Freyr - 15.07.1978, Blaðsíða 6

Framlag orlofssjóðs til bænda er hugað
þannig, að það nægi til að greiða fyrir
vinnuaðstoð á meðan þeir eru í sumarfríi.
Allir bændur, sem búa á stærri jörð en 1 ha
eiga rétt á þessum styrk. Hafi þeir meira en
80% tekna sinna af þúskap, er styrkurinn
óskertur, en fer hlutfallslega lækkandi hjá
þeim, sem hafa meira en 20% teknanna af
öðru en búskap, niður að því marki, að
minnst 23,3% af heildartekjunum séu frá
landbúnaði. Hámarksstyrkur er miðað við
18 daga hjá bændum, sem ekki eru með
búfé, en 21 dag hjá búfjárbændum. í ár eru
greiðslur úr orlofssjóði 180 N.kr. á dag (ca
8.600 ísl.kr.). Það eina skilyrði er sett fyrir
styrkveitingu, að bóndinn hafi það vottað af
viðkomandi ,,búnaðarnefnd“ að hann hafi
tekið sér frí frá störfum og er það hans mál
hvernig hann er leystur af. Til dæmis geta
börn, maki eða nágrannar séð um búskap-
inn á meðan.
Þriðja atriðið, frídagar búfjárframleið-
enda, er það nýjasta í þessum málum og
var því komið á fyrir tveimur árum, einnig
í tengslum við kjarasamninga bænda.
Þar liggur að baki sama hugsun og að
orlofsfyrirkomulaginu. Búfjárbændur fá
endurgreidd laun þeirra manna, sem leysa
þá af í þessum fríum, en aðeins samkvæmt
staðfestum launareikningi. Hámarksgreiðsla
er miðuð við 6000 N.kr. á hvert ,,ársverk“
eða 250 N.kr. á dag, og getur því hámark
frídaga orðið 24.
Með ársverki er átt við þann fjölda bú-
fjár, sem ætla má að einn maður geti fram-
fleytt við venjulegar aðstæður. Þetta er mis-
munandi eftir landshlutum og er t.d. talið
ársverk að framfleyta 5 kúm í hinum erfiðari
héruðum en 8—10 í hinum bestu.
Fyrirkomulag afleysinganna er mismun-
andi. Víða hafa bændur bundist samtökum
um að ráða menn til að leysa sig af (av-
löserringer). í öðrum tilfellum skiptast ná-
grannar á um að leysa hvern annan af og
heimilt er að einhver úr fjölskyldunni taki
það að sér.
Þessi þjónusta er, sem fyrr segir, greidd
af ríkinu og voru til þess ætlaðar 270 mill-
jónir Nkr. á fjárlögum ársins 1977, en það
var sama upphæð og greidd var fyrsta heila
árið, sem þetta var í gildi.
Fjórða atriðið, sem norska Stéttarsam-
bandið vinnur nú að, er bætt læknisþjón-
usta og heilsugæsla fyrir bændur bæði í
sambandi við atvinnusjúkdóma og marg-
víslega slysahættu, sem störfum við land-
búnaðinn fylgja.
Þegar litið er til Norðmanna í þessum
efnum, hlýtur okkur að finnast til um, að
enn hefur ekkert verið aðhafst hér í þessa
átt. Um þetta hefur verið rætt, en fram-
kvæmdir engar orðið. Árið 1972 var gert
uppkast að lagafrumvarpi um orlofsfyrir-
komulag, en það hlaut ekki byr. Búnaðar-
þing hefur oft ályktað um þetta og sett
nefnd til að gera tillögur um forfalla- og
afleysingaþjónustu, en álit hennar mun
liggja ónotað í skúffum.
Vonandi fer þó að rætast úr og er þess
að vænta, að nefnd sú, sem landbúnaðar-
ráðherra skipaði nýlega til að gera tillögur
í þessum málum finni á þeim heppilegar
lausnir og að athafnir fylgi orðum.
Til áskriíenda
Þeir áskrifendur,
sem greiða áskriftargjaldið
með gírógreiðslu og hafa fengið
heimsenda gíróseðla,
eru minntir á að greiða gjaldið
sem allra fyrst,
en gjalddagi var 1. júní sl.
Búnaðarblaðið
Freyr
464
F R E Y R