Dagblaðið Vísir - DV - 21.05.2005, Qupperneq 2

2 LAUGARDAGUR 21.MAÍ2005
Fyrst og fremst DV
Útgáfufélag:
365 - prentmiðlar
Ritstjóran
Jónas Kristjánsson
og Mikael Torfason
Fréttastjórar
Kristján Guy Burgess
Óskar Hrafn Þorvaldsson
DV: Skaftahllð 24,105 Rvík, simi: 550
5000 Fax: Auglýsingar: 515 7599 -
Ritstjórn: 550 5020 Fréttaskot 550
5090 Ritstjóm: ritstjorn@dv.is
Auglýslngar auglysingar@dv.is.
Setnlng og umbrot:
365 - prentmiðlar.
Prentvlnnsla: ísafoldarprentsmiðja.
Dreifing: Pósthúsið ehf.
dreifing@posthusid.is
DV áskilur sér rétt til að birta aðsent
efni blaðsins I stafrænu formi og úr
gagnabönkum án endurgjalds.
Jónas Kristjdnsson heima og að heiman
Rúllaði upp þing-
Breti steikir bandaríska
senatora í olíu', sagöi
New York Post um
frammistööu brezka
þingmannsins Geor-
ges Gailoway fýrir
bandarískri þing-
nefnd, sem kannar mis-
notkun á olfupeningum íraks á
tfmum Saddams Hussein. Fjöl-
miðlar f Bretlandi og Bandaríkj-
unum eru raunar sammála um,
aö hinn oröhvati uppreisnar-
maöur f brezkri pólitík hafi rúll-
aö bandarfsku þingnefndinni
upp, breytt yfirheyrslunni f árás
á bandarfska hernaðarstefnu
og fariö meö algeran sigur af
hólmi. Samt er þetta sá þing-
maður, sem árum saman hefur
fengiö versta umfjöllun brezkra
álitsgjafa f fjölmiölum.
Forviða öldurtga-
deild^rm;
iður ,
^.___________oíeman er for-
^MflHk^maöur bandarfsku
þingnefndarinn-
m vKk ar, 55 ára gam-
■ all þingmaður
frá Minnesota,
^H sagöur vera á
^ uppleið í flokki
repúblikana og hafa
drauma um Hvfta húsið. Þetta
glæsilega fley steytti á skeri
götustráks úr brezka þinginu,
þar sem menn eru vanir harö-
skeyttum tilsvörum. Coleman
varö forviöa, koönaöi nlöur f
yfirheyrslu yfir George Gall-
oway, missti umræöuna út f
gagnrýni Galloways á banda-
ríska hernaöarstefriu og var far-
inn aö stama fyrir rest. Raunar
segja fjölmiölar, aö engir
bandarískir þingmenn eigi
nokkurn séns í kappræöum viö
sjóaöa brezka starfsbræður
þeirra.
Ótrúleg þjóð-
Kostulegt er að
lesa oröréttar
spurningar og
svör f meintri
yfirheyslu Colem-
ans yfir Galloway.
Með lævfsum hætti tókst Gall-
oway aö fara yfir öll helztu
atriði f gagnrýni manna á
Bandarfkin og Bretland fyrir
framgönguna gegn írak. Gall-
oway hefur alltaf verið talinn
Iftið númer á brezka þinginu,
margrakkaöur niður fyrir stuön-
ing viö Stalfn og Saddam. Hann
hefur staöiö allt þetta af sér og
þar á ofan brottrekstur úr flokki
krata. í vor bauö hann sig fram
utan flokksins og náði kjöri. Eft-
ir yfirheyrsluna er hann orðinn
þjóöhetja Breta, persónugerv-
ingur litla mannsins gegn
heimsveldunum.
Leiðari
Begljót Davíðsdóttir
Fita utan á konu leynir sér á hinn bóginn elclci. Konurmega sem sagtfara illa
með sig á ýmsan aiinan hátt, bara ef steingeltar lcellingar og tilfinningalausir
lcallar í ráðuneytinu hans Björns vita elcki afþví. I þvífelst óréttlætið.
Allt í lagi ef kerfískeHingar og kallar vita ekki neitt
að hljómar undarlega í eyrum að kona
sem hefur allt til að bera, en er of feit
samkvæmt ákveðnum staðli sem
stjómvöld setja, skuli ekki vera álitin hæf til
að verða móðir.
Þegar svona mál koma upp hefst umræða
og sitt sýnist hverjum. Það má færa rök fyrir
því að feitt fólk kunni að hafa lakari heilsu
en þeir sem em í lqörþyngd. Rannsóknir
hafa einnig sýnt að feitum er hættara en
öðrum að fá sjúkdóma eins og hjarta- og
æðasjúkdóma. Gott og vel, en hvergi hefur
það heyrst hve mikil áhættan er í saman-
burði við þann sem er í kjörþyngd. Það
skiptir nefnilega máli; raunar öllu máli.
Ekki er heldur hægt að finna að því að
kröfur skuli vera settar um að fólk sé heilsu-
hraust. Menn em væntanlega með hags-
muni barnsins í huga. Og þannig á það að
vera. Ef það sama gengi jafnt yfir alla. Það
hefur ekki heyrst að reykingafólki sem hugs-
anlega er búið að reykja úr sér lungun, sé
hafnað. Það hafa heldur ekki verið settar
hömlur á þá foreldra sem sitja á rassinum
allan daginn og gæða sér á súkkulaði, úða í
sig rjóma og smjöri en em þvengmjóir.
Rannsóknir sýna að þær manneskjur
em síst í minni áhættu.
Fita utan á konu leynir sér á hinn
bóginn ekki. Konur mega sem sagt fara
illa með sig á ýmsan annan hátt, bara ef
steingeltar kellingar og tilfinninga-
lausir kallar í ráðuneytinu hans
Bjöms vita ekki af því. í því
felst órétdætið.
Það er í hæsta máta hæpið
að setja reglur um eitt sem
dregur úr Öfslíkum, en ekki
annað. Fyrir utan það að
allt er þetta einstaklings-
bundið, hver veit hvað drep-
ur hvem?
Meðferðin og sá hroki
sem LUju Sæmundsdóttur er
sýndur í þessu máli gæti tæpast
gerst annars staðar en einmitt í
ráðuneyti dómsmála. Þar sitja
saman á fundi geðlæknir, sál-
fræðingur og lögfræðingur og
rýna í tölur á blaði en úrskurða
síðan að það felist aUtof mildl
áhætta í því fyrir bam að LUja,
þessi vel menntaða, duglega og
reglusama kona taki það að sér. Á
hvaða gögnum byggði þessi nefnd
hans Bjöms úrskurðinn og hvaðan
kom sérþekking þeirra tU að meta
hæfni feitra kvenna? Þremenn-
ingamir höfðu augljóslega ekki
forsendur tíl að meta heUsufar
LUju enda ekkert þeirra lækn-
ismenntað. Þeirra mat hlýtur
að hafa byggst á einhverjum
öðrum forsendum en þeirri
staðreynd að hún er þyngri en
þær sem fengu grænt ljós.
Alvarlegast af öUu er að
nefndinni datt ekki í hug að
kalla á Lilju og hitta hana.
Hún var ekki spurð beint af
fræðingunum hvernig lífi
hennar væri háttað og hvern-
ig heilsa hennar væri. Og síð-
ast og ekki síst var henni ekki
gefinn kostur á að létta sig og
ná sér niður í kjörþyngd ef
það var ástæðan.
IaIAÍv *■!a® hafa gaman
bóTT SELMASEDOTnN OT J
I.Terry Wogan
Horfa á keppnina á
BBC Prime, sem er i
Digital fslands-pakk-
anum. Terry Wogan
lýsir og gerir grfn að
þessum hallærisleg-
heitum öll-
um. Gisli
Marteinn
er hvort 0'
sem er í
fýluá
RÚV.
2. Halda meö
Norðmönn-
um
Við erum
náttúru-
lega Norð-
menn, þannig
séð. Svo er lag
Norsara það skásta i nei-
þessu rugli öllu. kvætt.
Áfram Wig Waml Varúð:
Gæti
leitttil
óminnis.
3. Drykkjukeppni 4, Makedón-
Fá sér sopa ía
þegar einhver Fylgjast vel
fækkar fötum á meðþessum
sviðinu. Og Ifka hörmulega söngv-
þegar Gfsli ara sem komst upp
Marteinn segir fyrir algjört svindl.
eitthvað Sérstaklega dans-
meyjunum hans
sem geta ekki
dansað fyrir fimm
aura. Annað slag-
ið skín svo f nær-
buxurnar þeirra.
5. Ensku- 6. Sparnaður
framburöur Hugsatil
Hlæja eins og þúsund-
vitleysingur af kallsins
enskuframburðl sem þú
keppenda og kynn- sparar með
anna, sem tala ensku þvf að þurfa
eins og þau ekki að kaupa
séu með 4^.7 ' snakk og gos f
kartöflur ÆjWÉfkfá partfiðsemþú
fmunn- þ'xfMJ?'1ert búin/n að af-
Inum. ' lýsa.
7. Samgleðjast
Samgleðjast
með Markúsi
v Erni sem þarf
ekki að eyða
krónu f að
halda keppnina
aðári.
Reykingamenn eru gleymnir
ÞVÍ MEIRfl SEM MENN REYKJfl,
þeim mun erfiðara eiga þeir með
að muna. Ný rannsókn nokkurra
brezkra háskóla hefur leitt í ljós
beint samband milli reykinga og
minnis. Miðlungs reykingamenn
höfðu 12% lakara minni en
reyklausir og stórreykingamenn
höfðu 22% lakara minni, það er að
segja þeir, sem reyktu meira en 15
sígarettur á dag.
TÆPLEGA 800 MANNS V0RU SPURÐ-
IR af teymum ffæðimanna frá há-
skólunum í Newcasde, Wales,
Northumbria, Westminster og
Fyrst og fremst
Teesside. Niðurstöðurnar voru
birtar í tímaritinu Drug and
Alcohol Dependence. Þær sýna
líka, að reykingar hafa skaðleg
áhrif á fleiri atriði en minnið eitt,
en ekki kom ffarn, hvernig sam-
hengið er.
EINN AF HVERJUM SEX íbúum jarð-
arinnar reykir. Þótt reykingafólki
fækki hlutfallslega á Vesturlönd-
um, fjölgar þeim í þróunarlöndun-
um. Vesturlandabúar eru meira
meðvitaðir um sjúkdóma og
heilsutjón af völdum reykinga. Til
dæmis vakti mikla skelfingu, þegar
kom í ljós að 70.000 konur deyja
120.000 Bretará
bezta aldri eru
getulausirvegna
reykinga
árlega í Bandaríkjunum úr lungna-
krabbameini vegna reykinga.
ALÞJÓÐA HEILBRIGÐISSTOFNUNIN
telur, að hver sígaretta stytti líf þitt
um fimm mínútur, sama tíma og
það tekur þig að reykja hana. Auk
þess eru ævilok reykingamanna
oft erflðari en ævilok reyklausra.
Hinir fyrrnefhdu dveljast lengur á
sjúkrahúsum og á gjörgæzludeild-
um, þótt þeir deyji yngri en hinir.
VINNUVEITENDUR ÓTTAST áhrif
reykinga á afköst starfsfólks. Reyk-
ingamenn hanga utan dyra í mis-
jöfnú veðri og fá lungnabólgu,
meðan reyklaust fólk vinnur með
eðldegum hætti. Alvarlegast þykir
þó mörgum, að rannsóknir hafa
leitt í ljós, að reykingar draga úr
kyngetu. 120.000 Bretar á aldrin-
um 30-50 ára eru orðnir getulausir
vegna reykinga.
jonas@dv.is