Freyr - 15.02.1983, Blaðsíða 34

Tafla 4. Kjarnfóðurnotkun á hvert kg mjólkur á mismunandi árstímum
annars vegar í Eyjafirði og hins vegar Árnessýslu.
Eyjafjöröur Árnessýsla
1. Ársfjórðungur 0.191 0.280
2. Ársfjórðungur 0.196 0.250
3. Ársfjórðungur 0.155 0.141
4. Ársfjórðungur 0.186 . 0.250
Þetta hefur raunar einnig komið
fram í rannsóknum Þórarins Lár-
ussonar og Guðmundar Steindórs-
sonar í Eyjafirði.
Vafalítið hafa á síðustu árum
orðið mun meiri framfarir hjá
bændum í vetrarfóðrun kúnna en
sumarfóðrun þeirra. Ég tel að bet-
ur þurfi að kanna þegar borin er
saman kostnaður við framleiðslu
sumar- og vetrarmjólkur hvort
víða gæti ekki ofmats á gæðum
beitarinnar, sérstaklega síðsumars
og hvort kostnaður við beitina
kunni ekki í mörgum tilfellum að
vera vanmetinn. Vafalítið er það
fóðrun á þessum árstíma sem mest
ástæða er til að huga að bótum á.
Einkum er ástæða til þess nú,
þegar verulega hefur dregið úr
nýræktun og ætla verður að í kjöl-
far þess komi að öðru jöfnu eldri
og lakari beitartún.
Hér í lok greinarinnar vil ég
víkja aðeins að fleiri niðurstöðum
í áðurnefndri athugun, þó að þær
tengist ekki beint samanburði á
mjólkurframleiðslu eftir árstíma.
Stundum er því haldið fram að
miklar afurðir eftir hvern grip séu
hjá ýmsum bændum fengnar fyrst
og fremst með óhóflegri
kjarnfóðurnotkun.
í töflu 5 hef ég flokkað búin í
athuguninni í þrjá flokka eftir
meðalafurðum á búinu. Þar kom í
ljós að munurinn er hverfandi og
sá munur sem fram kemur er í
raun alveg öfugur við áðurnefndar
staðhæfingar. Þetta sýnir aðeins
að það sem mestu ræður um ár-
angur bænda í mjólkurfram-
leiðslunni er kunnátta þeirra og
hæfni til að framleiða gott fóður.
Þetta sýnir einnig að verulega þarf
að gæta varkárni í að meta áhrif af
þáttum eins og t. d. breytilegum
burðartíma út frá mun milli búa.
Önnur staðhæfing skyld þeirri
fyrri sem einnig heyrist er að mikl-
ar afurðir hjá einstöku kúm, séu
oft fengnar með að dæla í kýrnar
óhæfilegu magni kjarnfóðurs. Til
að kanna það flokkaði ég kýrnar í
athugun minni eftir afurðum
þeirra og athugaði kjarnfóður-
notkunina. Niðurstöður þess sam-
anburðar eru sýndar í töflu 6.
Þarna kemur í ljós að munur á
kjarnfóðurnotkun á hvert kg
mjólkur er hverfandi, hvort sem
kýrnar mjólka til jafnaðar 2500
eða 5500 kg á ári. í raun vekur
furðu mína hve lítill þessi munur
er. Þetta styður rækilega þá
skoðun að þær kýr sem hafa mikla
getu til mjólkurframleiðslu hafi
einnig mjög mikla getu til að inn-
byrða og umsetja mikið af gróf-
fóðri.
Mjólkurframleiðendur verða á
komandi árum að leggja áherslu á
að jafna mjólkurframleiðslu yfir
árið. Á þann hátt leggja þeir sitt af
mörkum til að mögulegt sé að
beita aukinni hagkvæmni í rekstri
mjólkurstöðvanna. Ljóst er að
slíkt er unnt að gera án þess að
það komi niður á afurðum eftir
hvern grip. Þvert á móti má vænta
þess að þær aukist jafnhliða slíkri
breytingu. Eigi um leið að stefna
að því markmiði að halda í lág-
marki aðkeyptum rekstrarföng-
um, sem í mjólkurframleiðslunni
er öðru fremur kjarnfóður, þá
verður jafnframt að leggja áherslu
á að auka og bæta gæði gróffóð-
urframleiðslunnar.
Bananauppskeran í heiminum.
í fyrra var bananauppskeran í
heiminum rúmar 40 milljónir
lesta. Mest var ræktað í Asíu, 15
milljónir tonna, næstmest var
ræktað í Suður-Ameríku, 12
milljónir tonna.
Tafla 6. Kjarnfóðurnotkun á framleiðslu mjólkurkg. þegar kýrnar eru
flokkaðar eftir meðalafurðum.
Fjöldi kúa 1.034 2.674 2.293 887
Mjólk 2.573 3.538 44.451 5.518
Kjarnfóður 511 717 910 1.171
kg kjarnfóður
0.201 0.202 0.204 0.212
kg mjólkur
Tafla 5. Kjarnfóðurnotkun í flokkuð eftir meðalafurðum. í mjólkurframleiðslunni, þegar búin eru
Fjöldi búa 66 170 153
Meðaltalsafurðir 3168 3733 4409
Kjarnfóður kg kjarnfóður 676 789 893
kg mjólkur 0.212 0.211 0.202
154 — FREYR