Freyr - 01.06.1954, Blaðsíða 7
FRE YR
175
legt og hollt en fyrirskrift annarra manna.
Ég vil líka taka þaS fram, að þótt ég vilji
firra Björgvin ómaklegu ámæli, er mér það
fjarri skapi að fordæma fjárrækt Þingey-
inga, eins og hún hefir verið rækt. Hún
reyndist ágætlega á sauðasöluöldinni, og ég
trúi því, að enn skili beztu fjárstofnar
þeirra meiri afurðum í góðu árferði og við
góða umhirðu en nokkurt sauðfé annað hér
á landi. En ég held, að þeim, er fengið hafa
þingeyskt sauðfé suður á land, sé enginn
greiði með því gerður að telja þeim trú um,
að það sé gallalaust og ágætt allt saman.
Slikt mundi fyrst og fremst valda meiri von-
brigðum en þörf er á. Ég held, að miklu
hollara sé, að menn hafi augun galopin fyr-
ir göllum fjárins á svipaðan hátt og Björg-
vin í Garði. Ég óska þess líka af heilum
hug, að menn megi öðlast vit hans og þor
til að fara eigin leiðir í fjárræktinni og ná
þvílíkum árangri og hann. Ég mundi sízt af
öllu vilja telja þá menn, er slíkt tækist,
meira en lítið geggjaða. Það er mín skoð-
un, að við eigum ekki eina leið allir í fjár-
ræktinni. Ég óttast meira skrum sumra
fjárræktarmanna af því fé, sem öðrum
þræði hefir þegið vænleik sinn af ofureldi,
en gagnrýni hinna, sem séð hafa gegnum
gyllingarnar, j afnvel þótt gagnrýnin sé ekki
öfgalaus. Það er sá fénaður, sem meiri er
í sýnd en raun, — einkum ef hann hefir
hlotið viðurkenningu, — sem helzt hefir
vakið þá trú, sem nú er ekki óalgeng, að
öll fjárræktarviðleitni sé og hafi verið hé-
gómi, og stundum jafnvel sjónhverfingar í
því skyni gerðar að fá fáfróða menn til að
ofborga kindur, er eigendurnir vilja losa
sig við. Þrátt fyrir talsverð mistök og þarf-
laust skrum er sú trú alls ekki makleg.
Þá sanngirni vil ég sýna Helga á Hrafn-
kelsstöðum að viðurkenrta skilyrðislaust,
að mér þykir hann bæta mjög fyrir sér, er
hann lætur prenta hlið við hlið umsögn
Björgvins um þingeyzkt fé og Halldórs Páls-
sonar um Helluvaðsfé. Óþarft mun að taka
fram, að ekki eru þessar lýsingar af ná-
kvæmlega sama fénu. Björgvin lýsir þing-
eyzku fé af lakasta tagi, Halldór fegursta
fé, er lagð hefir borið í Þingeyjarsýslu,
a.m.k. að því, er ég veit bezt. Báðir krydda
lýsingar sinar eilítið, Björgvin með pipar og
salti, Halldór með sykri og rjóma. Vissu-
lega er lýsing Halldórs sætari í munni, en
trúað gæti ég, að lengur verjist lýsing
Björgvins því, að í hana slái. Mér finnst
líka vel fara á því, að Helgi stilli þeim upp
hlið við hlið sem jafningjum, Björgvin og
Hallc’óri. Af því að mér er ekki alveg ótta-
laust, að Björgvin verði varla fullkomlega
ánægður með, að Halldóra sé tekinn hon-
um til jafnaðarmanns, vil ég benda honum
á, að hrifning Helga af Halldóri er svo ein-
læg, að ekki er hægt annað en taka þessu
vel, enda er Halldór svo vel að manni í
sinni grein, að enginn vanzi getur að þessu
verið. Svo margt er einnig vel um Helga
sjálfan, að mig langar að lokum máls míns
að biðja þess Björgvin í Garði, að hann fyr-
irgefi honum, að hann fellir í bland dóma,
sem eigi haldast.
Svo undarlega hefir til tekizt, að um leiö
og Helgi á Hrafnkelsstöðum hóf í Frey mál
sitt, birtist mynd af hrútum tveimur i
Núpstúni, öðrum frá Jóni á Laxamýri, hin-
um frá Björgvin í Garði. Hvort tveggja eru
þetta vænlegar kindur. En rétt þykir mér
að taka það fram, að fara mundi mér líkt
og Hallsteini, fyrrum samlagsbónda mín-
um, er hann hélt trú sinni á fjárkyn Björg-
vins, þótt skógsmogni hrúturinn dræpist.
Ég mundi halda minni trú á fjármennsku
Björgvins, þótt sá kollótti frá honum héldi
ekki til jafns við kollega sinn, hrútinn frá
Laxamýri. Laxamýrarhrúzi er af þingeyzk-
um sauðaðli í allar álfur, og ef myndina má
marka, einhver hin allra fegursta kind, er
nokkru sinni hefir borin verið í gjörvallri
Þingeyjarsýslu. En Kollur frá Björgvin er
bara blendingur, eins konar hálfþurs und-
an þeim eina hrút, er Björgvin hefir átt
kost á að fé vestan fyrir Skjálfandafljót;
og var bráðlega drepinn vegna uggs um
það, að fjárpestir kynnu að berast með því-
líkum fjárflutningum yfir fljótið. Þó að
svona ójafnt sé á komið með þeim hrút-
unum í Núpstúni, gæti verið gaman að því,
að Guðmundur bóndi þar lógaði ekki þeim
kollótta fyrr en hann væri fullreyndur.
4. apríl 1954.