Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1899, Blaðsíða 37
mögulegt er, að alt geti lifað og náð fnllum þroska, og
þá hlýtur sá einstaklingur lielzt að lifa, sem sterkastur er
og bezt lagaðnr fyrir þá náttúru, sem hann lit'ir i, og eftir
eðli framsóknarinnar hlýtnr lifið þannig að stiga smám-
saman frá lægra stigi til hins hærra, enda þótt breytingar
þessar séu oft svo hægfara, að þeirra veiði ekki vart fyr
en eftir þúsundir ára. Fyrir utan margt annað má og henda á
kjöitímgunina eða að liin hærri dýr velja sér maka þann,
er þeim er liugðnæmaetnr, en útilykja aðra, er þeim geðj-
ast ekki að.
Framsóknarkenning Darwins (evolutionin) fekk þegar
marga áhangendur meðal hinna beztu visindamanna aldar-
innar, enda hafði hún svo að segja »legið í loftinu«; en á
hinn hóginn iekk hún lika marga mótstöðumenn. Því verð-
ur ekki neitað, að ekki liefir enn tekist að sanna allar um-
myndanir plöntnlifs og dýra ú jórðnnni eftir henni og að
ýmsir fylgismenn Darwins fóru stundum lengra í ályktun-
nm sínum en réttuiætt var; en þess ber lika að gæta, að
athuganir jiessar ná yfir svo undralitið timahil af sögu
jaiðarinnar. Kn þrátt fyrir það liefir þessi kenning rutt
vísindunum svu nýjar hrautir, að engar öfgar munu vera
að telja Darwin einn hinna mestu visindatnanna heimsins,
enda hefir hann verið settur á hekk með Kepler, er fann
himinlögin, og Newton. er fann þyngdarlögin.
Darwin liefir ekki samið neitt heimspekilegt fræði-
keifi yfir hin andlegu lög, er bygt sé á framsóknarkenn-
ingunni, og það er ekki hans sök, þótt visindamenn Djóð-
verja hafi leyft sér það Eftir þvi sem árin færðnst yfir
hann varð hann æ varkárari i dúmum sinum nm andlegefni.
Hann treysti sér ekki til að leggja |iar á nokkurn dóm.
1 hversdagslifi sinu var Darwin kyrlátnr og laus við
alla sundurgerö i klæðaburði. Hann fór snemma á fætur
á morgnana. Gekk fyrst út sér til hressingar, boröaði svo
morgunverð kl. 8*.'.r. vann siðan við ritstörf sin til 9'/2,
svo inn til konu sinnar að taka á móti póstinum og las þá
nm leið dálitinn kafla í einliverri skáldsögu; kl. lO'/n fór
hann til vinnn aftur og sat við til hádegis. Eftir það fór
(29)