Dagblaðið Vísir - DV - 17.05.2004, Síða 8

8 MÁNUDAGUR 17.MAÍ2004
Fréttir 0V
íslensk stjórnvöld kærð til Eftirlitsstofnunar EFTA fyrir starfsmannaþvætti. Flugmenn eru sagðir fara
bakdyramegin í gegnum ísland inn á Evrópska efnahagssvæðið. Áhafnaleigur í skattaparadísum. Flug-
freyjur Atlanta með smánarlaun.
Félag íslenskra atvinnuflug-
manna hefur ákveðið að kæra ís-
lensk stjórnvöld til Eftirlitsstofnunar
EFTA vegna meints brots á EES-
samningunum. Flugmenn telja ein-
sýnt að með fullgildingu Flugmála-
stjórnar á réttindum erlendra flug-
manna til starfa áíslenskum flugvél-
um sé verið að raska samkeppnis-
stöðu íslenskra flugrekenda og í því
felist brot á EES-samningnum. Vís-
að er tU áhafna-
leiga sem flug-
félög á borð við
Atlanta hafa
nýtt sér til að
manna flugvél-
ar skráðar á ís-
landi. Leigulið-
um háloftanna
hefur ljölgað
mjög og er bæði
um að ræða ís-
lenska flug-
menn, sem
ráðnir hafa ver-
ið í gegnum
starfsmanna-
leigur á lakari
kjörum en ís-
lenskir kjara-
samningar gera
ráð fýrir, og erlenda flugmenn sem
eru í miklum meirihluta enda mun
ódýrara vinnuafl. Munurinn þar get-
ur verið aUt að því að þeir fái einung-
is einn fimmta af launum íslensku
leiguliðanna.
„Hér er verið að koma flugmönn-
um bakdyramegin inn á Evrópska
efnahagssvæðið. Stjórnvöldum er
mjög laus höndin hvað varðar uppá-
skriftir fyrir flugmenn sem koma á
vegum áhafnaleiga," segir Halldór Þ.
Sigurðsson, formaður Félags ís-
lenskra atvinnuflugmanna, um upp-
áskriftir Flugmálastjórnar sem
áhafnaleigur hafa fengið vegna er-
lendra flugmanna sem fengnir hafa
verið tU starfa á flugvélar íslenskra
flugfélaga. Flestir leiguliðanna sem
skráðir eru á íslandi starfa á flugvél-
um Atlanta sem gerðar eru út um
allan heim. íslandsflug hefur einnig
Þorgeir Pálsson
Flugmálastjóri fer með
eftirlit með flugrekstr-
araðilum. Honum er
legiðá hálsi fyrirað
skrifa upp á fyrir er-
ienda flugmenn og
opna þeim þannig leið
inn á Evrópska efna-
hagssvæðið.
Atlanta Félagið er að miklu ieyti rekið með starfsliði sem fengið er i gegnum áhafnaieigur sem skráðar eru i erlendum skattaparadísum.
nýtt sér áhafnaleigur en það er í litl-
um mæU enda félagið ekki stórt. ís-
landsflugsmenn hafa ekki fengið
leiguliða utan Evrópska efnahags-
svæðisins heldur hafa þeir ráðið tíl
sín belgíska flugmenn á þessum
kjörum. Eigendatengsl eru á mUli fé-
laganna tveggja enda Magnús Þor-.
steinsson ráðandi aðUi þar.
Hagræðing og óöryggi
Flugmenn Atlanta eru alls um
400 þegar mest er en fjöldi þeirra er
mismunandi eftir verkefnastöðu.
Gríðarleg hagræðing fylgir því hjá
félaginu að geta fyrirvaralaust tekið
fóUc út af launaskrá þegar þannig
árar í rekstrinum. En jafnframt fylgir
því óöryggi fýrir starfsmenn sem vita
aðeins með örstuttum fýrirvara
hvenær þeir verða atvinnulausir.
HeimUdir DV herma að innan við 40
flugmanna Atlanta séu í stéttarfélög-
um, þar af er yfirgnæfandi meiri-
hluti þeirra í Frjálsa flugmannafé-
laginu sem starfrækt er innan
Atlanta. DV leitaði eftir upplýsing-
um um þessa skiptingu frá félaginu
og skiptingu á miUi launamanna og
verktaka eða leiguliða. Talsmaður
Atlanta lofaði að þau svör myndu
berast en það brást. Aðrir úr flugá-
höfnum félagsins eru yfirleitt flestir
utan stéttarfélaga.
Flestir flugmenn Atlanta eru
ráðnir af áhafnaleigum og njóta þar
með ekki hefðbundinna kjara svo
sem veikindaréttar og lífeyriskjara
„Hér er verið að koma fiugmönnum bakdyra-
megin inn á Evrópska efnahagssvæðið. Stjórn■
völdum er mjög laus höndin hvað varðar upp-
áskriftir fyrir fiugmenn sem koma á veg-
um áhafnaleiga“
sem íslenskir launþegar njóta. Flug-
menn Atlanta eru með eigið stéttar-
félag, Frjálsa flugmannafélagið, sem
samið hefur við félagið um kaup og
kjör. En fæstir flugmanna félagsins
eru í félaginu, heldur eru á breytUeg-
um kjörum sem ákveðin eru í samn-
ingum félagsins við áhafnaleigur.
Allt þar tíl nýlega samdi Atlanta við
áhafnaleiguna Ace sem skráð
var með heimflisfang á eyjunni
Niue sem tUheyrir Nýja-Sjálandi.
Eyjan er þekkt aflandsstöð eða með
öðrum orðum skattaparadís.
Orðrómur er um að Atlanta hafl
sjálft rekið þetta fyrirtæki sem í raun
hafi verið póstkassi og netfang en
það fékkst ekki staðfest frá félaginu
Á þriðja tug íslenskra flugmanna og flugfreyja sögð hafa hætt störfum
Silfurvíkingar og leiguliðar hjá Atlanta
Á þriðja tug íslenskra flugmanna og flugfreyja sem starfað hafa
á leigtfliðakjörum hafa á undanfömum mánuðum hætt störfum
hjá flugfélaginu Atlanta, samkvæmt því sem fyrrverandi flugmað-
ur félagsins segir. Gríðarleg ólga hefur að undanförnu verið meðal
þeirra sem starfa við pílagrímaflug félagsins og víðar. Heimildir DV
herma að einungis í undantekningartilfellum fái starfsfólk að
ganga í stéttarfélög og þeir sem maldi í móinn séu einfaldlega
reknir. Heimildarmað-
ur DV sem starfað hef-
ur hjá flugfélaginu seg-
ir að stjómendur félags-
ins gangi langt í því að ná
fram sparnaði. Til dæmis hafi
íslenskar flugfreyjur sem vildu fara
heim í hefðbundnum tíu daga fríum
orðið að borga farmiðana til og frá íslandi
sjálfar. Því séu dæmi um að fólk fari heim til ís
lands en snúi ekki aftur til starfa. Flugmaðurinn segir að fé-
lagið hafi gengið svo langt gagnvart flugmönnum félagsins að láta
þá sjálfa greiða námskeiðsgjald vegna þjáifunar þeirra á vegum fé-
lagsins. „Þar hefur félagið ávinning af því að spara útgjöldin en
græðir líka þar sem Flugskóli fslands sem annast þjálfunina er að
hluta í eigu Atlanta," segir hann.
Flugmenn hjá Atlanta em sumir hverjir í félagi sem heitir
Frjálsa flugmannafélagið. Aðild að félaginu íylgja betri kjör en
gengur og gerist en þar inni fái einungis útvaldir.
,Á meðal okkar leiguliðanna kallast þeir silfurvíkingarnir. Þetta
er lokaður klúbbur þangað sem nýir félagar fá aðeins að koma inn
ftir undarlegum leiðum," segir fyrrverandi flugmaður Atlanta
sem ekki viil láta
nafns síns getið af ótta við hefndaraðgerðir. Hann segir að laun sín
hafi numið 170 bandaríkjadoflurum á dag eða sem nemur rúmum
12 þúsund krónum. Hann segist þekkja dæmi um að indverskur
flugmaður hafi haft um 30 dollara á dag í laun eða um 2.200 krón-
ur á dag. „Þetta er ekkert annað en hvítt þrælahald."
„Fengum stundum að vita með klukkutíma fyrirvara hvert við
ættum að fara og hvenær," segir flugmaðurinn.
Hann segir aðbúnað starfsfólks í pílagrímaflugi vera slæman.
„Það er aigengt að tveir séu látnir sofa saman í tíu fermetra her-
bergi. Þá em dæmi um að sex séu látnir vera í smáhýsi. Fólk fær því
ekki nauðsynlega hvíld. Ég er feginn að vera kominn úr einkenn-
isbúningi Atlanta," segir hann.
Merki Atlanta Flugmaðurinn segist vera feginn þviað vera bú-
inn að taka niður merkið.