Freyr - 15.07.1978, Síða 31

þegar í haust vegna gjaldsins, sem tekið er
af kjötinu nú.
Mjólk og mjólkurafurðir.
Það gildir sama með mjólkurframleiðendur
og sauðfjárbændur, þeir verða að íaka á sig
verulega kjaraskerðingu í ár. Miðað við
verð á mjólk eins og það er nú, verður að
taka af bændum um 100 milljónir króna
fyrir hvert eitt prósent, sem aukning verður
á innveginni mjólk, þar sem útflutningsbæt-
ur ríkissjóðs duga ekki lengur.
Það er mun einfaldara í framkvæmd að
grípa til aðgerða, sem leiða til samdráttar
í mjólkurframleiðslu en í framleiðslu kinda-
kjöts.
Það má gera með fóðurbætisskatti og
kvótakerfi. Einnig mætti nota sömu aðferð
og Norðmenn hafa gripið til, en það er að
greiða framleiðendum, sem minnka mjólk-
urinnleggið, sérstaka uppbót á hvern mjólk-
urlítra.
Eins og ástandið er nú með skort á naut-
gripakjöti, væri hagstætt að greiða bændum
allríflega upphæð fyrir hverja kú, sem slátr-
að yrði, hliðstætt því, sem gert er í Finn-
landi og hefur verið gert í Efnahagsbanda-
lagslöndunum. Ekki er vitað, hvað mikið
þarf að taka af mjólkurframleiðendum í ár,
nefndar hafa verið 10—20 krónur af hverj-
um mjólkurlítra. Það gerir hvorki meira né
minna en 1150-1200 milljónir króna. Það er
um 500 þúsund kr. á hvern mjólkurfram-
leiðanda, en þeir eru um 2400, sem leggja
inn mjólk í mjólkursamlög.
Ekki bændum að kenna.
Bændur eiga enga sök á þeirri stöðu, sem
upp er komin, allur vandinn stafar af verð-
bólgunni. Bændastéttinni verður ekki kennt
um að hafa magnað hana upp. Verðhækk-
anir á landbúnaðarafurðum hafa á síðari
árum orðið vegna hækkana, sem bændur
hafa ekki ráðið við, þeir hafa tapað stétta
mest á verðbólgunni. Verulegur hluti fram-
Fyrir hvert prósent, sem innvegin mjóik eykst í land-
inu, verða bændur sjálfir að greiða 100 milljónir
króna. Myndin er úr nýtísku mjólkurhúsi.
leiðslunnar fæst greiddur með verðminni
krónum en varið var til að afla hennar.
Samkeppnisaðstaða fyrir íslenskar land-
búnaðarafurðir á erlendum mörkuðum hef-
ur sífellt versnað. Allar rekstrarvörur til
landbúnaðarins eru mun dýrari hér en ann-
ars staðar, vextir eru margfalt hærri.
íslenskir bændur eru duglegir og fram-
leiðsla á hvern starfsmann í landbúnaðinum
er á við það, sem best gerist, þar sem bú-
fjárrækt er stærsti þáttur framleiðslunnar.
Bændur geta því með réttu haldið því fram,
að þeir erfiðleikar, sem að þeim steðja,
séu ekki þeirra sök. Þeir hafa ekki valdið
því efnahagsöngþveiti, sem hér hefur ríkt
um nokkurt skeið. Þess vegna eiga stjórn-
völd að leysa mál landbúnaðarins án þess
að skerða tekjur bænda eins stórkostlega
og nú er gert.
F R E Y R
489