Freyr - 01.07.1937, Síða 13
F R E Y R
107
ræktarráðunautur.1) Að áveitu og jarð-
yrkju hafa unnið Valtýr Stefánsson,
Steinarr Stefánsson, Pálmi Einarsson og
Ásgeir L. Jónsson. Að verkfæraútvegun
Árni G. Eylands verkfæraráðunautur. í
öllum þessum greinum hafa orðið stór-
kostlegar framfarir á síðustu 10 árum
eða svo. Skylt er að geta þess og
þakka, að hér á Alþingi og ríkisstjórn
mjög mikinn þátt. Jarðræktarlögin hafa,
síðan þau voru sett 1923, unniö íslenzk-
um landbúnaði stórkostlegt gagn. Þá má
nefna lögin um eftirlits- og fóðurbirgða-
félög frá 1919, er gert hafa mibið gagn.
Lögin um Ræktunarsjóð íslands og síð-
ar Búnaðarbankann, lög um byggingar-
og landnámssjóð, verkfærakaupasjóð,
búfjárræktarlögin frá 1931 o. fl. Bún-
aðarfélag íslands hefir beiniínis átt
frumkvæði að sumum þessara iaga og
unnið meira og minna að undirbúmngi
annara.
Þegar félagið hófst var að vísu tals-
vert áleiðis komið með stofnun búnaðar-
félaga í sveitum landsins. Mikið vantaði
þó á, að fullkomin skipun væri á komin
um samtök bændanna víða um landið.
En á þessu varð mikil breyting á þessu
tímabili, er samtök komust á milli bún-
aðarfélaga í ýmsum sýslum og landshlut-
um.
Búnaðarsamböndin, sem eru undir-
deildir B. í., voru í fyrstu aðeins 4, þ. e.
fjórðungssambönd, en hafa nú í sumum
fjórðungunum skifst í smærri sambönd,
svo nú eru þau tíu að tölu. Hefir hvert
þessara sambanda sína stjórn fyrir sig
og reikningshald. Starfa þau að sínum
áhugamálum hvert á sínu svæði undir
yfirstjórn B. í.
1) Hér hefir láðst að geta Þóris Guðmunds-
sonar, sbr. tölubl. 6. — Ritstj.
Búnaðarþing hefir gert ráð fyrir að
hvert þessara sambanda hafi fastan
starfsmann, og þau stærri fleiri en einn,
með góðri búnaðarmenntun, er komi
heim til hvers einasta bónda til mælinga
jarðabóta, og sérstakra leiðbeininga ef
þess er óskað. Starfsmenn þessir séu
ráðnir í samráði við Búnaðarfélag Is-
lands og er ætlast til að þeir standi í
sambandi við ráðunauta félagsins.
Þó þetta fyrirkomulag sé ekki nema
að litlu leyti komið í framkvæmd ennþá,
verður maður að vona að úr rætist bráð-
lega, þannig að einhver hluti af okkar
uppvaxandi menntamönnum finni hjá
sér hvöt til þess, að sinna málefnum
landbúnaðarins og búa sig undir þessi
störf.
Búnaðarfélag íslands var frá upphafi
skipulagt þannig, að aðalstjórn þess var
hjá Búnaðarþinginu, er kom saman ann-
aðhvort ár, er reglulegt Alþingi var háð,
Á þvi áttu sæti fulltrúar úr öllum lands-
hlutum, en meðan búnaðarfélögin voru
dreifð, og engin í mörgum sveitum, varð
ekki unnt að fela þeim beinlínis að kjósa
búnaðarþingsfulltrúa. Þeir voru í fyrstu
kosnir af amtsráðum, en síðar af sýslu-
nefndum í hverju amti. Var þetta vand-
ræðaráðstöfun, en varð svo að vera,
þangað til fullkomin skipun komst á
búnaðarsamtökin út um sveitir landsins.
Hefir tekið nokkurn tíma að koma þessu
í horf, en takmarkinu var að fullu náð
1931, er sú breyting var gerð á lögum
Búnaðarfélags íslands, að búnaðarsam-
böndin kjósi alla fulltrúana, misjafnlega
marga eftir stærð sambandanna. Búnað-
arþingið hefir æðsta vald um öll efni
Búnaðarfélagsins. En áhrif þess og gildi
fyrir hag bænda og atvinnumál þeirra öll,
hefir á síðustu áratugum farið stórlega
vaxandi. Með því að gera Búnaðarfélagið