Freyr - 01.06.1954, Blaðsíða 30

198
FREYR
SkorJcvikindi með flugvélum.
Það er nú ljóst orðið, að slcorkvikindi taka sér far
með flugvélum milli landa alveg óboðin. Og þetta eru
hættulegir laumufarþegar vegna þess, að þeir eru venju-
lega hinir verstu smitberar. En það er ekki aðeins lús
og fló, flugur og mý, sem tekur sér far með flugvélum
milli landa, heldur og koloradobjiillur og önnur skað-
leg skorkvikindi.
Flugfélögin og flugmálayfirvöld víða um heim hafa
Iátið rannsaka þetta vandamál alþjóðaflugsins og gera
það sem í þeirra vakli stendur til að bægja þessum
óvelkomnu „farþegum“ frá farartækjum sínum. En þetta
er ekki iafn auðvelt og það gæti virzt. Það hefur sem
sagt komið í ljós, að fjöldi skorkvikinda kann mæta vel
við sig í háloftunum. Sum skorkvikindi verpa eggjum
sínum utan á flugvélaskrokkana og þar ungast þau út,
jafnvel á vængjum flugvélanna, þrátt fyrir alit skrölt og
veður og vind.
Ein bezta vörnin er sjálfsagt að sprauta skordýra-
eitri á flugvélarnar og er það víðast hvar gert. Sumstað-
ar eru varnir gegn skordýrum, í og á flugvélum, lög-
boðnar. Er nú til athugunar hjá Alþjóða flugmálastofn-
uninni (ICAO) og Heilbrigðismálastofnun Sameinuðu
þjóðanna (WHO), að koma á samsoknar reglum um
skordýravarnir í flugvélum í öllum löndum heims.
Mestu mjólkurneytendur heims.
I Hagskýrslum Sameinuðu þjóðanna fyrir 1953, er
skýrt frá því, að Islendingar neyti manna mest mjólk-
ur og mjólkurafurða. (Eru allar mjólkurafurðir, nema
smjör, taldar með).
Skýrslurnar herma, að hver íslendingur neyti að
jafnaði meira en 300 kg mjólkurmatar árlega. Næstir
Islendingum koma Norðmenn, Svisslendingar, Svíar og
Finnar, sem einnig neyta rúmlega 300 kg árlega.
I Bandaríkjunum er mjólkurneyzla um 250 kg á
mann árlega, en um 200 kg á mann í Kanada, Hollandi,
Bretlandseyjum, Irlandi og Danmörku.
I Japan, Ilurma, Ceylon, Indó-Kína, Kgyptalandi og
Tyrklandi neyta menn mjólkurmatar að jafnaði ekki
nema sem svarar 30 kg á mann yfir árið.
Kalíum úr sjó.
I erlendum tímaritum hefur þess verið getið að und-
anförnu, að tilraunir með kalívinnslu úr sjó sé nú verið
að framkvæma í Hollandi, og standa að þeim tilraunum
Hollendingar og Norðmenn. Svo sem kunnugt er er kalí-
um léttur máltnur, sem meðal annars er í mjög miklum
mæli notaður í vissum samböndum til áburðar. Ekki er
þess getið hvaða orka er notuð við umræddar tilraunir,
en líklegt má tel.ia að raforka sé þar hagnýtt.
Fullyrt er að tilraunir í rannsóknarstofum lofi góðu
um árangur af viðleitni í þessu efni en eiginleg fram-
leiðsla á kalí úr sjó muni framkvæmd um þessar mundir.
Það getur verið fróðlegt fyrir okkur íslendinga að fylgj-
ast með árangrinum, einkum ef raforka er aðalaflgjafinn
til þessara þarfa því að hér má um langa framtíð finna
orkulindir í afli fallvatnanna.
Árangur afurðamœlinganna.
I Danmörku eru nú rúmlega 800 þúsund mjólkandi
kýr innan eftirlitsfélaganna, en það eru um 60% af öll-
um kúm landsins. Meðalnythæð í eftirlitsfélögunum er
nú nálægt 4.000 lítrum á kú og fitumagnið er árlega frá
3,16%—4,43%, en það svarar til fitumagns, er nemur
163—180 kg. á grip. Nythæsta áhöfnin var á síðasta ári
hjá Viggó Jensen við Viborg. Hann hafði 5 kýr er mjólk-
uðu að meðaltali 7.238 kg. með 4.66% fitu eða 334 kg.
smjörfitu á kú.
Með starfi eftirlitsfélaganna er unnið tvennt. I fyrsta
lagi er staðfest afurðamagn einstakra gripa og úrval til
kynbóta byggt á því. I öðru lagi er auðveldara að veita
einstökum gripum það sem þeir þarfnast, samanborið við
afurðagramleiðslu þeirra, þegar þekkt er hvaða möguleik-
ar búa í hverri skepnu. Árið 1949 voru kýrnar í Dan-
mörku 327 þúsundum fleiri en þær eru nú, en þrátt
fyrir fækkunina er mjólkurmagnið þó 13% meira nú en
þá og fitumagnið 21% meira. Þessa framför er að Iang-
mestu leyti eftirlitsfélögunum að þakka.
f---------------------------------------------------------------------------------------------------------\
Útgefendur: Búnaðarfélag íslands og Stéttarsamband bænda. — Útgáfunefnd: Einar
Ólafsson, Pálmi Einarsson, Steingr. Ste.inþórsson. — Ritstjóri: Gísli Kristjánsson. —
Ritstjórn, afgreiðsla og innh.: Lækjarg. 14 B, Reykjavík. Pósth. 1023. Sími 8-22-01.
BÚNAÐARBLAÐ Áskriftarverð FREYS er kr. 50.00 árgangurinn. — Prentsmiðjan Edda h.f.
\_____________________________________—-------------------------------------------------------------------J