur fór strax að
vinna og ég var alltaf að leita að
einhverju nógu auðveldu sem ég
gæti setið við. Ég bjó til leikföng
úr tuskum. Það gat ég gert í rúm-
inu. Ég var voða þreytt.
Það breytti lífi okkar mikið að
verða berklaveik. Við vorum
alveg tekin úr umferð í fjögur ár.
Viö lifðum öðru lífi á Vífilstööum
og Reykjalundi og vorum alltaf aö
bíða eftir því að komast út. Við
vissum hvað var fyrir utan, við
vorum búin að lifa venjulegu lífi
og við vissum að við yröum að
aðlagast á ný. Við yrðum að laga
lífið að okkur þegar við kæmum
út aftur, því að við gerðum okkur
ljóst að við gætum ekki tekist á
við hlutina af sömu hörku og við
gátum meðan við vorum hraust
því að við urðum viss tegund af
öryrkjum eftir J^etta. Maður getur
unnið, en ekki hvað sem er. Og
við horfðum alltaf út, eins og í
gegnum gler, gler sem var á milli
okkar og lífsins sem við þráðum
að komast aftur í. Það var aldrei
talað um það sem tæki við. Viö
vissum að við ætluðum út, en við
ræddum aldrei um hvað við ætl-
uðum að gera J^egar við kæmum
út, aldrei. Við vorum þarna, lifð-
um þessu lífi eins vel og viö gát-
um og nutum þess sem notið
varö, en það var alltaf í bakþank-
anum að við vorum á leiðinni f
gegnum glerið. Það var eitt sem
viö Guðmundur töluðum oft um:
Þegar við útskrifumst Jiá ætlum
við að muna að vera þakklát fyrir
lífið, Jjví að Jtaö er ekkert gefið að
eiga það. Við hétum Jwí, ef við
lifðum og kæmumst út, að gleyma
aldrei öllu unga fólkinu sem dó.
Þegar við útskrifuðumst voru
24