Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1887, Qupperneq 29

LINCOLN OG GRANT.
Eptir SigurS Iljörleifsson.
.©.tórveldi þaB hií) mikla, er vjer nefnum Bandafylkin
R3 ef>a Bandaríkin, er, eins og kunnugt er, libugra 100
ára gamalt sem sjerstætt ríki. Arife 1775 sögfeu þau skilife
vife England, og af því reis svo hinn rammasti ófrifeur,
eins og afe líkindum ræfeur. þafe var fyrst eptir langvinnar
þrautir og miklar bldfesiíthellingar, afe Englendingar neyddust
til afe láta undan og leyfa Bandafylkjunum afe sigla sinn
eiginn sjó. þetta gjörfeist, er frifeurinn var saminn í Ver-
sölum 1783.
Bandafylkin hafa myndazt af mörgum smáríkjum. Öll
þessi ríki hafa einn forseta og eitt þing. Forsetinn er kos-
inn til 4 ára; honum er á hendur falife hife æfesta fram-
kvæmdavvald. þingife myndazt af tveim deildum, öldunga-
deildinni og fulltrúadeildinni. I öldungadeildinni sitja 2
fulltrúar úr ríki hverju; kosningar til fulltrúadeildarinnar
fara fram á tveggja ára fresti og ræfeur mannfjöldi, hve
margir verfea fulltrúar úr hverju ríki. þessi stjórn hefur
á hendi umsjón allra afealmála ríkisins; hún segir útlend-
um þjúfeurn strífe á hendur og semur frife vife þær o. s. frv.;
ennfremur hefur hún æfestu umsýslu um öll peningamái
og verzlunarmál, vegagjörfeir, lögreglumál og póstmál. I
hverju smáríki er einn landshöffeingi og eitt þing. Sú
stjúrn annast sjerstök málefni þess ríkis, t. d. skúlamál,
sifegæfei borgaranna o. s. frv.
Afealmunurinn á skofeun lýfeveldismanna og þjúfeveldis-
manna í Bandafylkjunum er sá, afe lýfeveldismennirnir vilja
fá hverju einstöku ríki sem mest völd í hendur, en þjúfe-
veldismennirnir vilja, afe afealstjórnin ráfei sem mestu. Ibúar
sufeurríkjanna hafa yfir höfufe verife lýfeveldismenn, en íbúar
norfeurríkjanna þjúfeveldismenn. En þafe er margt annafe,
sem þeim bar á milli. Sufeurríkin vildu t. d. hafa full-
komife verzlunarfrelsi, til þess afe þeim veitti hægra afe selja
bafemull sína og fá vörur norfeurálfumanna í stafeinn. Norfe-
urríkin vildn leggja toll á innfluttar vörur, til þess aö
vernda ifenafe sinn, akuryrkju o. s. frv.
(es)