Freyr - 01.06.1954, Blaðsíða 22
190
FREYR
S O G V Ö R N
Þegar kýrnar koma á beit eru alltaf
nokkrir einstaklingar, kýr og kálfar, sem
finna up á þeim óvana að sjúga mjólk-
andi kýr. Sumar kýr sjúga sig sjálfar. Að
vonum er leitað ráða til að fyrirbyggja
þetta en það gengur misjafnlega. Um öll
lönd hafa menn prófað sitt af hverju til
þess að koma i veg fyrir þennan ann-
marka, en ekkert hefur reynzt örugg vörn.
Það eru ekki til ráð, sem fyrirbyggja með
öllu, að skepnurnar sjúgi sig eða aðrar kýr,
þegar þær ganga lausar úti. En hið litla
áhald SOGVÖRN, sem um áraraðir hefur
verið notuð á Norðurlöndum og víða um
Norður-Evrópu, og hér á landi síðustu ár-
in, reynist eins vel til þess að fyrirbyggja
þetta eins og ýmis dýrari tæki, sem notuð
hafa verið eða prófuð.
Sogvörnin fyrirbyggir þetta mjög oft en
ekki alltaf. En hún er ódýrasta tækið, sem
fæst til að fyrirbyggja að kýrnar sjúgi sig
eða að aðrar skepnur sjúgi þær. Sogvörnin
er fest í miðsnesi skepnanna og hangir
niður fyrir munninn. Skepnan lærir strax
að kasta henni fram þegar hún er á beit,
svo að hún er ekki hindruð í að bíta gras-
ið, en það kemur fyrir að skepna týnir sog-
vörninni á beit af því að hún er of laust
klemmd á miðsnesið. Búnaðarfélag íslands
hefur Sogvörn á bæði kýr og kálfa og send-
ir hana gegn póstkröfu.
5 gefur hliðstæðar upplýsingar um lömbin
1953, flokkuð eftir því, hvort þau eru ein-
lembingar eða tvílembingar, undan tvæ-
vetlum eða lambgimbrum. Bæði árin
gefa hrútarnir frá Múla í Nauteyrarhreppi
bezta raun, sérstaklega þó Grettir. Fyrra
árið gefa hrútarnir undan Gretti um 4 kg.
meiri niðurlagsafurðir en hrútarnir undan
Hrotta frá Laugabóli og Kjóa frá Arngerð-
areyri. Siðara árið gefa hrútarnir undan
Gretti og Malkusi 3.8 kg meiri niðurlagsaf-
urðir en hrútarnir undan Prúð. Fyrra árið
reyndist Prúður prýðilega, sjá töflu 4, en
síðara árið laklega. Skjöldur hefir gefið
væn lömb bæði árin en þó hlutfallslega
vænni fyrra árið. Roði frá Arngerðareyri og
Glámur frá Laugabóli hafa báðir gefið á-
gætlega væn lömb, en fremur grófbyggð og
hefur því enginn hrútur verið alinn upp
undan þeim enn á Hesti. Móri frá Lauga-
landi gaf þyngst lömb á fæti haustið 1953,
en þau höfðu lægri kjötprósentu en lömb
undan nokkrum hinna hrútanna og lögðu
sig því aðeins i meðallagi, enda fremur illa
gerð. Nökkvi frá Eyri reyndist vel síðara
árið en lakar en í meðallagi fyrra árið.
Steinn frá Laugabóli, eign Jakobs Magnús-
sonar á Snældubeinsstöðum í Reykholts-
dal, reyndist prýðilega. Einkum voru lamb-
gimbralömbin undan honum væn saman-
borið við lambgimbralömbin undan Hnykli.
Lömbin af kollóttu stofnunum hafa yfirleitt
hærri kjötprósentu en lömbin af hyrndu
stofnunum