Ljósmæðrablaðið - 15.12.2003, Blaðsíða 18

Tafla l.Tvíburafæðingar á íslandi 1991-2000
1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000
Landspítali 56 63 53 65 68 55 69 66 68 69
Aðrir staðir 13 11 14 19 17 18 20 15 19 11
Samtals 69 74 67 84 85 73 89 81 87 80
fæddust 117 tvíburar, eða einir tvíburar af
hverjum 110 fæðingum (Gunnlaugur
Snædal, Gunnar Biering, Helgi Sigvaldason
ogJónas Ragnarsson, 1983).
Á árunum 1971-1980 fæddust 387 tvíburar
á Islandi, þ.e. einir tvíburar af hverjum 113
fæðingum, eða um 38 fæðingar á ári. Fjöldi
tvíburabarna sem fædd eru eftir
glasafrjóvgun á íæknifrjóvgunardeild LSH
á árunum 1997-2001 er frá 23 til 33 á ári
(alls 136 pör) og á árinu 2001 fæddist 41
tvíburapar eftir náttúrulegan getnað (Reynir
Tómas Geirsson, Guðrún Garðarsdóttir,
Gestur Pálsson, Ragnheiður I. Bjarnadóttir
og Alexander Smárason, 2002).
Tíðni tvíburafæðinga á íslandi hefúr síðan
haldið áfram að aukast á árunum 1991-
2000. Árið 1991 eru 69 tvíburafæðingar á
landinu en árið 1997 eru þær flestar eða 89
tafla 1.
Flestir tvíburar fæðast á Landspítala -
háskólasjúkrahúsi en alls fæddust 632
Tafla 2. Lýðfrœðilegar upplýsingar um
tviburamœðurnar árin 1991-2000 (n=617)
Aldur (ár) % Fjöldi 17-46
Meðaltal (ár) 30,2
Hjúskaparstaða
Gift 53%o(327)
Sambúð 38,7%o(239)
Einhleyp/fráskilin 7,6%o(47)
Vantar upplýsingar 0,6%>(4 )
Starf
Verslunar- og skrifstofustörf 29,3%>(181)
Sem krefst háskólamenntunar 20,7%o(128)
Heimavinnandi 16,5%o(102)
Verkamannastörf 14,1 %o(87)
lðnaðarstörf 10,7%o(66)
Nemar 7,5%o(46)
Vantar upplýsingar 1,1 %(7)
Reykingar
Reyktu 24,3%o(l 50)
Reyktu ekki 73,l%o(451)
Vantar upplýsingar 2,6%o(9)
Ljósmæðrablaðið
Desember 2003
tvíburar þar á þessu tímabili, sem er 80,1 % af
heildartvíburafæðingum á íslandi. Á landinu
öllu fæddust alls 789 tvíburar.
Aðferðafræði
Grundvöllur rannsóknarverkefnisins er
gæðahugmynd um þjónusturýni sem hefur
verið lýst sem skipulagðri, gagnrýninni
greiningu á gæðum umönnunar með það að
markmiði að bæta þá umönnun sem
skjólstæðingumerveitt(Maresh, 1994; Gillies,
1997). Til að svara rannsóknarspurningum um
heilsufarsútkomu úr tvíburameðgöngum og
fæðingum með tilliti til heilsufars mæðra og
barna var valið að skoða mæðraskrár og
sjúkraskrár nýfæddu tvíburanna. Þróaður var
skráningarlisti af rannsakanda og
leiðbeinendum, byggður á fræðilegum
heimildum, sem notaður var við söfnun gagna
úr mæðra- og sjúkraskrám á Landspítala -
háskólasjúkrahúsi árin 1991-2000. Aðferðir
sem notaðar voru við úrvinnslu gagna eru
lýsandi tölfræði, og notuð voru tölfræðiprófin
kí-kvaðratspróf og Pearsons :r.
Rannsóknarsniðið var afturskyggnt og miðast
við útkomumælingar og aðferð rannsóknarinnar
er megindleg. Útkomurannsóknir byggjast á
því að meta árangur af heilbrigðisþjónustu og
meta gæði hennar. SPSS-tölfræðiforrit var
notað við tölfræðiúrvinnslu gagna og reiknuð
var marktækni p < 0,05.
Rannsóknaráætlun var lögð fyrir og leyfi fengið
frá Siðanefnd Landspítala-háskólasjúkrahúss.
Rannsóknin var tilkynnt til Persónuverndar og
engar athugasemdir voru gerðar. Einnig voru
leyfi fengin frá forstöðulækni og yfirljósmóður
Kvennadeildar LSH og yfirlækni Vökudeildar
Barnaspítalans Hringsins. Algjörrar
nafnleyndar var gætt.
Úrtak
I úrtaki rannsóknarinnar voru allar konur sem
gengu með og fæddu tvíbura á Landspítala -
háskólasjúkrahúsi á tíu ára tímabili, frá 1991
til 2000, 632 konur alls og tvíburabörn þeirra
(n = 1264) sem fæddust á fýrrgreindu tímabili.