Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1886, Side 68

á þaS á hœttu a<S þurfa aS betla í ellinni. Beimakinginn borgar
matinn en sá, hyggni jetur hann“.
„pið eruð komnir hjer saman til að bjóða í alskonar yörur
og glingur. pið segið að þetta sje alt gott og gagnlegt, en ef
)ið gætið ekki að ykkur, þá getur ykkur orðið hált á þyí. T)ið
)ykist gera góð kaup ef þið fáið þessar yörur ódýrara en þær
íosta vanalega, en ef þið þurflð þeirra ekki nauðsynlega, þá gefið
,)ið ofmikið fyrir þær hvað ódýrar sem þær verða. Slunið eptir
)ví sem Kíkarð gamli segir: „Ef þú kaupir þaS, sem þú þarft
elcki aS halda á, þá liSur ekki á löngu áSur en þú þarft aS fara
aS sclja þaS sem þú mátt ekki missa". Margir hafa farið á
sveitina af því þeir hafa komist að ofgóðum kaupum. Hugsaðu
þig altaf um áður en þú gerir góð kaup, því „þaS er ekki alt
gutl sem glóir“. |)ú getur tafist svo mikið við kaupin frá störfum
þínum að þú hafir miklu, miklu meiri óhag af þeim en hag. ,.ÞaS
er mesta flónska aS borga iSrun dýrum domum“ og þó gera menn
sig seka í þessari vitleysu á öllum uppboðum, af því menn hafa
ekki almanakið og borgunardaginn í huga. „tíreindur maSur
lærir af óförum annara, en heimskinginn getur varla forSast auSan
brunn þó hann hnfi dottiS ofaníhann“. Jeg þekki fólk sem sveltir
sig og tekur brauðið frá munninum á börnum sinum til að geta
fengið sjer fallegan hálsklút. þú verður að sníða þjer stakk
eptir vexti. „Sitki og slcarlnt, flauel og atlask eru langt frá því
aS vera nauSsynjavörur". Jóað er bara augnagaman, þessvegna
sækjast menn eptir því. Af þessu leiðir að þarfir þær sem mað-
urinn hefur sjálfnr búið sjer til, eru miklu fleiri en þær sem hon-
um voru eðlilegar. Auðmenn verða stundum bláfátækir og
neyðast til að taka til láns hjá þeim, sem þeir vildu hvorki
heyra nje sjá áður, en sem hafa aukið efni sín með iðni og
sparneytni. Af þessu sjest það ljóslega „aö bóndi sem stendur
rjettum fótum er betri en herramaður á hnjánum. Margir sem
hafa kvartað og kveinað manna mest hafa erft stórfje, tn svo hafa
þeir gleymt hvernig þeir komust aS fjenu og hugsaS meS sjer:
„Et nú og drekk sála mín“, nú verSur aldrei leiðinlegt framar
en Ríkarð gamli segir: ,,Ef maður tekur mjel úr kvartilinu, hvað
eptir annað og bœtir engu við, þá líður tkki á löngu áður en hann
kemur niðr á botn, og þegar sprænan er þornuð upp, þá kemst
maður fyrst að raun um það hve mikils virði vatnið tr. j)að
hefðu þeir getað fengið vitneskju um hefðu þeir spurt hann ráða.
„Ef þið viljið komast að raun um live mikils virði peningar eru
þá skuluð þið taka ykkur til og fá peninga að láni. Lán draga
slceman dilk á eptir sjer“ segir Kíkarð gamli. það er heldur ekki
tekið út með sældinni að fá peninga úr láni hjá sumum. Ríkarð
gamli ræður heilt þar sem hann kemst svo að orði: „ÞaS er
hoettuleg heimska að scekjast eptir glysi og glingri. Líttu í budduna
þina áður en þú fullnagir þeirri gimd. Hjegómagirndin heimtar
með eins mikilli frekju og fátœktin og hún er næstum því enn
ósvífnari. Ef þú htfur keypt einhvem stássgrip, þá ertu ekki í
rónni fyr en þu ert búinn að komast yfir tíu aðra eins, svo að það
geti borið almcnnilega á þeim fyrsta,“ því það er eins Og Ríkarð
(64)