Freyr - 01.06.1954, Blaðsíða 29

FREYR
197
inn áður fór maður frá innsta bænum hér
í Suðurdal inn á afrétt. Þarna hagar svo
til, að ef fé verður eftir í svokölluðum Múla
eða Suðurfellshrauni, stöðvazt það milli
tveggja áa, en að þeim báðum er nokkurt
gil en báðar falla í Kelduá.
Framan við fremri ána fann maðurinn
4 kindur — tvær ær og tvo hrúta —. Voru
ærnar í beztu holdum, en hrútarnir höfðu
lagt nokkuð af.
Þessi næstliðni vetur var mjög rigninga-
samur. En hér, meðfram suðursíðu dalsins,
fylgir rigningunni alltaf stormur þó að logn
sé undir fjallinu norðanverðu. Menn urðu
því oft að standa í forarmokstri, stundum
dag eftir dag, því fáir hafa járnvarin hús.
Ég er nú svo heppinn að hafa járnvarin
hús og þó aðeins tvö þeirra séu með góðu
járni en önnur tvö með skálajárni, sem
hvolft er yfir þau, þá er hið sfðarnefnda
llka gott en aðeins erfitt að hindra að það
fjúki.
Það fer illa með skepnur að standa í
húsum sem leka. Man ég svo langt, að við
hér urðum að reka féð út í skóg undir nótt-
ina vegna forar í húsum. Hét ég því þá, að
ég skyldi koma járni yfir skepnurnar ef
ég passaði þær til lengdar. Hef ég efnt það
að nokkru leyti þó ei sé það til frambúðar
allt. Nú, þegar þetta er ritað, er að bregða
til kaldari veðráttu, en við vonum að það
verði ekki til lengdar, þv: þó að hey séu
nokkur, eru þau mjög léleg.
*
Óvenjulegur vetur gekk yfir þetta land
— óvenjulegur að því leyti, að langt mun
síðan annar jafn mildur hefir okkur gist.
Eins og áður hefir verið frá greint var
veðrátta til jóla svo mild, að með eindæm-
um þótti, enda voru útistörf víða rækt
eins og á vori væri. En þó að miður vet-
ur kæmi, harðnaði veðrátta ekki eins og
hér er venja, heldur hélzt hagstæð veðr-
átta lengst af og fór batnandi er nær dró
sumarmálum. íslenzkt vetrarríki var því
eigi um að ræða í þetta sinn, enda voru
þess dæmi, að unnið var allan veturinn
að framræslu. Vorstörfin hófust og
snemma, enda var sumarblíða um sumar-
málin og jörð þá tekin að gróa um allt
land og voru naumast nokkursstaðar snjó-
ar um þær mundir nema í fjöllum uppi.
Með maíkomu gerði kuldakast, og það svo
harkalegt, að gróðurinn blánaði og visnaði
sumsstaðar. Var þá sumar nætur allt að
7 stiga frosti i uppsveitum bæði norðan
lands og sunnan, vindátt norð-austlæg og
fóru naprir næðingar um landið. Eigi snjó-
aði þá svo að heitið gæti, var aðeins hregg
með köflum og él gengu yfir um norðaust-
urhluta landsins.
Stóð kuldakast þetta 9—10 daga, en þá
hlýnaði aftur og jörð tók að gróa fyrir al-
vöru úr 10. maí. Þegar þetta blað var í
smíðum tjáðu bændur víðsvegar um land,
að hér fyrr á árum hefði fé verið sleppt aö
fullu í veðráttu og gróðri eins og var um
þessar mundir nú, en menn fóðra fé sitt
mikið betur en gerðist fyrir nokkrum ár-
um og einkum gæta menn þess að vetr-
arfóðrið verði ekki að engu með því að
sleppa snemma, heldur fóðri menn allt fé
meðan það vill eta, svo að það missi ekki
vetrarhold, en ærnar mjólka vel ef vel er
að þeim búið á vorum og það er undir-
stöðuatriði til þess að fá væna dilka. Vax-
andi fjöldi bænda hefir nú þetta viðhorf
og það er vel.