Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1899, Page 42

var flestmn fremri i þvi að rita og tala svo ijóst og einfalt,
að ólærðir menn gætn skilið. Ennfremur átti liann að liafa
á liendi jarðíræðismælingar. Hann var meðlimur i skóia-
stjórninni i Lundúnum og gekk þar manna bezt fram í því
að innleidd væri sú regla, að biflian væii lesin í skólunum,
þar sem liún væri sú bók, sem vekti, mentaði og blési inn
siðferðistilfinningu framar öllum öðrum bókum. Hann var
skipaður ifiskinefnd 1864—(5(i, og laxveiðanefnd 1881 —1881,
fekk heiðursmerki viðsvegar að, þannig var liann kjörinn
rektor háskólans i Aberdeen, sem var að eins heiðurstitill,
og gjörður að heiðursdoktor við 8 háskóla, 4 á Bretlands-
eyjum og 4 i öðrum löndum.
Þegar Ilarwin hafði gefið út rit sitt »Utn uppruna teg-
undanna« félst Hnxley þegar á það og verður upp frá þvi
sá, sem mest. breiðir út framsóknarkenninguna. Darwinmet-
ur Huxley lika svo mikils, að þegar Huxley hefir skýrt
honum frá, að hann sainþykki skoðanir hans, segir Darwin:
»N'ú get jeg sungið mitt: Nunc diviittits. (Láttu nú þjón
þinn i friði fara).
Starf visindamannsins Huxley var t.venns konar. Onnur
hliðin var, að breiða út vísindaleg et'ni meðal almennings
svo Ijóst og einfalt, að allir hefðu not af, og er þar jafn-
ingi Tyndals, eða þar kemst enn enginn til jafns við hann.
Hins vegar er hann djúpsær spekingur og rannsakari. Fyr-
ir honum verður alt lif á jörðunni ein samenhangandi
keðja. Allt lifið verður eitt. Það er sem stórvaxið trc.
Hver mynd þess, er vér sjáum, er að eins ein grein eða
kvistur á þessum mikla stofni, en rætur hans eru dýpst
niðri, löngu áður en sögur hófust. Alt er vaxið upp af
hinni sömu rót, er vér sjáum, og eftir þvi, sem rakið er
lengra aftur eftir, verða flokkarnir likari liver öðrum. Fugl-
ar og skriðdýr hafa einn sinni verið hið sania, en mismun-
andi lifskjör iiafa klofið þau í tvent. óíenn og apar eru
komnir af sama frumstofni, en þar vantar marga liði á
milli, og liggur starfi Huxleys ekki livað sizt i þvi, að
finna iiði Jiá, er vai.tað. Hann lagði mikla áherzlu á, að
gcta sannað, að likami mannsins væri einn liðurinn í dýra-
(34)