Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1905, Blaðsíða 43

sinni; hefir raest boiið á lienni, og hún hvnð mest breytt öll-
um svip landsins. Ríkið ræktar þar sjáli't mikið á sínu
landi og sömuleiðis Heiðafelagið, en jaf’nhliða fer skóg-
Tæktarfélögum stöðugt fjölgandi og er nú svo komið að
hver bygð mun svo að segja hafa sitt skógræktarfélag
auk þess sem hver einstakur gróðursetur hjá sér. Og
skóggræðslan hjá einstaklingnum og smáfélögunum er að
verða miklu stórvaxnari og yfirgipsmeiri en hjá því opin-
hera. Annars hafa sveitarstjórnir eigi síður lagt fé til
skóggræðslunnar. Nokkurn styrk veitir félagið til nýju
skógreitanna, og fyrir þann styrk gangast eigendurnir
undir þá kvöð að láta eigi skógana ganga úr sér eða
spillast.. Það stendur eigi til þess að full reynsla sé feng-
in á því eftir einn mannsaldur, — enda mistókst margt fram-
an af, — hvort skóggræðslan ber sig sjálf og borgar beinlín-
is. Enginn ef'ar að hún gjörir það óbeinlínis með skjól-
inu og bættu loftslagi. Dalgas var líka svo ant um það
að koma öllu landinu til einhverra nota. Hann kvartaði
undan því að óyrkti bletturinn eða ónotaði væri svo leið-
inlegur ómagi á þjóðfélagsbúinu, þar þyrfti eins og ann-
arsstaðar að eyða til járnbrauta, telegraffs og akbrauta,
en ónotaði bletturinn borgar ekkert fyrir það. Annars
segja kunnugir um Dalgas, að honum hafi þó vcrið skóg-
græðslan fyrir ölhi, af því að heiðarlandið varð fríðara, og
lífið varð ánægjulegra og tilbreytingarmeira, þó ekki væri
það annað en fuglasöngurinn á morgnanna. Dalgas kom
skógarþránni inn í álmenning og vísast hefir ekkei't gjört
hann astsælli hjá Jótum en einmitt þetta, hve ant honum
var um það að koma upp dálitlum skógargróðri um hvert
smábýlið.
Heiðafélagið hefir vakið menn til framkvæmda aðal-
lega með ókeypis leiðbeiningum, fyrirlestrum og ritgjörð-
um. Sjálfur var Dalgas altaf á ferðinni árið um kring,
og smám saman fjölgaði starfsmönnum íélagsins. Tölu-
vert fé hefir það fengið handa á milli, félagsmenn margir
um land alt, og ríkissjóður hefir veitt þvi allmikið, um
250,000 kr. á ári núhin síðari úrin, og allmiklar gjafir
(37)